Əl-Mİzan fi TƏFSİr-el quran içindekiler c: 4 : Al İmran Surəsi


"Yenə onlar, çirkin bir iş (zina) etdiklərində və ya özlərinə zülmətdiklərində



Yüklə 1,08 Mb.
səhifə16/349
tarix02.01.2022
ölçüsü1,08 Mb.
#2148
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   349
"Yenə onlar, çirkin bir iş (zina) etdiklərində və ya özlərinə zülmətdiklərində... " (135 və 136. ayələr) Ayədə keçən "fahişə" sözü, pis və çirkin hərəkətlər deməkdir. Geniş şəkildə zina mənasında istifadə edilər. Bu səbəbdən "zülm"dən məqsəd, qarşılıqlılıq karinesi ilə, digər böyük günahlar ilə kiçik günahlardır. Əgər "fahişə" sözünü böyük günahlar mənasını verən "iyrənc günahlandırar/cinayətlər" deyə şərhlər isək, o zaman "zülm"dən məqsəd, yalnız kiçik günahlar olar. "Allahı xatırlayaraq..." ifadəsi göstərir ki, üzr istəmənin dayağı, Allahı xatırlama impulsu olmalıdır. Yoxsa ağız vərdişi kimi yollarla sırf üzr istəmə məzmunlu sözlər söyləmək bir işə yaramaz. "Günahları Al-lahdan başqa kim bağışlaya bilər ki?" ifadəsi, günahkar insanlara istiqamətli bir təşviq və onlardakı Allaha sığınma instinktini xəbərdar etməyi məqsəd qoyan bir xəbərdarlıqdır.

"Onlar işlədikləri günahlarda, bilə-bilə israr etməzlər." Üzr istəmənin bu şərtə bağlanmasının səbəbi budur: Çünki günahlarda israr etmə tutumu, insan nəfsində elə bir vəziyyətin doğulmasına gətirib çıxarar ki, bu vəziyyətdə uca Allahı xatırlamanın faydası olmaz. Bu mənfi vəziyyət, Allahın əmrini yüngülə al/götürmək, ONun qadağanlarını tapdalamağı əhəmiyyətsiz hesab etmək, ONA qarşı böyüklük göstərməkdir ki, belə bir vəziyyətin yoldaşlığında qulluq qalmaz və ediləcək zikr heç bir fayda verməz. Buna görə də "bilə-bilə" şərtinə bağlanmışdır. Bu şərt, ayənin başındakı "zülm" sözünün kiçik günahları da əhatə etdiyini göstərən bir ipucudur. Çünki günahda israr etmək, Allahın əmrini yüngülə al/götürməyi və ONun mövqesini kiçik hesab etməyi tələb edir. Söz mövzusu günah, istər kiçik, istər böyük olsun, fərq etməz. Buna görə "işlədikləri günahlar" ifadəsi, böyük günahlardan daha çoxunu əhatəsinə al/götürər. Bu səbəbdən "işlədikləri günahlar" ifadəsindən məqsəd, bu ayənin başında zikr edilən çirkin iş və nəfsə zülm etməkdir. Kiçik günahlar da, çirkin iş əhatəsinə girə bilməyəcəyinə görə, istər istəməz nəfsə zülm etmək daxilində olacaq.

"İşdə onların mükafatı..." ifadəsində pis işlərdən çəkinənlərə veriləcək bol mükafat açıqlanır. Uca Allah, "Rəbbinizin bağışlamasına və... cənnətə qaçışın." ayəsində əmr formasında buyurduğu şeylərin eynisini bu ayədə xatırlanan xüsusiyyətdəki inananlara vəd edir. Bundan aydın olur ki, ayədəki "qaçışın" əmri infaka, kini məğlub et/yeyilməyə, insanların qüsurlarını bağışlamağa və istiğfar etməyə istiqamətlidir.


Yüklə 1,08 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   349




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin