Əsil və sadələşdirilmiş məttılər "ÖNDƏr n ə Ş r iy y a t "
Q AM BÖ RƏNİN OĞLI BAM SI BEY RƏK BOYINI 12
Yüklə 139,49 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Q AM BÖ RƏNİN OĞLI BAM SI BEY RƏK BOYINI 12 BƏYAN EDƏR, XANIM , HEY... Qam Ğan oğlı xan Baym dır 13 yerindən durmışdı. Qara y e - D67 rin üstinə ağ ban evin ' dikdirmişdi. Ala sayvan gög yüzinə aşanmışdı. B in 2 yerdə ipək xalıcası döşənmişdi. İç Oğuz. Daş 3 Oğuz bəgləri Baym dır xamn söhbətinə dərilm işdi. Bay4börə bəg dəxi Baymdır xanın söhbətinə gəlmişdi. Bayındır 5 xanın qarşusında Qaragünə oğlı Qarabudaq bay dayanub dur6mışdı. Sağ yanında Qazan oğlı Uruz durmışdı. 7 Sol yanında Q azılıq qoca oğlı bəg Yegnək durmışdı. 8 Baybörə bəg bunları gördü- gində ah eylədi. Başmdan 9 aqlı getdi. D əstm alm əlinə aldı, bögürü-bögür ağladı. ... 10 Böylə edicək Qalın Oğuz arqası, Baym dır xanın göy- gisi 11 Salur Qazan qaba dizinin üzərinə çökdi. Qıya tikübən 12 B aybörə bəgün yüzinə baqdı, aydır: “Baybörə bəg, nə 13 ağlayub bozlarsan?” B ayböıə bəg ay- D68 dır: “Xan Qazan, 1 necə ağlamayayın, necə bozlam ayaym ? Oğulda ortacım yoq, qard aşd a2 qədərim yoq! Allah Taala m əni qarğayıbdır. Bəglər, tacım -taxtım 3 içün ağlaram. Bir gün ola, düşəm öləm, yerim də-yurdım da 4 kimsə qalm aya”, - dedi. Qazan aydır: “M əqsudun bumudur, 5 Baybörə b əg ?” Aydır: “B əli, budur. M ənim dəxi oğlum olsa, 6 xan Bayındırın qarşusın alsa-dursa, qulluq e y lə s ə ,7 m ən dəxi baqsam, sevin- səm , qıvansam , güvənsəyim !..” - dedi. Böylə digəc x Qalın Oğuz bəgləri yüz gögə tutdılar. Ə1 qaldırıb, dua 9 eylədilər. “Allah Taala sana bir oğul versün!” - dedilər. 01 10 zamanda bəglərin alqışı alqış, qarğışı qarğış idi. I! Duaları m üstəcab olurdı. Baybican bəg dəxi 12 yerindən uru durdı, aydır: “ B əglər, mənim dəxi haqqım a bir dua 13 eyləfi. Allah D69 Taala m ana da bir qız v erə” , - dedi. Qalın Oğuz 1 bəgləri əl qaldırdılar, dua eylədilər: “Allah Taala sana da 2 bir qız v erə” , - dedilər. Baybican bəg aydır: “B əglər, Allah Taala 3 m ana bir qız verəcək olursa, siz tanıq olun, m ənim qızım 4 Baybörə bəg oğlına beşikkərtm ə yavuqh olsun!” - dedi. 5 Bunun üzərinə bir qaç zaman keçdi. Allah Taala Bay6börə bəgə bir oğul, Baybican bəgə bir qız verdi. Qalın 7 Oğuz bəgləri bunı eşitdilər, şad olub sevindilər. 8 Baybörə bəg bazirganlarını yanına oxıdı, buyuruq 9 etdi: “ M ərə bazirganlar! A llah-Taala m ana bir oğul verdi. 10 Varın Rum elinə, m ənim oğlum içün yaxşı ərm ağanlar gətürün 11 m ənim oğlım böyüyinco” , - dedi. Bazirganlar dəxi gecə-gündüz 12 yola girdilər. İstanbula gəldilər. D an-dansux ilə y a x ş ı13 ərm ağanlar aldılar. B aybörə- D70 nin oğlıyçun bir dəniz 1 qulunı boz ayğır aldılar. Bir ağ tozlu qatı yay aldılar. Bir dəxi 2 altı pərli gürz aldılar. Yol yarağın gördilər. B aybörənifi3 oğlı beş yaşma girdi, beş yaşından on yaşına 4 girdi... On yaşından on beş yaşına girdi... Ç aya 5 baqsa ça- lımlu, çal qaraquş ərdəm lü, bir gözəl yaxşı y ig it6 oldı. 01 zamanda bir oğlan baş kəsm əsə, qan 7 dökm əsə, ad qomazlardı. Baybörə bəgin oğlı a tla n d ı,8 ava çıqdı. Av avlar- kən babasının tavlası üzərinə 9 gəldi. Əmiraxurbaşı qarşuladı, endirdi, qonaqladı. 10 Yiyüb-içüb otururlardı. Bu yanadan dəxi bazirganlar 11 gəlübəni Qara Dorvond ağzına qonmışlardı. Yarım asun-yarçımasun 12 Evnik qalasının kafırləri bunları casusladı. B a13zirganlar yatur ikən ğafıllə beş yüz kafir qoyuldılar, D7I çapdılar, 1 yağmaladılar. Bazirganın ulusı tutuldı, kiçisi qaça- raq 2 Oğuza gəldi. Baqdı gördi Oğuzun ucında bir ala 3 sayvan dikilmiş, bir imirzə xub yigit qırq yigid ilən sağında və 4 solında otururlar. Oğuzun biryaxşı yigidi ancaq... “yüriyəyim, 5 m odəd diyəyim ”, - dedi. Bazirgan aydır: “Yigit, yigit, bəg yigit! 6 Sən bənim ünüm anla, sözüm dinlə! On altı yıldır kim, O ğ u z 7 içindən getmiş idik. Dan-danışux kafır malın Oğuz bəglərinə 8 gətürür idik. Pasnik Qara Dərvənd ağzına düş vermiş 9 idik. Evnik qalasımn beş yüz kafiri üzərimizo qoyıldı. 10 Qardaşım tutsaq oldı. Malımızı, riz- qimizi yağmaladılar, gerü 11 döndilər. Qara başım götürdüm, sana gəldim. Qara başın sə d ə q ə si,12 yigit, m ədəd m ana!” - dedi. Bu gəz oğlan şərab içərkən 13 içm əz oldı. Altun ayağı əlindən yerə çaldı. D72 Aydır: 1 “N ə dedigimi yetürün, geyünim lən monim şahbaz atımı gətürün! Hey, m əni 2 sevən yigitlər binsünlər!” - dedi. Bazirgan dəxi önlərinə 3 düşdi, qulağız oldı. Kafır dəxi düşübən bir yerdə aqça 4 ülüşməkdəydi. Bu m ə- həldə ərənlərin meydanı arslanı, 5 pəhlivanların qaplanı Boz oğlan yetdi. Bir-iki d im ə d i,6 kafırlərə qılıc urdı. Baş qalduran kafırləri öldürdi, 7 ğəza eylədi. Bazirganların malını qurtardı. B azirg a n lar8 aydır: “B əg yigit, bizə sən ərlik işlədin. Gəl imdi bəgəndigin 9 m aldan al!” - dedilər. Yigidin gözi bir dəniz qulum boz 10 ayğırı tutdı, bir də altı pərli güzi, bir də ağ tozlu 11 yayı tutdı. Bu üçıni bəgəndi. A y- dır “M ərə bazirganlar, 12 bu ayğırı və dəxi bu yayı və bu gürzi mana verin!” - dedi. 13 Böylə digəc bazirganlar səxt oidı. D73 Yigit aydır: “M ərə 1 bazirganlar, çoqmı istədim ?!” - dedi. Bazirganlar ay ıtd ılar:2 “N ə çoğ olsun? Amma bizim bir b əg ü - miz oğlı vardır, bu üç 3 nəsnəyi ana ərmağan aparsavuz gərək idi!” - dedilər. Oğlan 4 aydır: “M ərə, bəgünüz oğlı kim dir?” A yıtddar: “Baybörənin oğlı 5 vardır, adına Bamsı derlər” , - dedilər. Baybörənin oğlı 6 olıdığm biləm ədilər. Yigit barmağın ısırdı, aydır: “7 Bunda m innətlə almaqdan isə, anda babam yanında m innətsiz 8 almaq yegdir!” - dedi. Atın qamçıladı, yola girdi. Bazirganlar 9 ardından baqa qaldı: “Vallah, yaxşı yigit, m ürüv- vətlü yigit!” - 10 dedilər. Boz oğlan babasının evinə gəldi. “Bazirganlar 11 g ə ld i” deyü babası sevindi. Ç ətir otağ, ala sayvan dikdirdi. 12 İpək xalıcalar saldı. Keçdi, oturdı. O ğlunı 13 sağ yanına aldı. O ğ- D74 lan bazirganlar xüsusından 1 bir söz söyləm ədi. K afırləri q ır- duğın anm adı. N a g a h i2 bazirganlar gəldilər. Baş endirüb, salam verdilər. 3 G ördilər kim, ol yigit kiırı baş kəsübdür, qan dökübdür, 4 Baybörə bəgin sağında oturar. Bazirganlar yüridilər, 5 yigidin əlin öpdilər. Bunlar böylə edicək Baybörə 6 bəgin acığı tutdı. B azir- ganlara aydır: “M ərə, qavat o ğ lı7 qavatlar! Ata dururkən oğul əlinm i ö p ərlə r?” Ayıtdılar: “X a m m ,8 bu yigit sənin oğlunm ı- dır?” “B əli, m ənim oğlum dur”, - dedi. 9 Ayıtdılar: “İmdi in- cinmə, xanım , əvvəl anun əlin öpdügüm üzə. 10 Ə gər sənin oğlun olmasaydı, bizim malımuz Gürcüstanda 11 getmişdi, h ə - pümiz tutsaq olm uşdı” , - dedilər. B ay12börə bəg aydır: “M ərə, bənim oğlum başmı kəsdi, qanmı dökdi?” D75 13 “Bəli, baş kəsdi, qan dökdi, adam axtardı!” - dedilər. 1 “M ərə, bu oğlana ad qoyasınca varm ıdır?” - dedi. “Bəli, su ltan ım ,2 artıqdır!” - dedilər. Baybörə bəg Qalın Oğuz bəglərini çağırdı, qonaqladı. 3 D ədəm Q orqut gəldi, oğlana ad qodı. Aydır: Ü nüm anla, sözüm 4 dinlə, Baybörə bəg! Allah Taala safia bir oğul vermiş, 5 tuta versün! A ğır sancaq götürəndə m üsəlm anlar arxası 6 olsun! Qarşu yatan qara qarlu dağlardan aşar 7 olsa, Allah Taala sənin oğluna aşut versün! Q anlu8-qanlu sulardan keçər olsa, keçit versün! Qalabalıq 9 kafirə girəndə Allah Taala sənin oğluna fursət versün! 10 Sən oğlunı “B am sam ” deyü oxşarsan; Bunun adı 11 B oz ayğırlıq Bamsı Beyrək olsun! Adını bən verdim , 12 yaşını Allah versün! - dedi. Qalın O ğuz bəgləri 13 əl götürdilər, dua qıldılar: “Bu ad bu D76 yigidə qutlu olsun!” - 1 dedilər. ...B əglər həb ava bindi. Boz ayğırın çəkdirdi, 2 Beyrək bindi. Ala dağa ala ləşkər ava çıqdı. N agahandan Oğuzufi üzərinə bir s ü r i 3 keyik gəldi. Bamsı B eyrək birini qova getdi. Q ova-qova bir yere 4 geldi. N ə gördi, sultanım?! Gördi gög çayırın üzərinə 5 bir qırmızı otaq dikilmiş. “Y arəb, bu otağ kimün ola?!” - 6 dedi. Xəbəri yoq ki, alacağı ala gözli qızın o ta ğ ı7 olsa gərək. Bu otağın üzərinə varm ağa ədəbləndi. Ayıtdı: 8 “N ə olursa-olsun, h ələ m ən avımı alayın!” - dedi. Otağın 9 önində irişi gəldi, keyiki sinirlədi. Baqdı gördi 10 bu o tağ B an ıçiçək o tağıym ış ki, B eyrəgin b eşik k ərtm ə 11 nişanlısı-adaxlusıydı. D78 D79 B anıçiçək otaxdan 12 baqırdı. “M ərə dayələr, bu qavat oqlı qavat bizə ərlikmi 13 göstərir?” - dedi. Varın, bundan pay dilən, görün nə der!” - 1 dedi. Q ısırca YengƏ'derlər, bir xatun vardı. İlərü 2 vardı, pay dilədi: “Hey, bəg yigit, bizə dəxi bu keyikdən 3 pay v er!” - dedi. B eyrək aydır: “M ərə dadı, m ən avçı d e g ilə m ,4 bəg oğlı bəgəm həp sizə” , - dedi; amma sormaq eyib 5 olmasun, bu otağ kim ündür?” - dedi. Q ısırca yengə a y d ır:6 “Bəg yigidim , bu otağ Baybican bəg qızı B am çiçəgin7dir”, - dedi. Eylə olsa, xanım, B eyrəgin qanı qaynadı. Ə dəblə 8 yab- yab gerü döndi. Q ızlar keyiki götürdilər. G özəllər 9 şahı B anıçiçəgin öninə gətürdilər. Baqdı gördi 10 ki, bir sultan simüz sığm -keyikdir. B am çiçək aydır: 11 “M ərə qızlar, bu yigit nə yigitdir?” Q ızlar aydır: “Vallah, sultanım, 12 bu yıgit yüzi niqablu yaxşı yigitdir. B əg oğlı bəg 13 im iş” , - dedilər. B anıçiçək aydır: “Hey, hey, dayələr, babam mana bən səni 1 yüzi niqablu B eyrəgə verm işəm ” , - derdi; olmaya kim, bu ola. 2 “M ərə, çağırın, x əb ərləşəy im ”, - dedi. Ç ağırdılar, B eyrək gəldi. 3 B anıçiçək yaşm aqlandı, xəbər sordı. A ydır: “Yigit, 4 gəlişin qandan?” B eyrək aydır: “İç O ğuzdan!” “İç Oğuzda 5 kimün n əsisən?” - dedi. “B aybörə bəg oğlı B a m s ı6 B eyrək dedikləri m ənəm ” , - dcdi. Qız aydır: “ Ya nə m əsləh ətə 7 gəldin, yig it?” - dedi. B eyrək aydır: “B aybican bəgün 8 bir qızı varm ış, anı görm əgə goldim! - dedi. Qız aydır: 9 “01 öylə adam degildir kim, sana görinə! - dedi. A m m a mən 10 B anıçiçəgin dadısıyam. G əl, imdi sənün- lə ava çıqalım. 11 Ə gər sənin atun m ənim atumı keçərsə, onun atını dəxi 12 keçərsən. H əm sənünlə ox atalım. M əni keçər- sən, anı dəxi 13 keçərsən və hom səninlə gürəşəlim . M əni b a- sarsan, anı dəxi 1 basırsan” , - dedi. B eyrək aydır: “Xoş, imdi atlam n!” 2 İkisi atlandılar, m ey- dana çıqdılar. At dəpdilər. Beyrək 3 atı qızın atmı keçdi. Ox atdılar. B eyrək qızın 4 uqiii yardı. Qız aydır: “M ərə yigit, m ənim atumı kim sə 5 keçdügi yoq. O xım ı kim sə yardığı yoq. İmdi gəl, 6 sənünlə gürəş tutalım !” - dedi. H əm an Beyrək atdan c n d i.7 Qarvaşdılar. İki pəhləvan olub, bir-birinə sarm a şd ıla r.8 Beyrək götürər qızı yerə urmaq istər, qız götürər 9 B eyrəgi yerə urm aq istər. B eyrək bunaldı. Aydır: “Bu qıza 10 basılacaq olursam, Qalın Oğuz içində başu- m a " qaxınc, yüzim ə toxınc edərlər”, - dedi. Q eyrətə gəldi. Qavradı, qızın bağdam asın aldı. Ə m cəgindən tutdı. 13 Qız D80 qucandı. Bu gəz B eyrək qızın incə belinə girdi; 1 bağdadı, arxası üzərinə yerə urdı. Q ız aydır: “Y igit, 2 B aybicanın qızı B am çiçək m ə - n ə m !” - dedi. B ey rə k üç 3 öpdi, b ir d işlədi. “D ügün qanlu olsun, xan q ız ı!” 4 dey ü barm ağından altun yüzügi çıqardı, qızın parm ağ ın a 5 keçürdi. “O rtam ızda bu, n işan olsun, xan q ız ı!” - dedi. 6 Qız aydır: “Çün böylə oldı, həm an imdi ilərü durmaq 7 gərək, bəg oğlı!” - dedi. Beyrək dəxi: “Nola, xanım, baş üzərin ə!” - 8 dedi. B eyrək qızdan ayrılub, evlərinə gəldi. Ağ saqallu 9 babası qarşu gəldi. Aydır: “Oğul, dan-dansux bu gün 10 Oğuzda nə gördün?” Aydır: “N ə g ö rəy im , oğlı olan e v ə n rim iş, qızı olan köçü rm iş...” B abası aydır: “O ğul, ya səni 12 evərm axm ı g ə rə k ? ” “B əli, bəs ağ saqallu əz iz baba. Evərm ax 13 g ə rə k !” - dedi. D81 Babası aydır: “Oğuzda kimin qızın alı verərin?” - 1 dedi. Beyrək aydır: “Baba, m ana bir qız alı ver kim, m ən yerimdən durmadın 2 ol durgəc gərək! M ən qarağuc atıma binm ədin ol binmax gərək! Mən qırım a 3 varmadın ol mana baş gətürm ək gərək! Bunufi kibi qız a l ı 4 ver, baba, mafia” - dedi. Babası Baybörə xan aydır: “Oğul, sən 5 qız diləm əzsən, kəndünə bir ham pa istərm işsən. Oğul, m əgər sən 6 istədigin qız Baybican bəg qızı B anıçiçək ola?!” - d e d i.7 Beyrək aydır: “Bəli, pəs, əvət, ağ saqallu əziz baba, m ənim d ə x i8 istədügüm oldur” , - dedi. Babası aydır: “Ay oğul, Banıçiçəgin 9 bir dəli qardaşı var- dır, adına Dəli Q arçar derlər; qız diləyəni 10 ö ldürər” . Beyrək aydır: “Ya pəs nedəlim ?” Baybörə bəg aydır: 11 “Oğul, Qalın Oğuz bəglərini odam ıza oxıyalım, necə m əsləhət 12 görər- lərsə, ana görə iş ed əlim ” , - dedi. D83 D84 Qalın Oğuz bəglərini 13 həb oxıdılar, odalarına gətürdilər. Ağır qonaqlıq eylədilər. 1 Qalın Oğuz bəgləri ayıtdılar: “ Bu qızı istəm əgə kim vara 2 bilür?” M əsləhət gördilər ki, D ədə Qorqut varsun. 3 D eyənlərə D əd ə Qorqut aydır: “Yaranlar, çünki m əni göndərirsiz, 4 bilürsiz kim, D əlü Q arçar qız qardaşını diləyəni öldürər. 5 Bari Bayındır xanın tavlasından iki şahbaz y ü g rə k 6 at gətürün: bir Keçi başlu K eçər ayğırı, bir Toğlı başlu 7 Turı ayğırı. Nagah qaçm a-qom a olarsa, b iris in i8 binəm , birisini yedəm ”, - dedi. D ədə Qorqudun sözi m əqbul 9 gəldi. Vardılar, Bayındır xanın tavlasmdan ol iki 10 atı gətürdilər. D ədə Qorqut birin bindi, birin yetdi. u “Yaranlar, sizi Haqqa ısm arladım !” - dedi, getdi. M əgər, sultamm, 12 D əlü Qarçar dəxı ağ ban evini, ağ ota- ğım qara yerin 13 üzərinə qurdurmış idi. Yoldaşlar ilə buta atub 1 oturardı. D ədəm Qorqut ötədən bəri gəJdi. Baş 2 endirdi, ba- ğır basdı. A ğız-dildən görkli salam verdi. 3 D əlü Qarçar ağzın köpükləndirdi. D ədə Qorqudun yüzinə 4 baqdı. Aydar: “Ə leyk- əssalam! A y əm əl azmış, feli d ö n m ü ş,5 Qadir Allah ağ alnına qada yazmış! Ayaqhlar buraya gəldigi 6 yoq. A ğızhlar bu su- yumdan içdigi yoq. Sana noldı? Ə m əlin m i7 azdı? Felinmi dön- di? Əcəlinmi gəldi? Bu aralarda 8 neylərsən?” - dedi. D ədə Qorqut aydır: Qarşu yatan qara dağını 9 aşm ağa gəlm işəm . A qındıh görklü suyunı keçm əgə gəlm işəm . 10 Gen ətəgünə, dar qoltuğuna qısıhnağa gəlm işəm . Tanrının buyuruğıyla, Peyğəm bərin qövliylo A ydan an, güııdən görkli qız qardaşın 12 Banıçiçəgi Bamsı Beyrəgə diləm əgə gəlm işəm ! - dedi. D ədə Qorqut 13 böylə digəc D əlü Qarçar aydır: M ərə, nə dedigim yetürün, Q ara 1 ayğırı yarağla gətürün! - dedi. Qara ayğırı yarağla gətürdilər. 2 Dəli Qarçarı bindı'rdilər. D ədə Qorqud göstəgi üzdi; 3 durm adı, qaçdı. Dəli Q arçar ardına düşdi. Toqlı 4 başlu Turı ayğır yoruldı. D ədə Qorqud Keçi başlu 5 Keçər ayğıra sıçradı, bindi. Dədəyi qova-q o v a Dəli Qarçar 6 on yelək yer aşurdı. D ədə Q orqudun ardından 7 Dəli Q arçar irdi. Dədənin anısı anıtdı. Tanrıya sıqm dı. 8 İsm i-əzəm oqıdı. Dəli Q arçar qıhcın əlinə aldı. 9 Y uqansm dan öykə ilə həm lə qıldı. D əli b əg dilədi ki, 10 D ədəyi d əp ə rə çala. D ədə Qorqut ayıtdı: “Ç ahrsan, 11 əlüfi qurısun!” - dedi. Haq Taalam n əm riylə Dəli 12 Q arçann əli yuqaruda asılu qaldı. Zira D əd ə 13 Q orqut vilayət issi idi, diləgi qəbul oldı. D85 D əlü 1 Q arçar aydır: “M ədəd, aman, əlaman! Tanrının b ir- liginə yoqdır güman! 2 Sən mənim əlümi sağaldı gör, Tannmfi buyruğıyla, Peyğəm bərifi 3 qövliylə qız qarındaşımı Beyrəgə verəyin!” - dedi. Üç k ərrə ağzm dan 4 iqrar eylədi. Günahma tövbə eylədi. D ədə Q orqut dua eylədi. 5 Dəlinin əli Haq əm riylə sapasağ oldı. Döndi, aydır: 6 “D ədə, qız qarındaşımın yolına bən nə istərsəm , verərm isin?” D ədə 7 aydır: “V erəlim !” Dedi, görəlim , nə istərsən? Dəlü Qarçar aydır: “Bin 8 buğra gətürün kim, m aya görm əm iş ola. Bin dəxi ayğır gətürün 9 kim, heç qısrağa aşm am ış ola. Bin dəxi qoyun görm əm iş qoç 10 gətürün. Bin d ə quyruqsız- qulaqsız köpək gətürün. Bin dəxi 11 bürə gətüriin m ana”, - dedi. Ə gər bu dedigim nəsnələri gətürərsinüz, 12 xoş, verdim. Amma gətürm əyecək olursan, bu qatla öldürm ədim , 13 ol vaqtın öldürərin!” - dedi. D86 D ədə döndi, B aybörə bəgün 1 evlərinə gəldi. Baybörə bəg aydır: “Dədə, oğlanmısan, qızmı2san?” Dədə: “Oğlanam!” - dedi. “Y a pəs necə qurtuldun D əli Qarçarın 3 əlindən?” - dedi. D ə- də aydır: “Allahın inayəti, ərənlərin him m əti 4 oldı; qızı aldım ” , - dedi. B eyrəgə və anasma və qız qardaşlarına 5 muştçı gəldi. Sevindilər, şad oldılar. Baybörə bəg 6 aydır: “D əlü nə q ədər mal istədi?” D əd ə aydır: “Y arım asun-7yarçımasun, Dəlü Q ar- çar eylə mal istədi ki, heç bitm əsün!” - 8 dedi. Baybörə bəg aydır: “H ələ n ə d ilədi?” D ədə aydır: 9 “Bin ayğır diləyübdür kim, qısrağa aşm am ış ola. Bin dəxi 10 buğra dilədi kim, m aya görm əm iş ola. Bin də qoç d iləy ü b d ü r,11 qoyuna girm əm iş ola. D88 D89 Bin də quyruqsız-qulaqsuz köpək dilədi. 12 Bin dəxi xaraca- qaraca b ürələr dilədi. Bu nəsnələri 13 gətürəcək olursanız, qız qarındaşım ı verərəm. G ətürm əyəcək ' olursan, gözüm ə gö- rünm əyəsən, yoxsa səni öldürərəm !” - dedi. 2 B aybörə bəg aydır: “Dədə, m ən üçini buluram sa, ikisini 3 sən bulurm ısan?” - dedi. D ədə Qorqud “B əli, xanım , bula- sıyam ” - 4 dedi. Baybörə bəg ayıtdı: “İmdi, dədə, köpəklə bü- r ə y i 5 sən bu l”, - dedi. Dəxi kəndüsi tavla-tavla atlarına vardı. Bin 6 ayğır seçdi. D əvələrinə vardı, bin buğra-nər seçdi. Q o- yunlanna 7 vardı, bin qoç seçdi. D ədə Qorqud dəxi bin quyruqsız-8qulaqsız köpəklə bin dəxi bürə buldı. Alub bunları D əlü 9 Qarçara getdi. Dəli Qarçar eşitdi, qarşu gəldi. “Görəyim, dedigimi gətürdilərm i?” - 10 dedi. Ayğırları göricək bəgəndi. D əvələri gördigində b ə - gəndi. 11 Qoçları bəgəndi. K öpəkləri göricək qas-qas güldi, aydır: 12 “D ədə, ya qanı m ənim bürələrim ?” D əd ə Qorqud: “Hey, oğul Qarçar, 13 adama uş bögələk kibi bunludar. Ol bir yavuz canvərdir. 1 Həb bir yerdə dərib dururam. G əl gedəlim , simüzin al, aruğm 2 q o ”, - dedi. Aldı D əli Qarçarı bir birəli yerə gətürdi. 3 D əli Qarçarı yalınçaq eylədi, ağıla qoydı. B irələr 4 Dəli Qarçara üşdilər. Gördi bacarı bilməz, aydır: “M ə d ə d ,5 Dədə! K ərəm eylə, Allah eşqinə! Qapuyı aç, çıqayın!” - dedi. 6 Dədə Qorqud: “Oğul, Qarçar, nə qarğaşa edərsən? G ö tü r,7 bu ısmarladuğın nəsnədir. Noldun, böylə bunaldın? Simüzin 8 al, aruğın qo!” - dedi. Dəli Q arçar aydır: “Hay D ədə 9 Sultan, Tanrı bunun simüzin də alsun, aruğın da 10 alsun! Haman bəni qapudan tışan eylə, m ədəd!” - dedi. 11 D ədə qapuyı açdı. D əlü Qarçar çıqdı. D ədə gördi kim, 12 Dəlünin canma keçmiş başı qopusı olmuş, gövdəsi birəl3dən görünməz. Y üzi-gözi bəlürm əz. Dədənin ayağına düşdi: 1 “Allah eşqinə, bəni qurtar!” - dedi. D ədə Qorqut “Var, o ğ u l,2 kəndüni suya ur!” - dedi. Dəlü Qarçar səgirdərək v ard ı,3 suya düşdi. Bürədir, suya aqdı, getdi. G əldi geyəsi4sin geydi, evinə getdi. A ğır dügün yarağın gördi. Oğuz zamanında bir yigit 5 ki evlənsə, ox atardı. Oxı nə yerdə düşsə, anda g ə rd ə k 6 dikərdi. B eyrək xan dəxi oxm atdı, dibinə gərdəgin 7 dikdi. Adağlusından ərgənlik bir qırm ızı qaftan gəldi. 8 B eyrək geydi. Yoldaşlarına bu iş xoş gəlm ədi. Səxt 9 oldılar. B eyrək aydır: “N iyə səxt oldunuz?” - dedi. Ayıtdılar: 10 “N ecə səxt olm ayalum ? Sən qızıl qaüan geyər- sən, biz ağ qaftan 11 g eyəriz!” - dedilər. B eyrək aydır: “Bu qəd ər n əsnədən ötri niyə 12 səxt olursız? Bu gün bən geydim, yarın naibim geysün. Q ırq 13 günə dəkin sıravardı geyəgüz. D90 Andan sonra bir dərvişə 1 verəlim !” - dedi. Qırq yigid ilən ye- yüb-içüb otururlardı. 2 Y arım asun-yarçım asun, kafirin casusı bunları casusladı. 3 Varıb B ayburd hasarı bəginə xəb ər verdi. Aydır: “N ə oturar- s a n ,4 sultanım, B aybican bəg ol sana verəcəgi qızı B eyrəgə 5 verdi. Bu gecə gərdəgə girür”, - dedi. Y arım asun-yarçım asun, 6 ol m əlun yedi yüz kafirlə yılğadı. B eyrək ap-alaca 7 gərdəgi içində yeyüb-içüb bixəbər otururdı. Dün 8 uyxusında kafir otağa qoyuldı. Naibi qılıcın sıyırdı, 9 əlin ə aldı. “M ənim başım Beyrəgin başına qurban olsun!” - 10 dedi. Naib paralandı, şəhid oldı. Dərin olsa, 11 batırdır, qalabalıq qorxudır. At işlər, ər ögı- nür. Yayan 12 ərin umurı olmaz. Otuz doquz yigidlən Beyrək dutsaq 13 getdi. D91 Dan ötdi, gün doğdı. Beyrəgin atası-'an ası baqdı-gördi kim , gərdək görünm əz olm ış. Ah e td ilə r ,2 ağılları başlarından getdi. G ördilər kim, uçarda quzğun 3 qalmış, tazı dolaşmış yurtda qalmış. G ərdək paralanm ış, 4 naib şəhid olmış. B eyrə- gin babası qaba sarıq götürüb 5 yerə çaldı. Dartdı, yaqasın yırt- dı. “Oğul! O ğul!” dcyübən 6 bögürdi, zarlıq qıldı. Ağ bircəklü anası buldır-buldır 7 ağladı, gözinin yaşın dökdi, acı dım aq ağ yüzinə 8 aldı-çaldı. A1 yafiağın dartdı, qarğu kibi qara saçını 9 yoldı. A ğlayıbanı-sıqlayıbanı evinə gəldi. Baybörə 10 bəgin diinlügi altun ban evinə şivən girdi. Q ızı-gəlini q a s - " qas gülm əz oldı. Qızıl qına ağ əlin ə yaqmaz oldı. Yedi 12 qız qardaşı ağ çıqardılar, qara donlar geydilər. “Vay, bəgim 13 qardaş! M uradına-m əqsudına irməyən D92 yalnuz qardaş!” - deyib 1 ağlaşdılar-bögürişdilər. Beyrəgin yavuqlusına x əb ə r oldı. B anı2çiçək qaralar gey di, ağ qaftanını çıqardı. G üz alması kibi al 3 yanağını dartdı, yırtdı. “Vay, al duvağım iyəsi! Vay, alnum -4başım umurı! Vay, şah yigidim, vay, şahbaz yigidim! Doyınca 5 yüzinə baqmadığım, xanım yigit! Qanda getdin, bəni yanluz qoyub, canım 6 yigit?! Göz açuban gördigim, könül ılə sevdigım, bir yasduqda baş 7 qoduğım! Yolunda öldügim! Qurban olduğım! Vay, Qazan bəgin inağı! 8 Vay, Qalın Oğuzun im rəncəsi B ey- rə k !” - deyüb zarı-zarı 9 ağladı. Bunı eşidüb Qıyan Selcük oğlı D əlü Dondar 10 ağ çıqardıb, qara geydi. B eyrəgin yarü yoldaşları ağı 11 çıqarıb, qaralar geydilər. Qalın Oğuz bəgləri Beyrək içün əzim 12 yas tutdılar. Umud üzdilər. Bunun üzərinə on altı yıl 13 keçdi. Beyrəgin ölüsin-dirisin D93 bilm ədilər. Bir gün qızın 1 qardaşı Dəli Qarçar Baym dır xanın divanına gəldi. Dizin 2 çökdi, aydır: “Dövlətlü xanın ömri uzun olsun! 3 B eyrək diri olsa, on altı yıldan bərü gəlürdi. Bir y ig it4 olsa, dirisi xəbərin gətürsə, çırğab çuxa, a ltu n -a q ç a 5 verərdim. Ölüsi xəbərin gətürənə qız qardaşım verərdim ” , - dedi. 6 B öylə digəc, yarım asun-yarçım asun, Yalançı oğlı Y ırta- c u q 7 aydır: “Sultanım, bən varayın, ölüsi-dirisi xəbərin g ətü - rəyin!” - 8 dedi. M əg ər B eyrək buna bir köm lək bağışlamışdı; geym əz idi, 9 saqlardı. Vardı, könləgi qana-quna baturdı, Bayındır 10 xanın öninə gətürüb bıraqdı. B aym dır xan aydır: “M ərə, bu nə " köm ləkdir?..” “B ey- rəgi Qara D ərvənddə öldürm işlər, uş da nişanı, 12 sultanım !” - dedi. K öm ləgi göricək bəglər ökür-ökür ağlaşdılar, 13 zarlıqlara girdilər. D94 B ayındır xan aydır: “M ərə, niyə ağlarsız? Biz bunı 1 tanı- mazız. Adaqlusına aparın, görsün. Ol yaxşı bilür. Zira 2 ol di- kübdür, yenə ol tanır” , - dedi. Vardılar kömləgi B am 3çiçəgə ilətdilər. Gördi, tanıdı: “O ldur!” - dedi. Dartdı, yaqa4sın yırtdı. Acı dım aq ağ yüzinə aldı-çaldı. G üz a lm a s ı5 kibi al yanağını yırtdı: Vay, göz açub gördigim! Könül verib 6 sevdigim! Vay, al duvağum iyəsi! D95 D96 Vay, alnum -başım umudı, 7 xan Beyrək! - deyü ağladı. B abasına-anasına x əb ə r oldı. A p -8alaca ordusına şivən girdi. Ağ çıqardılar, qara geydilər. Qalın 9 Oğuz bəgləri B ey- rəkdən um ud üzdilər. Yalançı oğlı Yalancuq kiçi 10 dügünin eylədi. Ulu dügüninə v əd ə qodı. Beyrəgin babası 11 Baybörə bəg dəxi bazirganları qağırdı, yanına gətürdi, 12 aydır: “M ərə, bazirganlar varın iqlim-iqlim aran, Beyrəgin ölüsi-dirisi 13 xəbərin gətürib deniz, ölüm idir?” Bazirganlar yaraq gördilər. G e cə-'gündüz dem əyüb yüri- dilər. Nagah Parasarın Bayburd hasarına 2 gəldilər. M əgər ol gün kafirlərin ağır günləriydi: h ər biri yem əkdə- 3içm əkdəydi. Beyrəgi dəxi gətürüb, qopuz çaldırırlardı. B ey- rək 4 yuca çardağdan baqdı, bazirganlan gördi. Bunları gördi- gində 5 xəbərləşdi. G örəlim , xanım, nə xəbərləşdi. Aydır: A lan-alçaq6 hava yerdən gələn arğış! Bəg babam ın, qadın anamın sovqatı 7 arğış! Ayağı uzun şahbaz ata binən arğış! Ünüm afila, 8 sözüm dinlə, arğış! Qalın Oğuz içində Ulaş oğlı Salur 9 Qazanı sorar olsam, sağmı, arğış? Qıyan Selcük oğlı 10 Dəlü D ondar sorar olsam, sağmı, arğış? Q aragünə oğlı Qarabudağı sorar olsam, sağm ı, arğış? Ağ saqallu babamı, 11 ağ bürçəklü anamı sorar olsaın, sağmı, arğış? Bənüm yedi qız qanndaşım sorar olsam, sağm ı, arğış? Göz açuban 12 gördügim , könüllə sevdigim Baybican qızı B anıçiçək evdəm i, 13 arğış, yoxsa gordamı, arğış? Degil mana, Qara başım 1 qurban olsun, arğış, sana! - dedi. D97 Sağ2m ısan-əsənm isən, canım Bamsı! On altı yilin həsrəti, xanım Bamsı! Qalın Oğuz içində Qazan bəgi sorar olsan, sağdır, Bamsı! Qıyan Selcük oğlı Dəli D ondan 3 sorarsan, sağdır, Bamsı! Qaragünə oğlı Budağı sorar 4 olsan, sağdır, Bamsı! 01 bəglər ağ çıqardı, qara geydi 5 səninçün, Bamsı! A ğ saqallu atanı, ağ birçəklü ananı sorar 6 olsan, sağdır, Bamsı! Ağ çıqarıb qara geydilər səninçün, Bamsı! 7 Yedi qız qardaşın yedi yol ayırdmda ağlar gördüm, Bamsı! 8 Güz alması kibi al yanaqların yırtar gördüm, Bamsı! “V a rd t,9 gəlm əz qardaş!” - deyü. Zarılıq edər gördüm, Bamsı! Göz açuban 10 gördigin, Könül verib sevdigin Baybican qızı B anıu çiçək Kiçik dügünin eylədi, ulu dügüninə v əd ə qodı; Yalançı 12 oğlı Yırtıcuğa varır gördüm, xan Beyrək! Parasarun 13 Bayburd hasarından uça görgil! A p-alaca gərdəgünə 1 gələ görgil! G əlm əz olsafi, Baybican qızı Banıçiçəgi 2 aldırdın, bəllü bilgil” - dedi. B eyrək qalqdı, ağlayu-ağlayu 3 qırq yigidin yam na gəldi. Qaba sarıq götürdi, yerə ça ld ı.4 Aydır: “Hey, m ənim qırq yol- daşım! Bilürmisiz, n ələr oldı? Y a la n ç ı5 oğlı Y alancuq m ənim ölüm xəbərin ilətmiş, dünlügi a ltu n 6 ban evinə babam ın şivən girmiş. Q aza bənzər qızı-gəlini 7 ağ çıqarm ış qara geymiş. Göz açuban gördigim , könül verüb 8 sevdigim Banıçiçək Y a- lançı oğlı Y alancuğa v arar olm ış” . 9 Böylə digəc, qırq yigidi qaba sarıqların götürdilər, yerə çaldılar, 10 bögürü-bögürü ağlaşdılar, zarılıq qıldılar. M əgər kafır bəginin 11 bir bikr qızı vardı. H ə r gün Beyrəgi görm əgə gəlürdi. 01 12 gün genə görm əgə gəldi. Baqdı gördi, Beyrək səxt olmış. 13 Q ız aydır: “N eçün səxtsən, xanım yigit? D98 Gəldigim cə səni şən 1 görərdim. G ülərdin, oynardın. Şimdi noldun?” - dedi. Beyrək 2 aydır: “N ecə səxt olm ayayım ? On altı yıldır kim, babanın tutsaqıyam. 3 A taya-anaya, qavum a-qardaşa h ə srə - təm ; və həm bir qara gözlü yavuqlum 4 vardı. Yalançı oğlı Y a- lancuq derlər, bir kişi v a rd ı;5 varmış, yalan söyləm iş, bəni öldi demiş; ana varar olm ış” , - 6 dedi. Böylə digəc, qız - B eyrəgi aşıqlam ışdı - aydır: “Ə gər səni 7 hasardan aşağa orğanla salındıracaq olursam , babana-8anana sağhqla varacaq olursan, bəni bunda gəlüb halallığa 9 alur- m ısan?” - dedi. B eyrək and içdi: “Q ılıcım a doğranayın! O x ı- m a 10 sancılayın! Y er kibi kərtiləyin, topraq kibi savrılayın! Sağlıqla n varcaq olursam , Oğuza gəlüb, səni halalhğa alm az isəm !” - 12 dedi. Qız dəxi orğan gətürüb B eyrəgi hasardan aşağı 13 salındırdı. B eyrək aşağa baqdı. Kəndözin yer yüzində D99 1 gördi. Allaha şükr eylədi. Yola düşdi. G edərək kafırin 2 ilqı- sına gəldi. “B ir at bularsam , tutayım binəyim !” - dedi. Baqdı 3 gördi kəndünin dəniz q u lu n ı4 Boz ayğır bunda otlanub durar. 4 Boz ayğır dəxi B eyrəgi görüb tam dı, iki ayağının üzərinə 5 durdı, kişnədi. B eyrək dəxi bunı ögm iş, görəlim , xanım, 6 necə ögmiş. Aydır: A çuq-açuq m eydana bənzər səniii alıncuğın, 7 İki şəbçırağa b ən z ər sənin gözcigəzin, Ə brişim ə b ən z ər sənin 8 yəlicigin, İki qoşa qardaşa bən zər sənin qulacığın, Ə r i 9 m uradına y etürər sənin arxacığın. At dem əzəm sana, qardaş deyərəm , 10 qardaşımdan yeg! DIOO D lO l Başıma iş gəldi, yoldaş derəm, yoldaşımdan 11 yeg! - dedi. At başını yuqarı tutdı, bir qulağın qaldırdı, 12 B eyrəgə qar- şu gəldi. Beyrək at köksin queaqladı. İki gözin 13 öpdi. Sıçradı, bindi. Hasarın qapusm a gəldi. O tuz doquz 1 yoldaşın ısm arla- dı, görəlim , xamm, necə ısmarladı. B eyrək aydır: 2 M ərə sası dinlü kafır! M ənim ağzuma sögüb durarsan, duyamadım. 3 Qara donuz ətindən yaxnı yedirdin doyamadım. Tanrı mana y o l 4 verdi, gedər oldum, m ərə kafır! O tuz doquz yigidim ə m a n ə ti,5 m ərə kafır! B irin əksik bulsam yerinə on öldürəyim , O nın əksik 6 bulsam , yerinə yüzin öldürəyim , m ərə kafır! O tuz doquz yigidim 7 əm anəti, m ərə kafır! - dedi, dəxi aldı yürüyü verdi. Q ırq n ə f ə r 8 kafırlər atlandılar, ardına düşdilər. Q ova get- dilər, yetm ədilər. Döndilər. 9 B eyrək Oğuza gəldi. Baqdı gördi bir ozan gedər, aydır: “ M ərə 10 ozan, nerəyə g ed ə rsən ?” Ozan aydır: “B əg yigit, dügünə g ed ə rəm ” . 11 B eyrək aydır: “Dügün kim ün?” “Y a- lançı oğlı Y alaneuğun” , - dedi. 12 “M ərə, kim ün nəsin alu r?” - dedi. O zan aydır: “Xan B eyrəgin 13 adaxlusın alu r” , - dedi. B eyrək aydır: “M ərə ozan, qopuzun m ana 1 vergil, atumı sana verəyim . Saqla gələm , bəhasın gətürəm , alam ” , - dedi. 2 Ozan aydır: “Avazım gödəlm ədin, ünüm boğulm adın bir atdır, əlüm ə 3 girdi, ilətəyim saqlayayım ” , - dedi. Ozan q o - puzı B eyrəgə verdi. 4 B eyrək qopuzı aldı, babasının ordusm a yaqm gəldi. Baqdı 5 gördi bir qaç çobanlar yolun qıyısın alm ışlar, ağ lar- lar; həm 6 durmayıb, daş yığarlar. B eyrək aydır: “M ərə ç o - banlar, bir kişi yolda 7 daş bulsa, yabana atar. Siz bu yolda bu daşı neçün yığarsız?” D102 D103 8 Çobanlar aydır: “M ərə, sən səni bilürsən, bizim halım ız- dan xəbərin yoq” , - 9 dedilər. “M ərə, nə halınuz vardır?” Ç o- banlar aydır: “Bəgüm izin bir oğlı 10 vardı, on altı yıldır kim, ölüsi-dirisi xəbərin kim sə bilməz. 11 Yalançı oğlı Yalancuq derlər, ölüsi xəbərin gətürdi. Adaxlusın 12 ana verər oldılar. G ə - lür bundan keçər. Uralım anı, ana varmasun, 13 təkinə-tuşına varsun” , - dedilər. B eyrək aydır: “M ərə, yüzünüz ağ 1 olsun! Ağanuzun ətm əgi sizə halal olsun!” - dedi. 2 Andan babasının ordusına gəldi. M əgər evləri önində 3 bir böyük ağac vardı. Dibində bir yaxşı binar vardı. 4 Beyrək baqdı gördi kim, kiçi qız qanndaşı binardan su almağa 5 gəlür, “qardaş Beyrək! deyü ağlar-bozlar. “Toyun-dügünün qara 6 oldı” deyü ağlar. Beyrəgə qatı fəraq gəldi, qatlanm adı, buldır-7buldır gözü- nün yaşı rəvan oldı. Çağırubanı burada 8 soylar, görelim, x a- nım, nə soylar: Beyrək aydır: M ərə qız, 9 nə ağlarsan, nə bozlarsan, “ağa” deyü?! Yandı bağnm , göynədi içim. 10 M əgər sənin ağan yoq olubdur? Y ürəginə qaynar yağlar 11 qoyulubdur? Qara bağrın sarsılubdur? “A ğa” deyü nə ağlarsın, 12 nə bozlarsan? Yandı bağrım, göynədi içim. Qarşu yatan 13 qara tağı sorar olsam, yaylaq kimün? Sovuq sulanm sorar 1 olsam, içet kim ün? T avla-tavla şahbaz atları s o ra r2 olsam, binət kim ün? Q atar-qatar dəvələrini sorar olsam, 3 yüklət kimün? Ağ ayılda ağca qoyun sorar olsam, şülen kimün? 4 Q aralu-göglü otağı sorar olsam, kölgə kim ün? A ğ ız -d ild ə n ,5 qız kişi, x əb ə r mana! Qara başım qurban olsun bu gün sana! - dedi. D104 Çalma, ozan, ayıtma, ozan! Qaraluca m ən qızın 7 nəsinə gərək, ozan?! Qarşu yatan qara dağı sorar olsan, Ağam 8 Beyrəgin yaylasıydı; Ağam Beyrək gedəli yaylanm yoq. 9 Sovuq-sovuq suları sorar olsan, Ağam Beyrəgin içədiydi; 10 Ağam Beyrək gedəli içərim yoq. Tavla-tavla şahbaz atlarını " sorar olsan, Ağam Beyrəgin binədiydi; A ğam Beyrək gedəli 12 binərim yoq. Qatar-qatar dəvələri sorar olsan, Ağam 13 Beyrəgin yüklədiydi; Ağam Beyrək gedəli yüklədim yoq. 1 A ğ ayılda ağca qoyunı sorar olsan, A ğam Beyrəgin şüləniydi; 2 Ağam B eyrək gedəli şülənim yoq. Q aralu'göglü otağı sorar 3 olsan, A ğam Beyrəgindir; Ağam Beyrək gedəli köçərim yoq. 4 Yenə qız aydır: M ərə ozan! Qarşu yatan qara dağdan Aşub 5 gəldigində-keçdigində B eyrək adlu bir yigidə bulışmadınmt? D aşqun-6daşqun suları Aşub gəldigində-keçdigində B eyrək 7 adlu bir yigidə bulışdınmı? A ğır-adlu şəhərlərdən gəldügində 8 B eyrək adlu bir yigidə bulışmadınmı? M ərə ozan, g ö rd ü n sə ,9 degil mana! Qara başım qurban olsun, ozan, sana! - dedi. Qız 10 genə aydır: Qarşu yatan qara dağım yıqılubdur, Ozan, sənin 11 xəbərin yoq. D105 D106 K ölgəlicə qaba ağacım kəsilübdür, Ozan, 12 sənin xəbərin yoq. D ünyəlikdə b ir qardaşım alınubdur, Ozan, 13 sənin xəbərin yoq. Çalm a, ozan, ayıtm a, ozan, Q araluca 1 m ən qızın nəsinə gərək, ozan? İləyündə dügün var, Dügünə 2 varub ötgil! - dedi. Beyrək bundan keçdi. Ulu qız 3 qarındaşlan yanına gəldi. Baqdı gördi qız qardaşları 4 qaralu-göglü oturarlar. Çağırıb Beyrək soylar, görəlim , x a n ım ,5 nə soylar. Aydır: A lan sabah yerindən duran qızlar! Ağ otağı 6 qoyuban qara otağa girən qızlar! Ağ çıq an b qara geyən qızlar! 7 B ağır kibi ögnəndə yoğurtdan nə var? Qara saqac altında göm əc8dən n ə var? K əndirikdə ətm əkdən nə var? Üç gündür, yoldan 9 gəldim , doyurun m əni Üç günə varm asun, Allah sevindirsün 10 sizi! - dedi. Qızlar vardılar, yem ək gətürdilər. Beyrəgin 11 qam ın do- yurdılar. B eyrək aydır: “Ağanızın başı və gözi 12 sədəqəsi, köhnə qaftam nuz var isə, geyəyin, dügünə varayın. 13 Dügündə əlüm ə qaftan verür, gerü qaftamnuz verəyim ” , - dedi. 1 Vardılar, B eyrəgin qaftanı varmış, buna verdilər. Aldı, 2 geydi. Boyı boyına, beli belinə, qolı qolına yaqışdı. 3 Ulu qız qardaşı bunı B eyrəgə bənzətdi. Qara qıym a gözləri 4 qan-yaş doldı. Soylamış, görəlim , xanım, nə soylamış: 5 Q ara qıym a gözlərin çöngəlm əsəydi, “Ağam B eyrək” d e y ə y d im ,6 ozan, sana! Yüzini qara saç örtm əsəydi, “Ağam 7 B eyrək” deyəydim , ozan, safia! Q unt-qunt biləklərin sol8masaydı, “Ağam B eyrək” deyəydim , ozan, sana! A p u l-a p u l9 yürüşündən, D107 D108 D109 Aslan kibi duruşundan, Qanrıluban 10 baqışından, Ağam Beyrəgə bənzədürəm , ozan, səni! Sevindirdin, 11 yerindirm ə, ozan, məni! - dedi. Qız bir dəxi soylamış, 12 aydır: Çalm a ozan, bir zaman ayıtma, ozan! Ağam B eyrək gedəli bizə 13 ozan gəldügi yoq, Əgnim üzdən qaftanımuz alduğı yoq, 1 Başım ızdan gecəligüm iz alduğı yoq, Buynuzı burm a qoçlarımız 2 alduğı yoq, - dedi. B eyrək aydır: “Gördünmi, qızlar bu qaftanla 3 məni tanıdılar. Qalın Oğuz bəgləri dəxi tam rlar”, - d e d i.4 “Görəyim, Oğuzda m ənim dostum, düşm ənim kim dir?” - dedi. Qaftam 5 sıyırdı, götürdi, qızların üstinə atı verdi: “N ə siz olun, 6 nə Beyrək qalsun! Bir əski qaftan verdinüz bənim başım -beynim 7 aldınuz” , - deyüb vardı. Bir əski dəvə çuvalı buldı, 8 dəldi, boynına keçürdi. Kəndüyi dəlüligə bıraq d ı,9 sürdi dügünə gəl- di. Gördi dügündə göygü 10 ox atar. Qaragünə oğlı Budaq, Qa- zan bəg oğlı Uruz, 11 B əglər başı Yegnək, Q əflət qoca oğlı Şir Şəm səddin, 12 qızın qardaşı Dəli Q arcarbilə ox atarlardı.13 Qa- çan kim Budağ atsa, Beyrək “Əlüii var olsun!” dedi. 1 Uruz atsa, “Əlün var olsun!” derdi. Y egnək a ts a ,2 “Əlün var olsun!” derdi. Şir Şəm səddin atsa, “Əlün 3 var olsun!” derdi. Göygü at- sa, “Əlün qurısun, 4 parmaqların çürisün, hey, donuz oğlı do- nuz, - derdi, - 5 göygülərə qurban ol!” - derdi. Yalançı oğlı Yalancuğın 6 acığı tutdı, aydır: “M ərə, qavat oğlı dəli qavat, s a n a 7 düşərmi m ana bunun kibi söz söyləm ək? Gəl, m ərə qavat, 8 m ənim yayımı çək, yoxsa şimdi boynun ururam !” - dedi. 9 B öylə digəc B eyrək yayı aldı, çəkdi. Q əbzəsindən 10 yay iki para oldı. Götüri öninə bıraqdı: “Daz 11 yerdə turğay atmağa yaxşı!” - dedi. Yalançı o ğ lı12 Yalancıq yay ufanduğına qatı qaqıdı. Aydır: “M ərə, 13 Beyrəgin yayı vardır, gətürün!” - dedi. Vardılar, gətürdilər. 1 Beyrək yayı gördigində yoldaşların andı, ağladı. Yüklə 139,49 Kb. Dostları ilə paylaş:
|