Fanidan o‘quv-uslubiy majmua

Xalqaro hisob-kitob shakllari


Bank o‘tkazmalari – xalqaro hisob-kitobning eng oddiy shaklidir, bu bir bankdan ikkinchi bankka aniq bir summani o‘tkazma qabul qiluvchiga to‘laydigan topshiriqnomadir.

Ёдда тутинг!
Банк ўтказмалари – бу ҳисоб-китобли банк операцияси бўлиб, телеграф, почта орқали ёки ўзгача усулда бир банкдан бошқа банкка тўлов топшириқномасини ўтказишдир. Бундай топшириқномалар – банк буйруқлари, банк-корреспондентларига йўналтирилган ва бенефисиарларга аниқ пул суммаси тўлови ҳақидаги тақдим этилган чеклар ва бошқа тўлов ҳужжатларидир.



To‘lov topshiriqnomalari o‘tkazuvchi ko‘rsatmasiga asosan bankda tayyorlanadi. Arizalar bankda ro‘yxatdan o‘tkazilgan holda qabul qilinadi. Arizada keltirilgan ma’lumotlar asosida bank chet el bankiga valyuta o‘tkazmasi haqida to‘lov topshiriqnomasini tayyorlaydi. Shu bilan birgalikda to‘lov topshiriqnomalari qabul qiluvchi bank manfaatdorga to‘laydigan yoki boshqa bankka o‘tkazadigan aniq bir summani og‘zaki, yozma yoki elektron ko‘rinishda yuborilishidir. Bank import qiluvchining to‘lov topshiriqnomasini o‘z nomidan eksport qiluvchiga yuboradi. Topshiriqnomani olgach, bank eksport qiluvchilar o‘z hisobidagi o‘tkazilgan pul xaqiqiyligini tekshiradi. Mijoz topshiriqnomasi o‘tkazma yuboruvchisi tomonidan bankka yuboriladi.
Eksport mollar va xizmatlar uchun chet el banklarining to‘lov topshiriqnomalari telegraf, pochta va elektron (SWIFT tizimi bo‘yicha) ko‘rinishda vakil bank tomonidan taqdim etiladi.

Маълумот учун!


SWIFT тизими – бутунжаҳон банклараро телекомуникация уюшмаси. Бу банккка 200 дан ортиқ тижорий банклар аъзо бўлган, шулардан 30 дан ортиғи Россиядан. Ҳар битта тўлов топшириқномаси қайд этилган ордер билан тузилади. Унинг копияси ўз ҳисобидан манфаатдор томонга кўчирма асосида юборилади. Ўтказма ҳужжатларида ўтказилган сумманинг тақдим этиш муддатини банк кўрсатиб ўтади (энг узоқ муддат пул ўтказилган кундан бошлаб 15 кун.) Ўтказма вақтида олинмаса ҳужжатларга асосланиб, ташкилот ҳисобидан ўчирилади, ўтказувчи чет эл банки ўтказма ҳақида расмий мурожат қилиши керак бўлади. Уларга кўрсатилган муддат бузилган ҳолатида банк вакили манфаатдор ҳисобидан пулни кўчириши ва бир вақтнинг ўзида ўтказмалар ҳақида чет эл банк ўтказувчига расмий мурожат қилиши мумкин.