Texnik-iqtisodiy asoslash (TIA) – investitsiya loyihasini amalga oshirishning
tanlov savdolari asosida va loyihani moliyalashtirish shartlarini hisobga olgan holda
aniqlangan yakuniy, eng samarali texnik, tashkiliy va moliyaviy-iqtisodiy
yechimlarini belgilovchi loyiha oldi hujjati.
Tender (ing. tend – xizmat ko„rsatish) – 1) ochiq turdagi yoki cheklangan
sondagi ishtirokchilar uchun yopiq turdagi raqobatli savdo-sotiq; buyurtmani
joylashtirishning tanlov shakli; 2) qimmatli qog„ozlarga obuna bo„lish, muddatli
shartnoma bo„yicha tovarlar yetkazib berish, shartnomalar tuzish to„g„risidagi ariza,
yozma taklif; 3) xalqaro bozorda mashina-uskunalar xarid etish, qurilish-montaj
ishlarini bajarish, injiniring xizmatlari ko„rsatish uchun tanlov asosida buyurtmalar
berish. O„zbekiston iqtisodiyotida bozor munosabatlarini shakllantirishda va
rivojlantirishda
tender
keng
qo„llaniladi.
Davlat
tasarrufidan
chiqarilgan
korxonalarning aksiyalarining yirik paketlarini sotishda, katta qurilish ishlarini olib
borishda xalqaro loyihalarni amalga oshirishda tender e‟lon qilinadi. Savdoni tashkil
etish uchun vaqtinchalik organ bo„lgan tender qo„mitasi tuziladi.
Tovar turkumi – bitta oluvchining manziliga bitta transport hujjati bo„yicha
kelayotgan yoki bitta pochta yuk xati bilan jo„natilayotgan yohud bojxona chegarasi
orqali o„tayotgan bitta jismoniy shaxsning qo„l yukida va bagajida olib o„tilayotgan
tovar yoki uning bir qismi.
Tovarlarni va (yoki) transport vositalarini bojxona chegarasi orqali olib o„tish – tovarlarni va (yoki) transport vositalarini bojxona hududiga olib kirish yohud
ushbu hududdan olib chiqish.
Tovarlarning erkin muomalasi – bojxona hududida tovarlarning belgilangan
taqiqlar va cheklovlarsiz aylanishi.
Tovarni chiqarib yuborish – bojxona organlarining bojxona rasmiylashtiruvini
yakunlovchi va ma‟lum qilingan bojxona rejimi shartlaridan kelib chiqqan holda
tovarlardan foydalanishga va (yoki) ularni tasarruf etishga ruxsat berilganligini
ifodalovchi harakati.
