Fan va innovatsiyalar vazirligi materialshunoslik universiteti

3. Kumush ionini ajratish `va Ag⁺, Hg,²⁺ ionlarini topish. 2-cho'kmaga 25% li NH₄OH eritmasidan qo'shib,aralashtiring. Bunda AgCl cho'kmasi [Ag(NH₃)₂]⁺ kompleks ionni hosil qilib eriydi (3-eritma). Hg₂Cl₂ esa [HgNH₂]Cl + Hg tarkibli qora rangii cho'kma shaklida (3-cho'kma) qoladi, Aralashmadagi eritmani sentrifuga yordamida cho'kmadan ajratib. undan (3-eritma) kumiish ionini topish uchun eritmaga nitrat kislota eritmasi qo'shiladi. Oqibalda kompleks ioni parchalanib. oq cho'kma tushsa, bu tekshiriladigan eritmada Ag⁺ borligini ko'rsatadi. Aralaslmiadagi Ag⁺ ionining miqdori Hg₂²⁺ionnikidan kam bo'lsa, Ag⁺ . ionni quyidagi rcaksiya natijasida yo'qotib qo'yish ham mumkin:
2[Ag(NH₃)₂ ]⁺ + 2Hg + 2CI^- →2Ag↓ + 4NH₃↑ + Hg₂Cl₂
Buningsababi shundaniboratki,cho'kmaga ammiak qo'shilganda cho'kmadagi Hg₂Cl₂ qorayib, Hg hosil bo'ladi:
Hg₂Cl₂ + 2NH₃→ ClHgNH₂Hg↓ + NH₄⁺ + Cl^-
Bunda cho'kmanmg NH₄OH ta'siridan tez qorayishi Hg₂²⁺ ioni borligini ko'rsatadi.
Birinchi analitik guruh kationlari aralashmasi analizining sxemasi 2-jadvalda keltirilgan.
2-jadval

Amal	Reagent	Ionlar
Xloridlarni cho'ktirish	HCl	AgCl, Hg2Cl2,. PbCl2
Pb^2+nj ajratjsh va topish	Qaynoq suv; K2CrO4,	Pb^2+ + C1^-; PbCrO4, sariq cho`kma	AgCl. Hg2Cl2
Ag^+ ni ajratish	NH3	[Ag(NH3)]^+	ClHgNH 2+Hg
Ag^+ ni topish	HNO3	AgCl, oq cho'krna
Hg2^2+ni topish	Br2, suv; KJ		Hg^2+; HgJ2 HgJ4^2-

Nazorat savollari:

1. I-guruh kationlarning aralashmasini analiz qilishda ularning qanday xossalariga
e’tibor berish kerak ?
2. kationi ishtirok etganda va kationlari qanday aniqlanadi ?

Foydalanilgan adabiyotlar:

1.АлексеевВ.Н. Яриммикрометодбиланқилинадиганхимиявийсифат
анализи курси. Т.: «Ўқитувчи», 1972 й.
2.Золотов Ю.А., Дорохова Е.Н., Фадеева В.И. и др. Основы аналитической
химии: Учебное пособие. М.: Высшая школа, В 2 кн. 1999.
3.O. Fayzullayev. Analitik kimyo “Yangi asr avlodi” -T.:2006y.

2. 
   laboratoriya ishi
   

II guruh kationlarining reaksiyalari va ular aralashmasining analizi tartibi
Ajratilgan vaqt - 6 soat