Əlavə`````````````````````````` Balıqdan hazırlanan xörəklərin iaşədə əhəmiyyəti

9№-li pəhrizdən şəkər xəstəliyində istifadə etdikdə xəstəliyin klinik xususiyyətlərini, onunla yanaşı gedən xəstəlikləri və insulinin tətbiq olunmasını nəzərə almaqla pəhriz fərdiləşdirilir.
Əvvəlcə sınaq pəhrizi (komatoz halı olmayan zaman və komatozdan əvvəlki hallarda) təyin edilir; bunun tətbiq edilməsindən məqsəd gələcəkdə fərdi mualicə pəhrizi işləyib hazırlamaq
ucun şəkərli diabet xəstəliyinə tutulmuş şəxslərin dozalaşdırılmış qidanın miqdarına dozumluluyunu muəyyən etməkdir.
Pəhrizin umumi xarakteristikası: bu pəhriz zulalların, mineral duzların və vitaminlərin normal miqdarda olması ilə, yağların,karbohidratların və qida payının kaloriliyinin nisbi məhdudluğu
ilə xarakterizə olunur. Bu pəhrizdə xorək duzu da orta miqdarda azaldılır.
Kulinariya emalı adidir.
Pəhrizin tərkibi və kaloriliyi aşağıdakı kimidir: zulallar 100 q (bunlardan 2/3 heyvan zulalı), yağlar 70 q (qismən bitki yağlarından istifadə etməyə imkan verilir), karbohidratlar 300 q (əsas
etibarilə az həll olan), xorək duzu 12 q-dək, kalorilik təxminən 2300.
10№-li pəhriz-qan dovranının cox da kəskin pozulmadığı hallarda əmələ gələn muxtəlif urək və damar xəstəlikləri. I və II- ci dərəcəli hipertoniya xəstəliyi zamanı, boyrəklərin azot ifraz etmə funksiyasının kəskin dərəcədə pozulmadığı hallarda əmələ gələn nefritlər, nefroangiosklerozlar və nefrozlar. Nefrozlar zamanı pəhrizin tərkibi və xarakteristikası, əsas etibarilə zulalın
miqdarını 40-a qədər artırmaqla, eyni ilə qalır.
Pəhrizin təyin edilməsində məqsəd urək-damar sistemini qorumaqla yanaşı butun orqan və toxumalarda qan dovranı ucun daha əlverişli şərait yaratmaq, boyrəyin və həzm orqanlarının
funksiyasını bərpa etmək, azot tullantılarının və maddələr mubadilə prosesində oksidləşməmiş maddələrin orqanizmdən kənar edilməsini yaxşılaşdırmaqdır.
Nefrozlar zamanı tamdəyərli zulallardan və lipotrop maddələrdən artıq miqdarda təyin etməklə hipoproteinemiya və hiperxolesterinemiyanın baş verməsinin qarşısını almaq lazımdır.
Kulinarıya emalı aşağıdakı kimidir: butun xorəklər duzsuz hazırlanır. Ət və balıq bişirilmiş halda və ya azotlu (ekstraktiv) maddələri kənar edildikdən sonra qızardılır. Yağlı və undan hazırlanan
xorəklər qida payından cıxarılır.