ƏZİzxan tanriverdi

İSTİFADƏ OLUNMUŞ ƏDƏBİYYAT 
 
1.  Abbasov  N.G.  Azərbaycan  dilində  şəxs  bildirən  isim-
lər. Azərbaycan dilində adların morfologiyası. Bakı, S.M.Kirov 
adına ADU-nun nəşri, 1984, s.16-19. 
2. Abdullayev  B. Haqqın səsi.  ―Azərbaycan Dövlət Nəş-
riyyatı‖, Bakı, 1989. 
3. Abdullayev Ə., Seyidov Y., Həsənov A. Müasir Azər-
baycan dili (sintaksis). Bakı, ―Maarif‖, 1972. 
4. Abdullayev B. Azərbaycan şəxs adlarının izahlı lüğəti. 
Bakı, 1985. 
5. Abdulla A. Dədəm Qorqud işığında. ―Ədəbiyyat və İn-
cəsənət‖ qəzeti, Bakı, 1978, N 52. 
6. Adilov M. Şəxs adları haqqında. ―Bakı‖ qəzeti, 19 iyun 
1969. 
7.Adilov  M.  (Z.Sadıqovla  birlikdə).  Об  Азербайджанс-
кой антропонимии. Баку, «Советская тюркология», 1971, N 
3, c.113-118. 
8. Adilov M. Niyə belə deyirik. ―Azərbaycan Dövlət Nəş-
riyyatı‖, Bakı, 1982. 
     a)  Adilov  M.  Azərbaycan  teonimikası.  Azərbaycan 
onomastikası problemləri, I. Bakı, 1986, s.277. 
9. Adilov M. Mürəkkəb adlar haqqında. Azərbaycan ono-
mastikası problemləri, II. Bakı, 1988, s.8. 
10.  Adilov  M.  (A.Paşayevlə  birlikdə).  Azərbaycan  ono-
mastikası. Bakı, 1987. 
11. Adilov M. Antroponimlərin tarixi-müqayisəli tədqiqi-
nə dair. Azərbaycan onomastikası problemləri, III. Bakı, 1990, 
s.46-48. 
12. Azərbaycan aşıq və şair qadınları. Tərtib edəni Ə.Cə-
fərzadə. Bakı, ―Gənclik‖, 1974. 

  
   Тцрк мяншяли Азярбайъан шяхс адларынын  тарихи-лингвистик  тядгиги 
 
 
199 
13.  Azərbaycan  dilinin  orfoqrafiya  lüğəti.  Bakı,  ―Elm‖, 
1975. 
14. Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. I c., Bakı, 1966, II c., 
Bakı, 1980, III c., Bakı, 1983. 
15.  Azərbaycan  dilinin  Muğan  qrupu  şivələri.  Bakı, 
―Elm‖, 1965. 
 
16.  Azərbaycan  dilinin  dialektoloji  lüğəti.  Bakı,  ―Elm‖, 
1964. 
17. Azərbaycan dilinin qərb   qrupu dialekt və   şivələri.  I 
c., Bakı, ―Elm‖, 1967. 
18. Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. I c., Bakı, 1977. 
      a)  Azərbaycan  Sovet  Ensiklopediyası.  IX  c.,  Bakı, 
1986. 
19. Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi. I c., Bakı, ―Elm‖, 1960. 
20.  Azərbaycan  klassik  ədəbiyyatında  işlədilən  ərəb  və 
fars sözləri lüğəti. Bakı, ―Maarif‖, 1981. 
21. Azərbaycan tarixi üzrə qaynaqlar. Bakı, ―Azərbaycan 
Universiteti Nəşriyyatı‖, 1989. 
22.  Aslanov  V.  Nəsiminin  dili  haqqında  bəzi  qeydlər 
(İ.Nəsimi məqalələr məcmuəsi), Bakı, ―Elm‖, 1973, s.116-183. 
23. Aslanov V. XII  əsrə  qədərki Azərbaycan dili  haqqın-
da.  Azərbaycan  filologiyası  məsələləri.  Bakı,  ―Elm‖,  1983, 
s.84-94. 
     a)  Ашурбейли  С.  Очерки  истории  средневекового 
Баку. Баку, 1985. 
24.  Axundov  A.  Torpağın  köksündə  tarixin  izləri.  Bakı, 
―Gənclik‖, 1982. 
25.  Axundov  A.  Azərbaycan  dilinin  fonetikası.  Bakı, 
―Maarif‖, 1984. 
26. Aşıq Ələsgər. I c., tərtib edəni Ə.Axundov və M.Təh-
masib. Bakı, ―Elm‖, 1972, II c., Bakı, ―Elm‖, 1972. 

 
Язизхан Танрыверди 
 
 
200 
27.  Бакыханов  А.  О  наименованиях  и  титулах.  Баку, 
«Элм», 1982, с.136-141. 
28. Bakıxanov A. Gülüstani-İrəm, Bakı, 1951. 
29. Баскаков Н.А.Введение и изучение тюркских язы-
ков. М., 1969 . 
30. Баскаков Н.А. Русские фaмилии тюркского проис-
хождения. Этнография имен. М., «Наука», 1971, с.93-99. 
31. Баскаков Н.А. Русские фамилии тюркского проис-
хождения.  Восточно-славянская  ономастика.  М.,  «Наука», 
1972.  
32. Баскаков Н.А. Русские фамилии тюркского проис-
хождения. М., «Наука», 1979. 
33. Баскаков Н.А. Имена собственное гуннов, булгар, 
хазаров,  сибиров  и  аваров  в  исторических  источнилах. 
Баку, «Советская тюркология», 1985, № 4,  с.29-45. 
34.  Баскаков  Н.А.  Русские  фамилии  тюркского  про-
исхождения. Баку, «Язычы», 1992. 
     а) Баскаков Н.А. О происхождении этнонима Баш-
кир. Этническая ономастика. М., «Наука», 1984. 
35.  Бегматов  Е.  Антропонимика  узбекского  языка. 
АКД, Ташкент, 1965. 
     а)  Босворт  К.  Мусульманские  династии.  М., 
«Наука», 1971. 
36.    Будагов  Л.  Сравнительный  словарь  турецко-та-
тарских наречий. т.I, СПб, 1869, т.II, СПб, 1891. 
37.  Буниятов  З.М.  Азербайджан  в  VIII-IX  вв.  Баку, 
изд-во «Элм», 1965. 
38.  Verdiyeva  Z.,  Ağayeva  F.,    Adilov  M.    Azərbaycan 
dilinin semasiologiyası. Bakı, ―maarif‖, 1979. 
39. Vəliyev K. Azərbaycan xalqının etnogenezisinin öyrə-
nilməsində  linqvistik  araşdırmaların  rolu.  Azərbaycan  tarixi 
üzrə qaynaqları öyrənilmə problemləri. Bakı, 1988, s.80-92. 

  
   Тцрк мяншяли Азярбайъан шяхс адларынын  тарихи-лингвистик  тядгиги 
 
 
201 
40.  Гарипова  Н.Д.  Персидские  элементы  в  именах 
Башкир. Ономастика Поволжья-3, Уфа, 1973, с.81-85. 
41.  Qaraşarlı  Ç.  Qədim  Skandinaviya  mənbələrində  türk 
etnonimləri.  Azərbaycan  onomastikası  propblemləri,  II.  Bakı, 
1988, s.108. 
42.    Qasım  bəy  Zakir.  Seçilmiş  əsərləri.  Tərtib  edəni: 
D.Məmmədova. Bakı, 1964. 
43.  Qeybullayev  Q.  Coğrafi  adlar  tarixi  mənbədir.  Bakı, 
―Elm və həyat‖ jurnalı, 1975, N 11, s.16-17. 
44. Гейбуллаев Г.К этногенезу Азербайджанцев. Баку, 
«Элм», 1991. 
45.  Qeybullayev  Q.  Qədim  türklər  və  Ermənistan.  Bakı, 
1992. 
46.  Горбановский М.В. В мире имен и названий. М., 
«Знание», 1983. 
47.  Гордлевский  В.А.  К  личной  ономастике  у  ос-
манов.  Оттискь  из  Древностей  Востока,  т.IV,  вып.  I,  М., 
1913. 
48. Гордлевский В.А. Государство сельджуков Малой 
Азии. М., 1941. 
49.  Гордлевский В.А. Избранные сочинения. т. I, М., 
1968. 
50. Qukasyan V.A. Azərbaycan dilinin təşəkkülü tarixinə 
dair  qeydlər.  Azərbaycan  filologiyası  məsələləri.  Bakı,  ―Elm‖, 
1983. 
51. Quliyev Ə. Orxon-Yenisey abidələri və ―Kitabi-Dədə 
Qorqud‖  dastanındakı  antroponimlərin  tipoloji  xüsusiyyətləri. 
Azərbaycan onomastikası problemləri, I. Bakı, 1986, s.44-45. 
52. Гулиева Л.Г. Заметки о семантике Азербайджанс-
ких антропонимов. Баку, 1982, с.74-80. 
53. Гумилев Л.Н.  Древние тюрки. М., «Наука», 1967. 
54.  Qurbanov  A.  Ad  nədir  və  uşağa  necə  ad  qoymalı? 
―Sovet Gürcüstanı‖ qəzeti, 1961, N 24. 

 
Язизхан Танрыверди 
 
 
202 
55.  Qurbanov  A.  Uşağa  gözəl  ad  vermək  hər  bir  valide-
ynin borcudur.‖Sovet Ermənistanı‖ qəzeti, 1961, N 88. 
56. Qurbanov A. Azərbaycan onomastikası, Bakı, 1986. 
57.  Qurbanov  A.  Azərbaycan  onomalogiyası  məsələləri. 
Bakı, 1986. 
58. Qurbanov A. Poetik onomastika. Bakı, 1988. 
59. Qurbanov A. Azərbaycan onomastikasının zəruri mə-
sələləri. ―Azərbaycan müəllimi‖ qəzeti, 16 mart 1988-ci il. 
60.  Qurbanov  A.  Azərbaycan  dilinin  onomalogiyası.  Ba-
kı, ―Maarif‖, 1988. 
61.  Qurbanov  Z.  Bir  neçə  söz  haqqında.  Bakı,  ―Elm  və 
həyat‖ jurnalı, 1981, N 3, s.20-21. 
62.  Гусейнзаде  А.  Об  одном  древнем  етнотопониме 
Азербайджана (Bilasuvar ) . Баку, «Советская тюркология», 
1979, № 5, с.30-35. 
63.  Гусейнзаде  Ч.  О  фономорфологических  особен-
ностях  тюркских  собственных  имен  в  средневековых 
арабских источниках. Тбилиси, 1981, с.73-74. 
64.  Гусейнзаде  Ч.  Об  участии  титулов  в  образовании 
древнетюркских  антропонимов.  Azərbaycan  onomastikası 
problemləri, II. Bakı, 1988, s.42-43. 
65.  Гусейнзаде  Ч.  Тюркская  антропонимия  в  сред-
невековых  арабоязычных  письменных  памятниках  до  ХШ 
в. АКД, Баку, 1988. 
66.  Даль  В.И.  Тольковый  словарь  живого  велико-
русского языка. т.Ш, М., 1935. 
67.  Dəmirçizadə  Ə.  ―Kitabi-Dədə  Qorqud‖  dastanlarının 
dili. Bakı, 1959. 
68.  Dəmirçizadə  Ə.  Müasir  Azərbaycan  dili.  Bakı,  ―Ma-
arif‖, 1972. 
69. Dəmirçizadə Ə. Azərbaycan ədəbi  dilinin tarixi.  Ba-
kı, ―Maarif‖, 1979. 
      a) Dəmirçizadə Ə. 50 söz, Bakı, 1968. 

  
   Тцрк мяншяли Азярбайъан шяхс адларынын  тарихи-лингвистик  тядгиги 
 
 
203 
70.  M.Kaşğari.  Divanü  lüğat-türk  tercümesi,  Gevireni 
B.Atalay, I-III cildlər, Ankara, 1939-1941. 
71. Древнетюркский словарь. Л., «Наука», 1969. 
72.  Древние  тюркские  диалекты  и  их  отражение  в 
современных языках. Фрунзе, «Илим», 1971. 
      a)  Документы  на  половецком  языке  ХVI  в.  Под 
редакцией Э.В.Севортяна. М., 1967, с.128, 236, 248. 
73. Eldar Nəsibli Sibirel. Yaddaş, ―Mərhəmət‖ jurnalı, N 
11, 12, Bakı, 1992. 
74. Енциклопедический словарь, т.III, М., 1955. 
75. Эрмеев Д.Э. Этногенез турок. М., 1971. 
76.  Əliyev  H.  Ümumi  antroponimika  problemləri.  Bakı, 
1985. 
77. Əliyev H. Antroponimlərin çoxvariantlılığı. Azərbay-
can onomastikası problemləri, II. Bakı, 1986, s.35-36. 
78. Əliyev H. Antroponimik variantlar. Azərbaycan ono-
mastikası problemləri, II. Bakı, 1988, s.13-15. 
79. Əliyev H. Qədim türk şəxs adlarının quruluşca növlə-
ri. Azərbaycan onomastikası problemləri, III. Bakı, 1990, s.37-
38. 
80. Əlibəyzadə E. Azərbaycan antroponimiyasında allite-
rasiya. Azərbaycan onomastikası problemləri, I. Bakı, 1986. 
81. Əlizadə S. ―Kitabi-Dədə Qorqud‖ antroponimiyasının 
etimoloji  əsasları.  Azərbaycan  onomastikası  problemləri,  I. 
Bakı, 1986, s.29. 
82.  Əliyarov  S.  Tarixi  coğrafi  qeydlər.  ―Kitabi-Dədə 
Qorqud‖, Bakı, ―Yazıçı‖, 1988, s.262. 
83. Ərəb və fars sözləri lüğəti. Bakı, ―Maarif‖, 1985. 
84.  Əsgərov  N.  Azərbaycan  dilində  hidronimlər  (ND), 
Bakı, 1986. 
85.  Əhmədov  B.  Azərbaycan  dili  şivələrində  söz  yaradı-
cılığı. Bakı, 1987. 

 
Язизхан Танрыверди 
 
 
204 
86.  Əhmədov  B.  Azərbaycan  dili  söz  yaradıcılığında 
sadələşmə meyli. Bakı, 1990. 
87.  Əhmədov  B.  Leksika  məsələləri.  Bakı,  ―Maarif‖, 
1990. 
88.  Əhmədov  T.  El-obamızın  adları.  Bakı,  ―Gənclik‖, 
1989. 
89. Əhmədov T. Azərbaycan coğrafiya nomenli hidronim-
lərin  yaradılmasında  sifət,  feli  sifət  və  saylardan  istifadə. 
―Azərbaycan  dili  morfologiyasının  aktual  problemləri‖,  Bakı, 
1987, s.30-32. 
90. Джанузаков Т.Ж. Обычаи и традиции в Казахской 
антропонимии. Этнография имен. М., «Наука», 1971, с.100-
104. 
91. Джанузаков Т.Ж. Esimiŋiz kim? Alma-Ata, 1980. 
92.  Zeynalov  F.,  Əlizadə  S.  Tükənməz  xəzinə.  ―Kitabi 
Dədə Qorqud‖, Bakı, ―Yazıçı‖, 1988, s.5-28. 
93. Зейналов М. Бытовая лексика в диалектах и гово-
рах  Азербайджанского  языка  на  территории  Нахиче-
ванской АССР, АКД, Баку, 1982, с.73. 
94. История Агван Моисея Каганкатвации. Перевод Л 
Патканова, СПб, 1861, с.I-ХV-I-374. 
 95.  İsmayılova  S.  Şəxs  adlarının  bir  forması  haqqında. 
Azərbaycan onomastikası problemləri, I. Bakı, 1986, s.64. 
96.  İsrafilov  R.,  Məşədiyev  Q.,  Cəfərov  Q.  Azərbaycan 
dilinin onomastikası. Bakı, 1987. 
     a)  Илимбетов  Ф.Ф.  Личные  имена  как  источник 
при изучении древних верований Башкир. Ономастика По-
волжья. Уфа, 1973, с.89-95. 
97. Yüzbaşev R. Azərbaycanın coğrafi terminləri. 1969. 
98.  Yüzbaşev  R.,  Əliyev  K.,  Sədiyev  Ş.  Azərbaycanın 
coğrafi adları. Bakı, ―Maarif‖, 1972. 
99.  Юсифов  Ю.  Историческая  антропонимия  Азер-
байджана. Ономастика Узбекистана. Ташкент, 1989, с.146. 

  
   Тцрк мяншяли Азярбайъан шяхс адларынын  тарихи-лингвистик  тядгиги 
 
 
205 
    a) Yusifov Y. Yuxarı Qarabağ abidələrində türk adları. 
Azərbaycan onomastikası problemləri, V. Bakı, 1995. 
100.  Yusif  Z.  Adlar  və  onların  mənası.  ―Azərbaycan 
gəncləri‖ qəzeti, 22 mart 1973. 
101.  Kazımov  Q.  ―Qurbani‖  dastanının  onomastik  leksi-
kası  və  bir  antroponim  haqqında.  Azərbaycan  onomastikası 
problemləri, II. Bakı, 1988, s.52-53. 
102.  Катанов  Р.Ф.  Алфавитный  указатель  собствен-
ных имен, встречающихся в I-II томах, «образцов народной 
литературы тюркских племен». СПб., 1988.  
103. ―Kitabi-Dədə Qorqud‖. Bakı, ―Yazıçı‖, 1988. 
104. Кыргыз адам аттарынын сөздүгү. Фрунзе, «Мек-
теп», 1979. 
105. Kürçaylı Ə. Bütövlük. Bakı, ―Yazıçı‖, 1978. 
        a)  Gabain  A.  Vom  Sinn  Symbolischer  Farbenbeze-
lichunq. AOH. Budapest,  1962, т.XV.  Tajc.1-3. 
106.  Ковалевский  А.Г.  Книга  Ахмеда  ибн-Фадлана  о 
его путешествии на Волгу и 921-922, Харков, 1956. 
107.  ―Koroğlu‖.  Çapa  hazırlayanı  M.Təhmasib.  Bakı, 
―Gənclik‖, 1982. 
108.  Концевич  А.  Древнекорейский  миф  о  Тангуне  и 
его ономастикон. Этническая ономастика. М., 1984. 
109.  Кононов  А.Н.  Семантика  цветообозначений  в 
тюркских языках. Тюркологический сборник. М., «Наука», 
1978, с.159. 
110.  Крыжановская  С.Г.  Баба-яга  или…  фантомас  (о 
произвищах). Этническая ономастика. М., «Наука», с. 100-
102. 
111.  Куранян  А.А.  Тюркские  антропонимы  в  удинс-
кой антропонимической системе. АКД, Баку, 1984. 
112.  Касимова  Т.Х.  Некоторые  обычаи  наречия  имен 
у Башкир. Ономастика Поволжья-2, Горький, 1971, с.52-54. 

 
Язизхан Танрыверди 
 
 
206 
113.  Касимова  Т.Х.  Антропонимы  в  Башкирских 
шежере. Ономастика Поволжья-3., Уфа, 1973, с.66-71. 
114. Кусимова Т.Х. Древнебашкирские антропонимы. 
АКД, Уфа, 1975. 
     а) Махпиров В. Собственные имена в памятнике XI 
в.  «Дивану    лугатит тюрк» Махмуда Kашкарского. АКД, 
Алма-Ата, 1980. 
115.  Məmmədov  Y.  Orxon-Yenisey  abidələrində  adlar. 
Bakı, 1979. 
116.  Məmmədov  Y.  Azərbaycan  dilində  sözlərin  leksik-
semantik inkişafı. Bakı, 1987. 
117.  Məmmədova  X.  Mürəkkəb  quruluşlu  antroponimlə-
rin  struktur  xüsusiyyətləri.  Azərbaycan  onomastikası  problem-
ləri, II. Bakı, 1988, s.60. 
118.  Məmmədov  Ə.  Qarayazı  düzündən  Xəzər  dənizinə 
qədər. Bakı, ―Maarif‖, 1980. 
119. Məmmədəliyev V. Quranda ümumtürk mənşəli söz-
lər.  Azərbaycan  filologiyası  məsələləri.  Bakı,  ―Elm‖,  1983, 
s.84-94. 
     a)  Məmmədzadə  H.  ―Tanrı‖  sözünün  mənşəyi.  Azər-
baycan onomastikası problemləri, V. Bakı, 1995. 
120.  Mirzəzadə  H.  Azərbaycan  dilinin  morfologiyası. 
Bakı, 1962. 
121.  Mirzəzadə  H.  Azərbaycan  dilinin  tarixi  qramma-
tikası. Bakı, ―Maarif‖, 1990. 
122. Mirzəyev O. Adlarımız. Bakı, ―Azərnəşr‖, 1986. 
123.  Митрошкина  А.Г.  Из  истории  развития  системы 
Бурятских  личных  имен.  Этническая  ономастика.  М., 
«Наука», 1984, с.93-96. 
124. Molla Cümə. Tərtib edəni P.Əfəndiyev və Ş.İdrisov. 
Bakı, 1966. 

  
   Тцрк мяншяли Азярбайъан шяхс адларынын  тарихи-лингвистик  тядгиги 
 
 
207 
125. Молчанова Т.О. Мотивирование личные имена у 
алтайцев.  Личные  имена  в  прошлом,  настоящем  и  бу-
дущем. М., «Наука», 1970, с.184-194. 
126.  Молчанова  Т.О.  Морфололгические  характерис-
тики  тюркских  географических  имен  Горно-Алтайской 
Автономной области. Баку, «Советская тюркология», 1983, 
№ 2, с.32-34. 
127. Молчанова Т.О. Топонимический словарь горно-
го  Алтая.  Горно-Адтайское  отделение  Алтайского  книж-
ного издательства, 1979. 
128. Мустафаева Г. Стилистические особенности лич-
ных имен в Азербайджанской художественной литературе. 
АКД, Баку, 1981. 
129.  Mustafayeva  Q.  Adların  üslubi  imkanları.  Bakı, 
1990. 
      a)  Мухаммедова  З.  Несколько  слов  об  антропони-
мах в «Огузнаме» из сочинения «Салар Баба». Ономастика 
Средней Азии.М., «Наука», 1978, с.169-171. 
130. Müasir Azərbaycan dili. I c., Bakı, ―Elm‖, 1978. 
131. Müasir Azərbaycan dili. II c., Bakı, ―Elm‖, 1980. 
132. Müasir Azərbaycan dili. III c., Bakı, ―Elm‖, 1981. 
133. Нафасов Т. Узбекистан топонимларынинг изохли 
лүғати. Тошкент, 1988. 
134.  Никонов  В.А.  Русская  адаптация  иноязычных 
личных имен. «Ономастика», М., «Наука», 1969, с.54-79. 
135.  Никонов  В.А.  Имя  и  общество.  М.,  «Наука», 
1974. 
136.  Никонов  В.А.  Среднеазиатские  материалы  для 
словаря  личных  имен.  «Ономастика  Средне  Азии»,  М., 
«Наука», 1978, с.153-164. 
137. Nəbiyev N. Coğrafi adların mənşəyi. Bakı, ―Maarif‖, 
1969. 

 
Язизхан Танрыверди 
 
 
208 
138.  Nuriyev  A.  Gürcüstan  SSR  ərazisindəıki  bəzi  yer 
adları haqqında. ―Elm və həyat‖ jurnalı, Bakı, 1975, N 10, s.29. 
139.  Novruzov  M.  Asparux  adı  haqqında.  Azərbaycan 
onomastikası problemləri, II. Bakı, 1988, s.74. 
140.  Радлов  В.В.  Титулы  и  имена  уйгурских  ханов. 
«Записки»  Восточного  отделения  Русского  археологичес-
кого общества, СПБ., 1891, Т 5, с.265-270. 
141. Радлов В.В. Опыт словаря тюркских наречий, т.I, 
ч.I,  СПб.,  1893;  т.II,  ч.1,  СПБ.,  1899;  т.II,  ч.2,  СПб.,1899; 
т.III, ч.1 СПб., 1905; 
т.III,  ч.2,  СПб.,  1905;  т.IV,  ч.1,  СПб.,  1911;  т.IV,  ч.2, 
СПб., 1911. 
142.  Раянди  Е.  Имя  и  право.  Личные  имена  в  прош-
дом, настоящем и будущем. М., «Наука», 1970, с.25-30. 
     а)  Rasonyi  L.  D.Les  noms  de  nombre  dans  (anthr 
pomie  torque  (AOH.  1961,  т.XII  (fak.1-3);  Lts  noms  de 
personnes  imperatifs  chez  les  peuples  turqes  (AOH.  1962.  т. 
XV.  Fasc. s.3); Sur quelques cateqories de noms de personnes 
en turc ( ALH.1953, т. III. Fasc. s.3-4). 
  143.  Русско-Азербайджанский  словарь,  т.1,  Баку, 
«Маариф», 1984. 
144.  Paşayev  A.  (M.Adilovla  birlikdə).  Azərbaycan 
onomastikası, Bakı, 1987. 
145.  Paşayev  A.  İkinci  adlar,  təxəllüs  və  ləqəblər.  Azər-
baycan onomastikası problemləri, III. Bakı, 1990, s.35-36. 
146.  Пашаев  Айдын.  Прозвища  в  Азербайджанском 
языке. АКД, Баку, 1987.  
147. Paşayev S. ―Ağqız oğlu Piri‖. Bakı, ―Elm və həyat‖ 
jurnalı, 1984, N 4, s.23-25. 
148. Савина В..И. Этнонимы и топонимы Ирана. Оно-
мастика Востока. М., «Наука», 1980, с.140—155.  

  
   Тцрк мяншяли Азярбайъан шяхс адларынын  тарихи-лингвистик  тядгиги 
 
 
209 
149.  Саттаров  Г.Ф.  Сословные  титулы  и  древнета-
тарские 
личные 
имена. 
Ономастика 
Поволжья-1. 
Ульяновск, 1969. 
150.  Саттаров  Г.Ф.  Отглагольные  антропонимы  в 
татарском языке. Ономастика Поволжья-3. Уфа, 1973, с.41-
49. 
151.  Саттаров  Г.Ф.  Татарская  антропонимия  и  этно-
лингвистические  связи.  Баку,  «Советская  тюркология», 
1978, Т 3, с.22-23. 
152. Sadıqov Z.A. Azərbaycan dilində şəxs adları (nami-
zədlik dissertasiyası). Bakı, 1975. 
153.  Садыгов  З.А.  Имя  творчество  Азербайджанской 
антропонимии.  «Ономастика  Кавказа»,  Орджоникидзе, 
1980, с.48-50. 
154.    Sadıqov  Z.A.  Azərbaycan  antroponimiyasında  cins 
kateqoriyası.  Azərbaycan  onomastikası  problemləri,  II.  Bakı, 
1988, s.76. 
155. Seyid Əzim Şirvani. əsərləri, I c., tərtib edəni S.Rüs-
təmov,  Bakı,  1967;  Əsərləri,  II c., tərtib  edəni  Ə.Mirəhmədov, 
Bakı, 1969. 
156. Севортян Э.В.  Аффиксы именного словообразо-
вания в Азербайджанском языке.  М., «Наука», 1966. 
157.    Севортян  Э.В.  Этимологический  словарь  тюрк-
ских языков. т.1, М., «Наука», 1974; т.III, М.,  1980. 
158. Sədiyev Ş. Dil haqqında hekayələr. Bakı, 1959. 
     a) Sədiyev Ş. Adlar necə yaranmışdır? Bakı, 1969. 
159.  Sədiyev  Ş.  Antroponimik  kateqoriyalar.  Bakı,  ―Elm 
və həyat‖ jurnalı, 1984, N 3, s.31-32. 
160. Структура и история тюркских языков. М., 1971. 
161.  Суперанская  А.В.  Структура  имени  собственно-
го. М., «Наука», 1969. 

 
Язизхан Танрыверди 
 
 
210 
162. Тагирзаде А. Древнетюркский лексико-граммати-
ческий  пласт  в  диалектах  и  говорах  Азербайджанского 
языка. АКД, Баку, 1983. 
163.  Фасмер  М.  Этимологический  словарь  русского 
языка, т. II, М., «Прогресс», 1967. 
164. Ф.Рашид ад-дин. «Огузнаме», Баку, «Эдм», 1987. 
165. Rəşidəddin F. ―Oğuznamə‖, Bakı, ―Azərnəşr‖, 1992. 
166. Феофилакт Симокатта. История. М., 1957. 
167.  Xalıqova  R.  Antroponimlərin  tədqiqi  sosioloji  dil-
çiliyin obyekti kimi. Azərbaycan onomastikası problemləri, II, 
Bakı, 1988, s.84. 
168. Xalıqova R. Azərbaycan antroponimiyasının inkişafı 
yolları (namizədlik dissertasiyası). Bakı, 1992. 
      a)  Xudiyev  N.  Azərbaycan  ədəbi  dilinin  sovet  dövrü, 
Bakı, ―Maarif‖, 1989, s.211. 
169. Hacıyev Ç., Vəliyev S. Yeni doğulmuş uşaqlara veri-
lən  şəxs  adlarının  statistik-struktur  sisteminə  dair.  Azərbaycan 
onomastikası problemləri, II, Bakı, 1988, s.86-87. 
170.  Hacıyev  T.  Azərbaycan  dilinin  Cəbrayıl  şivəsi 
(namizədlik dissertasiyası), Bakı, 1961. 
171. Hacıyev T. Azərbaycan dilinin yazıya qədərki izləri 
haqqında.  Azərbaycan  filologiyası  məsələləri,  Bakı,  ―Elm‖, 
1983, s.25-34. 
172.  Hacıyev  T.  Azərbaycanın  qədim  onomastikasına 
dair.  Azərbaycan  filologiyası  məsələləri    (II  buraxılış),    Bakı, 
―Elm‖, 1984, s.125-136. 
173. 
Hacıyev  T.  Onomastik  vahidlər  dilin  unudulmuş 
vahidlərinin  qoruyucuları  kimi.Azərbaycan  onomastikası  prob-
lemləri, I,Bakı,1986,s.278-279. 
      a)  Hacıyeva  Ə.  Fars  dilində  türk  köklü  onomastika. 
Azərbaycan onomastikası problemləri, V, Bakı, 1995. 
174. Həsənov H. Söz və ad. Bakı, ―Maarif‖, 1984. 

  
   Тцрк мяншяли Азярбайъан шяхс адларынын  тарихи-лингвистик  тядгиги 
 
 
211 
175. Həsənov H. Təxəllüslər və ləqəblər. ―Elm və həyat‖ 
jurnalı, N 1, 1980. 
176. Həsənov H. Azərbaycan antroponimləri Qafqaz xalq-
larının  adlar  sistemində.Azərbaycan  onomastikası  problemləri, 
II, Bakı, 1988, s.21-22. 
177.  Həsənov  H.  Familiya  sosial-ictimai  hadisə  kimi. 
Azərbaycan onomastikası problemləri, III, Bakı, 1990, s.9-12. 
178. Hüseynzadə M. Müasir Azərbaycan dili (morfologi-
ya), Bakı, ―Maarif‖, 1988. 
179.  Hüseynov  A.  Azərbaycan  dialektologiyası.  Bakı, 
1979. 
180. Çobanov M. Azərbaycan antroponimiyasının əsasları. 
Tbilisi, ―Qanatleba‖, 1983. 
181. Çobanov M. Təxəllüs, familiya. Tbilisi, 1987. 
182. Çobanov M. Azərbaycan dilində antroponimik hadi-
sələr.  Azərbaycan  onomastikası  problemləri,  II,  Bakı,  198,  s. 
96. 
     a)  Çağatay  S.  Türk  lehçeleri  örnekleri.  Ankara,  1972, 
s.215-223. 
183. Cavadov Ə. Qız qalası toponimi haqqında. Azərbay-
can onomastikası problemləri, I, Bakı, 1986, s. 108. 
184.  Cavadov  Ə.  Qız,  quz,  qur  sözlərinin  oğuz  etnonimi 
ilə  heç  bir  əlaqəsi  yoxdur.  Azərbaycan  onomastikası  problem-
ləri, IV, Bakı, 1993, s. 108. 
185. Cəlil Məmmədquluzadə. ―Danabaş kəndinin əhvalat-
ları‖. Bakı, 1953. 
186.  Cəlilov  F.  Azərbaycan  dilinin  morfonologiyası. 
Bakı, ―Maarif‖, 1988. 
187. Cəlilov F. Praazərbaycan teonimləri. Azərbaycan ta-
rixi üzrə qaynaqların öyrənilmə problemləri. Bakı, 1988, s.93-
101. 
188. Cəmşidov Ş. ―Kitabi-Dədə Qorqud‖un tekstoloji təd-
qiqi (doktorluq dissertasiyası), Bakı, 1985. 

 
Язизхан Танрыверди 
 
 
212 
189.  Cəmşidov  Ş.    ―Kitabi-Dədə  Qorqud‖da  şəxs  adları. 
Azərbaycan onomastikası problemləri, I, Bakı, 1986, s. 260. 
190. Cəfərov İ. Azərbaycanın türk mənşəli etnohidronim-
ləri (namizədlik dissertasiyası), Bakı, 1988. 
191.  Cəfərov  S.  Müasir Azərbaycan  dili.  Bakı,  ―Maarif‖, 
1992. 
192. Cəfərzadə M., Murasaquliyev V. Əski antroponimlə-
rimizə  bir  nəzər.  Azərbaycan  onomastikası  problemləri,  II, 
Bakı, 1988, s. 23. 
193.  Шайхулов  А.  Лексико-семантический    общност 
башкирский и казахский антропонимии.  «Личные имена в 
прошлом, настоящем и будущем». М., «Наука», 1970, с.81-
86. 
194.  Шайхулов  А.  Татарские  и  башкирские  личные 
имена тюркского происхождения. Уфа, 1983. 
195.  Шайхулов  А.  Топонимия  Урала  и  Северо-Евро-
пейской части СССР. Свердловск, 1985, с.155. 
196.  Шапшал  С.М.  К  вопросу  о  тарханных  ярлыках. 
Сборник  статей  к  75-летию  акад.В.А.Гордлевского.  М., 
1953, с.302-316. 
197.  Şahbazov  İ.  Coğrafi  adların  xəritəsi.  Bakı,  ―Elm  və 
həyat‖ jurnalı, 1979, s.36-37. 
198.    Щербак.  Очерк  по  сравнительной    морфологии 
тюркских языков. Л., 1981. 
199. Şirəliyev M. Azərbaycan dialektologiyasının əsasları. 
Bakı, ―Azərtədrisnəşr‖, 1962. 
200.  Şükürov  Ə.,  Məhərrəmov  A.  Qədim  türk  yazılı 
abidələrinin dili. Bakı, 1976. 
 
                                          
 
 
 

  
   Тцрк мяншяли Азярбайъан шяхс адларынын  тарихи-лингвистик  тядгиги 
 
 
213 
 
MÜNDƏRİCAT 
 
Ön söz ....................................................................................... 3 
 
I  fəsil: Türk mənşəli antroponimlərin tədqiqi tarixi........... 5 
                 a) Türkologiyada şəxs adlarının tədqiqi 
                    tarixi  ..................................................................... 5 
                 b) Azərbaycan dilçiliyində şəxs adlarının  
                    tədqiqi tarixi  ....................................................... 22 
 
II  fəsil. Türk mənşəli Azərbaycan antroponimlərinin   
                  leksik-semantik xüsusiyyətləri  .......................... 38 
                   
                 ―Ağ‖ və ―qara‖ sözlü antroponimlər ...................... 38 
                 ―Dəftəri-müfəssəli-əyaləti-Tiflis‖də  
                  antroponimlər ........................................................ 50 
―Dəftəri-müfəssəli-əyaləti-Tiflis‖dəki  antropo- 
nimlərin XIX əsrə qədərki Azərbaycan ədə- 
biyatında  işlənən antroponimlərlə bağlılığı.......... 56 
                 ―Buğa‖ leksemli antroponimlər ............................. 58 
                 Yazılı mənbələrdəki türk mənşəli antroponimlərə  
                  dair ........................................................................ 59 
                  Arxaik antroponimlər  ........................................... 73 
                  Apelyativi arxaikləşən antroponimlər ................... 86 
                  Apelyativi arxaikləşən kişi adları .......................... 87 
                  Apelyativi arxaikləşən qadın adları....................... 97 
                  Apelyativi müasir ədəbi dildə işlənən  
                  antroponimlər ........................................................ 99 
  Türk mənşəli antroponimlərin leksik-semantik qrupları ..... 111 
                  a) Türk mənşəli kişi adlarının leksik-semantik 
                       qrupları  .......................................................... 114 
               

 
Язизхан Танрыверди 
 
 
214 
                 b) Türk mənşəli qadın adlarının leksik-semantik  
                        qrupları .......................................................... 123 
               
 Titullar ......................................................................... 133        
 Təxəllüslər ................................................................... 143                     
 Ləqəb və ayamalar ...................................................... 148 
 
III  fəsil.Türk mənşəli Azərbaycan antroponimlərinin   
                   qrammatik xüsusiyyətləri   ............................... 159 
 
           Sadə quruluşlu antroponimlər .................................... 160  
          Düzəltmə quruluşlu antroponimlər ............................. 162 
                  a) Leksik şəkilçili antroponimlər ........................ 162 
                  b) Qrammatik-leksik  şəkilçili antroponimlər ..... 165 
                  c) Qrammatik şəkilçili antroponimlər ................. 166 
                   
           Mürəkkəb quruluşlu antroponimlər ........................... 168 
                      
Türk mənşəli Azərbaycan antroponimlərinin siyahısı .... 177 
Nəticə .................................................................................... 193  
İstifadə olunmuş ədəbiyyat ................................................. 198 

  
   Тцрк мяншяли Азярбайъан шяхс адларынын  тарихи-лингвистик  тядгиги 
 
 
215 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Filologiya  elmləri  doktoru,  professor  Əzizxan  Vəli  oğlu 
Tanrıverdinin 17 kitabı, 160-dan artıq məqaləsi çap olunmuşdur.   
Əsas əsərlərindən:                          
―Türk  mənşəli  Azərbaycan  antroponimləri‖  (1996),  ―Ki-
tabi-Dədə Qorqud‖da şəxs adları‖ (1999), ―XVI əsr qıpçaq (po-
loves)  dilinin  qrammatikası‖  (2000),  ―Kitabi-Dədə  Qorqud  və 
qərb  ləhcəsi‖  (2002),  ―Kitabi-Dədə  Qorqud‖un  obrazlı  dili‖ 
(2006), ―Kitabi-Dədə Qorqud‖un söz dünyası‖ (2007), ―Dədə-
Qorqud kitabı‖nın dil möcüzəsi‖ (2008), ―Dilimiz, mənəviyya-
tımız‖ (2008), ―Qədim türk mənbələrində yaşayan şəxs adları‖ 
(2009), ―Azərbaycan dilinin tarixi qrammatikası‖ (2010).