Ətraf mühi̇tə və sosi̇al sahəyə təsi̇rlər və təsi̇razaltma tədbi̇rləri̇



Yüklə 4,15 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə11/19
tarix16.02.2017
ölçüsü4,15 Mb.
#9082
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   19

10.8 

Havanın Keyfiyyə

ti v

ə

 

İstixana Qazı Emissiyaları

 

Bu 


bölmə

  n


ə

z

ə



rd

ə

  tutu



l

an  Layih

ənin  layihələndirmə

sind


ə

  n


ə

z

ə



rd

ə

 



tutulan  dəyişikliklə

rin 


tikintisi  v

ə

  ist



isma

r

ı  zamanı  atmosfer  çi



rk

ndiric



ilə

ri  v


ə

 

istixana  qazl



ar

ı

n



ı

emissi



yas

ını


  v

ə

 



t

ə

sir



rin az


aldılma

s

ı ilə



 

bağlı qəbul edilə

c

ə



əla

q

əli tədbirlə



ri 

ə

hat



ə

 edir. 


10.8.1  Layih

ə

nin Layih

ə

l

əndirməsində

ki D

əyişikliklərin Atmosferə

 Çirkl

ə

ndiricil

ə

r v

ə

 

İstixana Qazları Atmaq Potensialına Malik Olan Aspektlə

ri 

Layih


ənin  layihələndirmə

sind


ə

  n


ə

z

ə



rd

ə

  tutu



lan

  d


əyişikliklə

rin  havan

ı

n  keyfiyy



ə

tin


ə

 

ə



sas 

t

ə



sir

r tikinti z



am

a

nı olacaq.



 

İ

stis



m

ar za


manı

 daha 


m

i

nimal 



t

əsir ol


aca

ğı

 



ehtimal

 

edil



ir. Çünki 

Az

ə



rbaycanda 

əla


v

ə

 



kom

pressor  stansiy

ala

r

ı



na  ehtiyac  yo

xdur


  v

ə

  boru  k



əmə

rinin v


ə

 

ərsinləmə



  stansiyas

ı

n



ı

istismarı



  v

ə

  ona 



texn

iki 


x

i

dmə



t  n

ə

tic



ə

sind


ə

  yaranan  t

ə

sir


rin 


minimum olac

a

ğı



 

gözlənilir

.  

 

Aşağıda  pla



n

laşdırılmış  Layihə

  f

əaliyyətləri  tikinti  mə



rh

ələ


sind

ə

 



yanacağın  yandırılmasını 

ə

hat



ə

 edir: 


 

 



KS-n

ə



ərsinləmə

 

stansiyasına  və



 

əks  istiqamə

td

ə

 



olan  yolla

rda v


ə

  KS boyunca 

dizel mühərrikli avtomobillərin işlədilmə

si  


 

KS-d



ə

  v


ə

 

ərsinləmə



 

stansiyasında tikinti zamanı dizel mühərrikli tikinti qurğusunun 

işlədilməsi (NOx, CO, SO

2

, UÜB, PM



10).  

 

İs



t

ism


ar 

rh



ələ

si  za


m

a



  yanaca

ğı

n  istifad



ə

si a


şağı

dak


ılardan  k

içik 


emissiyal

a

rla 



hdu


dl

a

ş



acaq: 

 



 

Əgə


əla


v

ə

 



enerji

 

l



az

ım

 



olarsa,

 

ə



rsi

nləmə


  stansiyas

ında  mü


v

ə

qq



ə

ti diz


el 

gen


eratorunun qeyri-

m

ünt



ə

z

əm/



t

ə

sadüfi istis



m

ar

ı



 

 



Daha  ə

vv

əl  ərsinləmə



 

stansiyasında  quraşdırılması  planlaşdırılan  TEG

-

larını  ə



v

ə



ed

ə

c



ək dizel generatorlarının istifadə

 

edilmə



si 

 



Boru k

əmə


rinin t

ə

fti



ş

i v


ə

 

texniki xidmə



t üçün qur

ğul


ar v

ə

 



avtomobillə

r. 


 

Tikinti  za

ma

n

ı  avtomobillə



rin 

yanacaqla 

t

əmin


 

edilmə


si 

dd



ə

tind


ə

  v


ə

 

ə



razid

ə

ki  yanacaq 



dold

uran


l

ardan 


çox

  az  h


ə

c

m



d

ə

  idar



ə

 

olu



n

ma

yan 



em

issiya


lar

  yaranacaq. 

İ

sti


sm

ar 


rh

ələ



sind

ə

 a



şağı

dak


ı 

f

əaliyyətlə



r idar

ə

 



olunmay

an az h


əcmli

 

alışmayan



 karb

ohidrog


en



buraxm

aq potensi

alına malikdir

:  


 

 



Ərsinləmə

 

stansiyalarında  klapan  və



 

birləşmələ

rd

ə

n idar



ə

 

olunmayan  emissiyalar 



(uçucu üzvi birləşmələ

r, 


ə

sas


ən metan)

 



 

İ

st



ism

ar 


rh

ələ



sind

ə

 



ə

rsi


nləmə

  stansiyas

ında  müntə

z

əm  rejim



d

ə

 



texniki

 

xidmət/yoxla



n

ılma


 

zamanı  qazl

ar

ı

n  bura



xılm

as

ı  (



uçucu  üzvi  bi

rləşmələ


r, 

ə

sas



ə

met



an) 

(fövqəl


ad

ə

 v



ə

ziyy


ə

td

ə



 

qazl


ar

ı



buraxılma

s

ı Fəsil



 12-d

ə

 



m

üzakir


ə

 

olun



ur). 

T

əsirlə



r v

ə

 T



əsirazaltma Tədbirləri (Planlaşdırılmış Fəaliyyətlə

r)  


10-35 

 


CQBK-

nin Genişləndirilmə

si Layih

ə

si, Az



ə

rbaycan 


Ə

traf Mühit

ə

 v

ə



 

Sosial Sahə

y

ə

 T



əsirin Qiymətləndirilməsinin Əlavə

si 


Yekun variant 

 

 



A

şağı


da 

pl

a



nlaş

d

ı



r

ılmış


  Layih

ə

  tikintisi  f



əaliyyətlə

ri 


öz

 

növ



b

ə

sind



ə

  p


ə

nc

ə



r

ələ


rd

ə

,  ç



öl

d

ə



 

quruyan 


pal

t

arl



ara  v

ə

  ba



ğlar

da  bec


ərilə

n  t


ə

r

ə



v

ə

z



r

ə



  toz ç

ök

dür



k



  y

erli


  sa

kinlə


r

ə

 



nara

hatlıq yarada bilə

n toz s

ə

viyy



ələ

rini art


ırmaq pot

e

nsialına malikdir



 



 

KS-d


ə

  v


ə

 

ə



rsi

nləmə


  stansiyas

ında


  t

əmizləmə


,  torp

ağı


n  ç

ıxa


r

ılma


s

ı 

v



ə

  torpaq 

qalaql

ar

ının saxlanılma



s

ı

  



 

KS-d



ə

ərsinləmə



 

stansiyasında və

 KS boyu 

ərazilə


rd

ə

 



avtomobillə

rin h


ə

r

ə



k

ə

ti 



 

Borular üçün xə



nd

əklərin qazılması

 



 



Ərsinləmə

 

stansiyasının tikintisi üçün daş materialların çıxarılması və



 

yerləşdirilmə

si  



 



Beton qarışdırma qurğularının və

 

qrunt karxanalarının istismarı 



– 

bunlar üçün ə

razi 

h

ələ



 d

ə

 



müə

yy

ənləşdirilməlidir



.  

 

İs



t

ism


a

r mə


rh

ələ


si 

zam


a

 



mühüm t

oz 


nb

ələ



ri proqnoz

l

a



ş

d

ı



r

ılmı


r. 

 

CQBKG üzr



ə

 

Ə



MSSTQ-

nin  son  variantının  5.7.2  və

 

5.7.4  Bölmələ



rind

ə

 



göstərildiyi  kimi, 

istismar  mə

rh

ələsi  zamanı  xüsusi  emissiyalar  generatorlardan  yanma  nə



tic

ə

sind



ə

 

əmələ



 

gələn atqılardan ibarət olacaq



10.8.2 

Əsas həssaslıqlar

 

CQBKG üzr

ə

 

Ə



MSSTQ-

nin  son  variantının  10.8.2  Bölmə

sind

ə

 



qeyd  edildiyi  kimi,  insan 

sağlamlığı atmosfer çirkləndiricilə

rinin 

ətraf hava mühitinin keyfiyyət standartlarından yüksə



olan sə


viyy

ələ


rin

ə

 



məruz qalmağa qarşı həssasdır

.  


 

Havanın keyfiyyəti, xüsusilə

 tozun 

əmələ


 

gəlməsi ilə

 

bağlı ə


sas h

əssaslıqlar aşağıdakılardır:

 

 



 

CQBKG boru k

əmə

rinin 


əlavə

 hiss


ə

si

nin marşrutu boyunca mövcud olan müə



yy

ə



torpaq  növlə

ri tikinti 

ə

rzind


ə

 

quru  hava  şə



raitind

ə

  h



ə

ddind


ən  artıq  toz  əmələ

 

gətirmə



y

ə

 



meylli  ola  bilər.  İqlim  dəyişikliyi  ssenarilə

rin


ə

 

görə



 

yay  aylarında 

yağıntıların  proqnozlaşdırılan  azalmasına  görə

  bu v


ə

ziyy


ə

uzun  müddə



ə

rzind



ə

 

k



əskinləşə

 

bilə



 



z

ə



rd

ə

 



tutulan  CQBKG  marşrutu  CQBKG 

KG

19  mə



nt

ə

q



ə

sind


ə

  t


ə

s

ə



rrüfat 

sah


əsinin yaxınlığından keçir və

 

ərsinləmə



 

stansiyasına giriş

-

çıxış yolunun ən yaxın 



nöqtəsi  Qoltuq  qə

s

ə



b

ə

sind



ə

  t


ə

s

ə



rrüfat sah

ə

sind



ən  230  m  mə

saf


ə

d

ə



dir.  Bu 

reseptorlar ə

sas

ə

n boru k



əmərinin tikintisi zamanı Layihə

nin n


əqliyyat vasitələ

rinin 


h

ə

r



ə

k

ə



ti n

ə

tic



ə

sind


ə

 

əmələ



 

gələ


n yüks

ə

k toz s



ə

viyy


ələ

rin


ə

 h

əssas reseptorlar hesab 



edilir

 



 

Qalan  ərazilə

rd

ə

, boru k



əmərinin  marşrutu  ə

sas


ən  otlaq  və

 

taxıl  məhsullarının



 

istehsalı  üçün  istifadə

 

edilən  torpaqlardan  keçir  və



 

burada  havanın  keyfiyyə

tin

ə

 



h

əssaslıq aşağı sə

viyy

ə

d



ə

dir. 


 

Boru  k


əmə

ri  KS-n


ə

  v


ə

  h


əmin

  yer


rd

ə



g

eri h



ə

r

ə



k

ə



etmə

k  üçün  Layih

ə

 

avtomobillə



ri 

t

ə



r

ə

find



ə

n  istifad

ə

 

ol



unacaq 

g

iri



ş

ıxış



 

yolla


r

ının yeri

  h

ələ


 

məlum


 

deyil.


  Örtüksüz  v

ə

  da



ş

 

mat



e

rial


 

örtüklü


 

gir


i

ş



ıxış

 

yolla



r

ı

na  ya



olan  icmalar 



v

ə

 



evlə

x



üsus

ə

n  quru 



şə

raitd


ə

 

toza qarşı



 h

ə

ssa



s ol

acaq. 


 

İs

t



ism

ar 


rh

ələ



si  z

amanı pote

n

sial


  h

ə

ssas  reseptor



l

ara 


ərsinləmə

  stan


siyasının

 

ə



traf

ı

nda 



ol

an h


ə

r hans


ı icmal

ar v


ə

 t

ə



crid 

olunm


u

ş

 ya



ş

ay

ış



 

yerlə


ri 

daxildir.

 Bu yer ev

rd



ə

n uzaqd


ı

r v


ə

 

ona 



r

ə



 d

ə

, bu 



ə

razinin toza qar

şı

 h

ə



ssas

lığının az

 

olduğu 


h

esab edilir (bax: Bölmə

 10.9). 

10.8.3 

Havanın

 

Keyfiyyə

tin

ə

 

Potensial

 

Təsir

l

ə

r v

ə

 

Istixana

 

Qazı

 

Emissiyaları

 

10.8.3.1 N

ə

z

ərdə

 

tutulan boru

 



m

ərinin, o cümlədən ərsinlə

m

ə

 

stansiyasının tikinti, 

istismara vermə

 



 

istismar mə

rh

ə

l

ə

l

əri

 

Layih


ənin  layihələndirilmə

sind


ə

  n


ə

z

ə



rd

ə

 



tutulan  dəyişikliklərin  potensial  təsirlə

ri 


ə

sas


ə

bütünlükdə



 CQBKG Layih

ə

sinin t



əsirləri ilə

 

eynidir. Bölmə



 10.8.2-d

ə

 



göstərilə

n h


əssaslıqlara 

T

əsirlə



r v

ə

 T



əsirazaltma Tədbirləri (Planlaşdırılmış Fəaliyyətlə

r)  


10-36 

 


CQBK-

nin Genişləndirilmə

si Layih

ə

si, Az



ə

rbaycan 


Ə

traf Mühit

ə

 v

ə



 

Sosial Sahə

y

ə

 T



əsirin Qiymətləndirilməsinin Əlavə

si 


Yekun variant 

 

görə



 boru k

əmə


rinin 

əlavə


 hiss

əsi ilə


 

əlaqədar olan hər hansı təsirlərlə

 

yanaşı, həmin təsirlə



aşağıda təsvir edilir

 

Yanar qazların buraxılması



 

Tikinti avto

mobillə

ri v


ə

 av


adanlığı

n

ı



n qaz 

em

is



siyal

ar

ı ə



sas

ə

n tikinti v



ə

 tikinti ava

danlığı

n

ın 



istisma

r

ı



  za

manı


 

əla


v

ə

  n



əqliyyat

  v


ə

 

yol



  h

ə

r



ə

k

əti  zamanı



 

baş


  ver

ə

n yanar  qa



zl

ardan 


ibar

ə

tdir. Standart  tikinti 



avtomobillə

ri  v


ə

  avadan


lığı

ndan  istifad

ə

  o


l

unacaq,  bura 

s

ə

ciyy



ə

vi 


olaraq,  kom

pressor


la

r,  torpaq  i

şləri  görə

n  avada


nlı

q,  borudüz

ə



m



a

şı

n,  traktor 



v

ə

 



el

ektrik  ene

rj

isi 


ilə

  t


əmin

 

etmə



k  üçün  kiçik 

g

enerator 



daxil

dir. 


Bunlar

  at


mosf

er 


çirklə

ndiri


cilə

rinin 


(NO

x

 



v

ə

 



SO

2

)  konsentrasiy



ala

r

ını mə



hdud  d

ə

r



ə

c

ə



d

ə

 



lokal

 

şə



ki

ldə


  art

ı

ra 



bilər,  lakin

  on


lar  mə

hdud 


vaxt  ə

rzind


ə

  istifad

ə

 

ol



u

nan  g


e

niş


 

ə

razini 



ə

hat


ə

  ed


ə

n  h


ə

r

ə



k

ətli


 

nb



ələ

rd

ə



ol

d



undan, art

ım hələ

 

modelləş



diri

lmə


yib. 

 

Qaynaq  i



şləri zam

a

nı da



  havaya 

müə


yy

ə

n  d



ə

r

ə



c

ə

d



ə

 

metal



  v

ə

  azot  oksid



ri  bura


xıla

 

bilə



r, 

la

kin  yüks



ə

k  d


ə

r

ə



c

ə

d



ə

 

lokall



a

ş

d



ı

r

ıl



d

ığı


ndan,  bun

l

ar



ı

n  t


ə

siri 


çox

  az 


ol

acaqd


ı

r  v


ə

  on


l

ar

ı



sür


ətlə

 

dağılma



s

ı

 



gözlənil

ir. 


 

Tikinti za

ma

n

ı



 hesab

l

an



mış ümumi ya

naca


q emissi

y

ala



r

ı

 



Bölmə

 5.10.7-d

ə

 

verilmiş



dir. 

 

Əməliyyatlar



  z

amanı  aşağı

dak

ı 

f



əaliyyətlə

r  n


ə

tic


ə

sind


ə

 

çox



  az 

miq


darda  yanar  qaz 

yaranacaqd

ı

r: 


 

 



Əgə

əla



v

ə

 



enerji

 

ilə



 t

ə

chiz 



etmə

l



az

ım

 



gələ

rs

ə



ərsinləmə

 stansiyas

ında mü


v

ə

qq



ə

ti 


di

zel


 

ge

nerator



la

r

ı



n

ı

n  qeyri-



müntə

z

əm/



n

adir hall

arda istifad

ə

si 



 

KS-d



ə

 avto


mobillərlə

 pat


rul xidmə

tinin apar

ılma

s

ı



.  

 

Layih



ə

 

ə



razisind

ə

 



ümumil

ikd


ə

  veri


n  y


axşı  atmosfer  hava

s

ı  ke



yfiyy

ə

ti  standart



l

ar

ını 



müvafiq  hava

  keyfiyy

ə

ti  standa



rtl

a



 

ilə


 

müqayi


s

ə

  ets



ə

k,  tikinti  v

ə

 

əməliyyatlar



  z

amanı


 

n

ə



z

ə

rd



ə

 

tutulan



  CQBKG  Layih

ə

sind



ə

n  yaranan yanar  qaz  e

missiyal

ar

ı



n

ı

n  CQBKG 



Layih

ə

sini 



Ə

hat


ə

  ed


ə

Atm



osf

er  Hav


as

ı  Ke


yfiyy

ə

ti  Sta



ndartl

ar

ını  ötüb



 

keçmə


si 

oldu


qca 

inan


ılmaz

 

hesab olun



ur. 

 

Yanar qa



zl

ar

ı



n t

ə

sirind



ə

əla



v

ə

 t



ə

sir


r

ə



 is

ə

 t



ə

n

ə



ffüs y

olla


r

ı xə


st

əliyi


 

kimi


 insan sa

ğlamlığı


na 

t

əsir daxild



ir, bunun üçün 

Bölmə


 10.12.3-

ə

 



baxı

n. 


 

Yüklə 4,15 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   19




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin