2. Ərəb-müsəlman fəlsəfəsinin struktur invariantları. Orta əsrlərdə yaranmış ərəb-müsəlman fəlsəfəsi mürəkkəb struktura malikdir. Bu fəlsəfəçilk tipinin meydana gəlməsini şərtləndirən və haqqında yuxarıda söhbət açılmış daxili səbəb nə qədər əsaslı olsa da, onun formalaşmasına Antik fəlsəfi irsin təsiri də az olmamışdır. Məhz bu baxımdan ərəb müsəlman fəlsəfəsinin struktur invariantları və yaxud əsas cərəyanları Antik fəlsəfi təlimlər çərçivəsində müəyyənləşdirilir. Ərəb-müsəlman fəlsəfəsinin struktur invariantları aşağıdakılardır:
a) Ərəb-müsəlman ortodoksal sxolastikası – kəlam;
b) Şərq peripatetizmi - məşşaiyyə;
c) Ərəb-müsəlman neoplatonizmi – işrakiyyə;
d) Mistik panteizm – vücudiyyə.
Göstərilmiş ilk iki struktur invariantını: ortodoksal sxolastika (kəlam) və Şərq peripatetizmi, həmçinin onların ən görkəmli nümayəndələrini ayrı-ayrılıqda ətraflı nəzərdən keçirəcəyik.
Dostları ilə paylaş: |