Fiziki şəxslərin ödədikləri vergilər arasında gəlir vergisi xüsusi yer
tutur. Gəlir vergisi ölkəmizdə vergi sisteminin praktiki olaraq mövcud
olmadığı sovet hakimiyyəti dövründə belə olmuşdur.
1992-ci ilin yanvar ayının 1-dən Azərbaycan Respublikasında
fiziki şəxslərin gəlir vergisinin prinsipcə yeni sistemi yaradıldı. Hal-
hazırda fəaliyyətdə olan fiziki şəxslərin gəlir vergisi sisteminin əsas
prinsipi sosial və digər mənşəyindən asılı olmayaraq vergi ödəyicilərinin
bərabərliyi prinsipidir. Bu o deməkdir ki, vergi ödəyiciləri qanun
qarşısında bərabərdirlər, müəyyən səviyyəli gəlir əldə edən vergi
ödəyiciləri üçün vergi dərəcəsi eynidir.
Müstəqil Azərbaycan Respublikasında 1992-ci ildən fiziki
şəxslərdən gəlir vergisi tutulması praktikasına daha bir yeni prinsip –
illik məcmu gəlirin vergi tutulmayan minimumunun müəyyən edilməsi
əlavə olundu. Bu prinsipə əsasən illik gəlirin vergi tutulan məbləği
həmin minimum həcmində azaldılır.
Respublikanın vergi ödəyiciləri üçün illik məcmu gəlirləri barədə
vergi bəyannamələrini tərtib etməyin nəzərdə tutulması da daha bir
yenilik oldu.
Fiziki şəxslərdən gəlir vergisinin tutulmasının daha bir mühüm
prinsipi
bu
verginin
vergi
ödəyicisi
əvəzinə ödənilməsinin
yolverilməzliyidir. Başqa sözlə, vergi vətəndaşların yalnız şəxsi gəlirləri
əsasında hesablanmalı və bu gəlir hesabına ödənilməlidir. Mülkiyyət və
təşkilati-hüquqi formasından asılı olmayaraq fiziki şəxslərə gəlir ödəyən
müəssisə və təşkilatlar öz vəsaitləri hesabına gəlir vergisini ödəmək
hüququna malik deyildirlər.
