Fakültə:İqtisadiyyat İxtisas: İqtisadiyyat Kurs

3.Xarici ölkələrdə kiçik biznesin inkişafı.

Ölkəmizdə kiçik bizneslə məşğul olan fiziki və hüquqi şəxslərin hüquqi bazasının möhkəmləndirilməsi sahəsində 1995-ci ildən başlayaraq, qəbul edilmiş bir sıra normativ aktların tələbinə uyğun olaraq, o dövrədək yaradılmış koopertivlər yenidən dövlət qeydiyyatından keçirilərkən öz statusunu möhkəmləndirmək məqsədi ilə kiçik müəssisə və ya firma şəklində fəaliyyətini davam etdirmişlər.

Kiçik biznesin təşkilinin başlıca xüsusiyyətlərini və əlamətlərini tədqiq edən iqtisadçıların fikirlərində müxtəliflik müşahidə edilir. Məsələn, Niderland alimi Van Xornanın təklif etdiyi beş xarakterik xüsusiyyət kiçik firmalar üçün strateji baxımdan daha önəmlidir. Həmin xüsusiyyətlərə aşağıdakılar aiddir;

- nisbətən az sayda məhsul istehsalı (texnologiya, xidmət, nou-hau);

- hədd qoyulan istehsal gücü ehtiyatlar (kapital, əmək ehtiyatlar və s.);

- elastik idarə etmə sistemi;

- öyrənilən proqramlara qeyri-formal münasibət;

- idarə edən orqan da əsas vəzifələrin, eləcədə səhmlərin çox hissəsinin həmin müəssisədə və ya onun filiallında saxlanılması.

Son illər Azərbaycanda bu sahədə uğurlu oxşar tədqiqat aparan müəllifin fikrincə, kiçik müəssisələrin əsas xüsusiyyətləri «... o qədərdə böyük kapital qoyuluşu tələb etməmələri, bazar konyuktur asının dəyişməsinə operativ surətdə reaksiya vermələri, yüksək çevikliyə malik olmaları ilə şərtlənir».

Fəaliyyət dairəsindən asılı olmayaraq kiçik bizneslə məşğul olan firma: cəmiyyətə xeyir və zərər verdiyini, ətraf mühiti qoruduğunu və firmanın fəaliyyətindən hansı iqtisadi səmərəni əldə etdiyinin cavabdehliyini duymalı və onları öz işlərində meyar kimi saxlamalıdır.

Kiçik bizneslə məşğul olan müəssisələrin inkişafı müxtəlif mərhələlərdə həyata keçirilir. Amerika iqtisadçısı N. Çerçilivə V. Levis həmin inkişafı beş mərhələyə bölürlər: