Elektr texnikasi, elektr mexanikasi va elektr texnologiyasi

X i s o b l i yu k l a m a n i a n i q l a sh
Oldingi Laboratoriya ishida berilgan ma’lumotlarga kupa hisobli yuklama o‘rtachalashtirilgan grafikni maksimal qiymatlari orqali aniqlanadi.
Agar yuklamani vaqtini uzoq muddatlari oralig‘ida (bir yoki bir necha yil) kapalsa, u xolda maksimal qiymatini topish oson bo‘lmaydi.Chunki, birinchidan, yapim soat opalik kuyib butun yil yuklama grafigini ko‘rib bo‘lmaydi, loyiha masalalarida mutlako noma’lum.Ikkinchidan , un yil davomida bir mapta ( yoki 1 yil davomida bir mapta ) maksimal qiymatga ega bo‘lgan yuklama hisob yuklamasi deb qabul Qilish u kadap maqsadga muvofik emas.
Bu kabi muammolarni yechishda yuklama o‘zgarishi jarayonining turli extimollik statik modellari qo‘llaniladi ( A2 ). Oddiy modellardan biri yuklamani eng kup iste’molchi ulangan smenadagi o‘zgarmas opalikdagi normal taqsimlanish qonunlariga ega bo‘lgan tasodifiy kattalikdir. 1- rasmda aktiv quvvatni extimollik zichligi, taqsimlanish funkSiyasi berilgan.



1- rasm. Aktiv quvvatni normal taqsimlash qonuni.

Bunday modellarga aktiv quvvatni katta qiymatlari mos kelishi mumkin, lekin bunday qiymatlarni paydo bo‘lish extimolligi juda kam.Hisobli yuklamani bunday xollarda kam extimolliklar berilgan xolda aniqlash mumkin.

Bu yerda P_ - quvvat P_p miqdoridan optib ketishi mumkin (bunday xolni extimolligiga teng ) bo‘lgan xolda deyapli mumkin emas deb hisoblasa bo‘ladi.
Shunday qilib, hisobli yuklama sifatida P_(t) o‘zgaruvchan jarayoni mumkin bo‘lgan maksimal qiymati emas, balki P_p ning shunday qiymatini olish kerakki uning uchun { P_ >P_p}< q tengsizlik o‘rinli bo‘lsin.
Amalda ko‘rincha q = 0,001 deb olinadi, bu esa P_p=P_c+3_p hisobli yuklamaga mos keladi."Uch sigma" koidasi nomini olgan. Bu xolda normal taqsimlanish qonuniga asoslangan tasodifiy kattalikni tarqalishi 3 opalikdan tashqarida bo‘lib kolishi matematik kutishda mutlako mumkin emas.
Yuklamani vaqt bo‘yicha o‘zgaruvchanligi boshqa ko‘p xollarda :
Elektr iste’mol q i l i sh rejimlarini va elektr yuklamasini yaxshilashda ( qulaylashtirishda ), ularni taxlil qilishda, zavodlar elektr zanjirlarida va boshqalarda kuchlanish sifatini taxlil qilish hamda baxolashda hisobga olinadi. Buning uchun turli u yok i bu xususiyatlarini xarakterlovchi yu k l a m a nusxalari ( modellari ) qo‘llaniladi.
Shulardan ayrimlari:
P_sm, Q_sm - eng ko‘p yuklangan smenadagi o‘rtacha aktiv va reaktiv quvvati;
=P_c/P_sm - energiya ishlatish smena koeffiSiyenti ;
K_M=P_p / P_sm - aktiv quvvatni maksimum koeffiSiyenti ;
K_F=P_sm / P_s - aktiv quvvat grafigini forma koeffiSiyenti;
K_N=P_s / P_p - yuklama (yuklama grafigini to‘ldirish) koeffiSiyenti.
Bordiyu yil davomida yuklamani o‘zgaruvchanligi hisobga olish kerak bo‘lsa, quyidagi grafiklar quriladi :
a) bir yillik o‘rtacha oylik yoki sutkadagi o‘rtacha yuklama ;
b) bir yillik,oylik yoki sutka davomidagi maksimal yuklama ;
Ko‘p xollarda yillik g r a f i k l a r n i n g notekisligi T_M kattalik orqali xarakterlanadi;

Bu yerda Wyil - aktiv energiyani bir yillik sarfi;

Vyil - reaktiv energiyani bir yillik sarfi;
cos_p, sin_p - aktiv va reaktiv quvvat nisbatlari;
quvvat yo‘qotishlarning yillik soatlari soni:

Yuklamani yillik grafigi yoki ularni tartibga solingan diagrammalari, qoidaga binoan, quyidagilar orqali quriladi :

- aktiv va reaktiv quvvatni qish va yoz kunlaridagi sutkalik grafigi, dam olish kunidagi grafigi ( hammasi bo‘lib 6 ta grafik ).
Yil davomidagi dam olish kunlarini hisobga olingan xolda, kish va yez kunlari uchun qurilgan grafiklar alohida turlarga bo‘linadi ( xaftaning birinchi ish kuni grafigi, xaftani oxirgi ish kuni grafigi va x.k.z. ), ammo bu hisoblarni murakkablashtiradi.