FəNN: makroiQTİsadiyyat

Ekstropolyasiya metodundan əsas etibarilə ilkin proqnozların, əsas istiqamətlərin, proqramların, layihələrin işlənib hazırlanmasında istifadə olunur. Bu metodun tətbiq olunduğu müddət nə qədər qısa olarsa, onun dəqiqliyi də bir o qədər böyük (etibarlı) olur.
Dövlət tərəfindən tənzimləmədə iqtisadi qruplaşdır-ma metodundan geniş istifadə edilir. Bu metod tərkibinə görə çox mürəkkəb olan toplunun hər hansı bir əhəmiyyətli əlamət üzrə eynitipli qruplara ayrılmasına imkan verir. Təhlil bir çox hallarda bir və ya bir neçə əlamətin əlaqələn-dirilməsi üzrə formalaşan struktur, dinamik və struktur-dinamik qruplaşdırmaların köməyi ilə həyata keçirilir. Məsələn, əhalinin həyat səviyyəsinə xarakteristika vermək üçün əhali hər nəfərə düşən pul gəlirlərinə, yaşayış mini-mumuna, hər 10000 nəfərə düşən xəstəxanalardakı çarpayı-ların sayına görə qruplaşdırılır.
Indeks metodundan bilavasitə jəmlənməsi mümkün olmayan ünsürlərdən ibarət olan topluya müqayisəli xarak-teristika vermək üçün istifadə edilir. Indeks metodu mürək-kəb hadisələri əmələ gətirən ünsürlərin dəyişməsinə təsir edən amilləri aşkara çıxarmaq və onları qiymətləndirmək üçün tətbiq edilir.
Büdjə metodu (ev təsərrüfatları büdjələrinin seçmə yolu ilə tədqiq olunması) dedikdə əhalinin həyat səviy-yəsinin öyrənilməsi ilə əlaqədar həyata keçirilən statistik müşahidə metodu nəzərdə tutulur. Bu müşahidə ölkənin statistika orqanları tərəfindən aparılır. Tədqiqatın materi-alları əhalinin maddi rifah halı, istehlakı, pul xərjləri, həyat şəraitinə görə bölgüsü haqqında mühakimə yürütməyə imkan verir. Bu materiallar müxtəlif tərkibli ailələrin isteh-lakı ilə əlaqədar olan xərjlərin strukturu haqqında infor-masiya mənbəyidir, şəhər və kənd yerlərindəki ev təsərrü-fatlarının istehlak tələbinin dəyişməsi dinamikasını müəy-yən etməyə imkan verir.
Ev təsərrüfatları büdjələrinin tədqiq olunması nəti-jəsində əldə edilən materiallardan statistikada müxtəlif iqtisadi hesablamalarda (istehlak qiymətləri indekslərinin, milli gəlirin, əhalinin real gəlirlərinin hesablanmasında) istifadə edilir.