Farg’ona davlat universiteti Tabiiy fanlar fakulteti Biologiya yonalishi 22. 60 guruh talabasi moydinov dostonbekning biokimyo fanidan tayyorlagan mustaqil ta’lim ishlanmasi. Mavzu: Noorganik ionlar funksiyasi va ularning ahamiyati reja


demakdir. Yadrokimyoning asoschisi nemis olimi T .Paraseis



Yüklə 1,69 Mb.
səhifə4/13
tarix01.12.2023
ölçüsü1,69 Mb.
#170944
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
biokimyo 2 — копия

demakdir. Yadrokimyoning asoschisi nemis olimi T .Paraseis
(1493— 1541) edi. Barcha hayotiy jarayonlar kimyo nuqtayi
nazaridan tushuntirila boshlandi. Temir, mis, simob, mishyak,
qo‘rg‘oshin, surma va boshqa elem entlar birikmalarining dori
sifatidagi ta ’siri o‘rganildi. Paraseis birinchi marta kasallarni
davolashda noorganik moddalami qo'llay boshladi. Bu shifokorlarda
kimyoga boshqacha qarashga olib keldi. Kimyo amaliyotga keng
qo‘llanila boshladi.
XVII asrdan boshlab kimyoda flogiston (flogiston — grekcha
yonuvchanlik) nazariyasi hukm surgan. Nemis olimi G. Shtal
yonish, oksidlanish, qaytarilish — jarayonlarini tushuntirish
uchun bu nazariyani yaratdi. Bu nazariyaga ko‘ra metall yonsa
flogiston ajraladi, shu tufayli og‘irlashadi. Ko‘mirda flogiston ko‘p
bo‘ladi va u zang bilan qizdirilsa uni metallga aylantiradi. Ammo
keyinchalik bu nazariya noto‘g‘ri bo‘lib chiqdi.
Shved farmatsevti K.Sheele (1742—1786 ) limón, olma, vino,
sut va boshqa kislotalami ochdi. Uning eng muhim kashfiyotlaridan
biri kislorod va azotni ochganligidir.
XVIII boshlarida rus olimi M .V.Lomonosov moddalar massasining kimyoviy jarayonda o ‘zgarmasligini isbotlab, flogiston
nazariyasi noto‘g‘riligini ko‘rsatdi.
Nemis vrachi Yu.Mayer (1814—1878) va ingliz olimi J.Joul
ish va energiyaning aylanish jarayonlarini tekshirdilar. Yu. Mayerning termodinamikaning I qonunini ochganligi olam shumul voqea
bo‘ldi. Keyinchalik fransuz olim i A.Lavuaze metall qizdirilganda
havodagi kislorod bilan ta ’sirlanishini isbotladi. U yonish, oksidlanish jarayonlarini to ‘g‘ri ifodaladi. D. Dalton o ‘z tajribalariga
asoslanib atomistik nazariyani yaratdi va birikm alarda kimyoviy
elementlar qanday nisbatda bo‘lishini to ‘g‘ri ko‘rsatdi.

Yüklə 1,69 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin