Əlverişli təbii-coğrafi şəraiti olan Azərbaycan ərazisi dünyada insanın formalaşdığı ilk məskənlərdəndir

Qaynaqça

1. 
   Hatəmi M. T. Acı həqiqətlər. Bakı, Şirvannəşr, 2006.
   
2. 
   Pənahlı N. Əbədiyyət yolçusu. Əlyazma. N. Pənahlının şəxsi arxivi.
   
3. 
   Seyidağa E. Xalq Hərəkatının başlamasından 20 il keçdi. «Yeni Müsavat» qəzeti, 17 noyabr 2008.
   
4. 
   Tahirzadə Ə. Meydan hərəkat: 4 il, 4 ay (https://ru.scribd.com/ doc/61649371 /Meydan-gundeliyi).
   

.

III FƏSİL

Aysberqin görünən və görünməyən tərəfləri
Hərəkata kölgə salan, onu xərçəng kimi içdən sarıyan «əliyevçilik» kabusu

Məhəmməd Hatəminin iddiasına görə, «Nemətin meydan qəhrəmanına çevrilməsində, mikrafonun onun əlinə salınmasında dövlət qüvvələrinin, ziyalı agentlərin, Naxçıvan klanının, L. Şmidt zavodu fəhlələrinin böyük çabaları olmuşdur: «Tribunanın ətrafına candan çəpər çəkərək, başda mən, Mənsur Əlisoy və Eldar İbrahim olmaqla, cəbhəçilərin – qızılbaşların isə buraya yolunu bağladılar» (7).

Məhəmməd bəy burada «cəbhəçilərin – qızılbaşların» ifadəsini işlədir. Bu ifadəyə aydınlıq gətirməyə ehtiyac var. «Cəbhəçilər» deyəndə o, əlbəttə ki, Fuad Musayevin və Əlizadə qardaşlarının əsasını qoyduqları və meydan hərəkatı dövründə fəal şəkildə təbliğ etməyə başladıqları Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin təşəbbüs qrupunun üzvlərini deyil, əsasını radikal ruhlu «Çənlibel»çilərlə birlikdə özünün qoyduğu və artıq meydanda fəal gücə çevrilmiş Azərbaycan Xalq Hərəkatı Cəbhəsinin üzvlərini nəzərdə tutur ki, bu sətirlərin müəllifi də həmin təşkilatın rəhbərlərindən biri idi. «Qızılbaş» termininə gəlincə, qeyd etməliyəm ki, həmin dövrdə biz, yəni Azərbaycan Xalq Hərəkatı Cəbhəsinin üzvləri ümumi kütlədən fərqlənmək, izdihamda bir-birimizi və tərəfdarlarımızı itirməmək və koordinasiya işini yüksək səviyyədə təşkil edə bilmək üçün başımıza qırmızı sarğı bağlayırdıq. Bu ideyanın müəllifi şair dostumuz, rəhmətlik Eldar İbrahim idi. Hər kəsin şərti olaraq bizi «qızılbaş» adlandırmasının səbəbi bununla bağlıdır. Səhv etmirəmsə, bu şərti adı da gündəmə elə ya Eldar İbrahimin özü, ya da qardaşı, yazıçı-satirik Loğman İbrahim gətirmişdi. Sonralar o, «Qızılbaş» adlı qəzet təsis edəcək və onun baş redaktoru olacaqdı (4).

Öz aramızda razılaşmaya görə, Hatəmi, Mənsur Əlisoy və Eldar İbrahim, imkan olarsa, təşkilatın adından tribunaya qalxıb mövqeyimizi bildirəcəklər. Mənsə mitinqin dağıdılmaması üçün «qızılbaş»ların gecələr növbəli keşikçi dəstələrini koordinasiya etməliydim və 17 gün ərzində bunun öhdəsindən, məncə, pis gəlmədim. Sayımız təqribən 13-14 min nəfər idi və bu da meydanın dağıdılmasına imkan verməmək üçün tamamilə yetərli idi.