75
9.4.Ichki tafovutlari va tashqi iqtisodiy aloqalari.
XX – XXI asr bo‘sag‘asida jahon xo‘jaligi strukturasi va subyektlari tahlili asosida
Rossiya Federatsiyasining Jahon xo‘jaligida tutgan o‘rni
va rivojlanish istiqbolini
bilish maqsadga muvofiqdir.
Ma’lumki, 1995-yil boshlarida Rossiya Federatsiyasi xavfsizlik kometiti
tomonidan qabul qilingan «Rossiya Federatsiyasining xavfsizlik kometeti tomonidan
qabul qilingan. «Rossiya Federatsiyasining xavfsizlik strategiyasining asosiy nizomi
to‘g‘risida»gi qonunda uning tashqi iqtisodiy strategiyasi asosiy yo‘nalishlari mam
lakat iqtisodiy xavfsizligini ta’minlash va tashqi bozorlarida iqtisodiy potensialni
saqlash, ijtimoiy – iqtisodiy hayotining eng muhim masalalari bo‘yicha chet
mamlakatlarga yoki ularning uyushmalariga qaram bo‘lib qolmaslik, texnik iqtisodiy
mustaqillikni ta’minlashdir, deb ko‘rsatib o‘tilgan edi.
Hozirgi kun nuqtai nazaridan qaraydigan bo‘lsak, Rossiyaning jahon
iqtisodiyotidagi ahvoli mutlaqo qarama-qarshiliklardan iborat.
Ichki tavofutlarga
keladigan bo‘lsak, mamlakatda iqtisodiyotning xomashyoga yo‘naltirilganligi;
Moskvadagi moliyaviy markazlar va yoqilg‘i-energetika majmuasi hamda oligarx-
axborot tizimlari rahbarlarining mamlakat iqtisodiyotiniga ta’siri; moliya
resurslarining 95 foizdan ortiq qismi Moskva Sankt – Peterburg va Ekaterinburg kabi
shaharlarda to‘planishidir. Shuning eng yirik dengiz portlari: Sankt – Peterburg,
Vaniko, Kaliningrad, Murmansk, Novorossiysk, Arxangelsk, Vladivostok, Havo
transportining ahamiyati ham yuqori.
Iqtisodiy rayonlari. Orssiya – dunyoda
qudratli eksport va import
imkoniyatlarga ega bo‘lgan davlatlardan biri, u chetga mashina va uskunalar,
transport vositalari, metall, neft,
tabiiy gaz, kimyoviy moddalar yog‘och,
to‘qimachilik mahsulotlari eksport qiladi. 2000-yilda tashqi savdo aylanmasi 140
mlrd dollardan ortiq bo‘lgan. Shu yili Rossiya tashqi obzorga 110 mln. t neft, 100
mlrd, m
3
tabiiy gaz, 18 mln.t ko‘mir, 13 mln.t temir rudasi va boshqalarni yetkazib
berdi. Yoqilg‘i – energetika resurslarining ulushi 44% ni tashkil qildi. Rossiyaning
savdodagi yetakchi hamkorlari Germaniya, Xitoy, Italiya,
Yaponiya, AQSH, Buyuk
76
Britaniyadir. ishbilormanlarining hamkorligi tufayli O‘zbekistonda 520 ta qo‘shma
korxona barpo etilgan. vakolatxonalariga ega.
Dostları ilə paylaş: