FəNN: vergiLƏr və vergitutma mühaziRƏ MÜƏLLİMİ: İ. E. D. M. C. HÜseynov



Yüklə 1,65 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə44/179
tarix02.01.2022
ölçüsü1,65 Mb.
#46450
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   179
Vergilər Və Vergitutma

KitabYurdu.az 
33


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Vergitutmanın prinsipləri 
İqtisadi 
Ədalətlilik 
prinsipi 
Təsərrüfat 
müstəqilliyi 
prinsipi 
Səmərəlilik 
prinsipi 
Vergi 
ödəyicilərinin 
maraq və 
imkanlarının 
maksimum 
uçotu prinsipi 
Hüquqi 
Neytrallıq və ya 
bərabər vergi yükü  
prinsipi 
Vergilərin qanunla 
müəyyən edilməsi 
prinsipi 
Vergi qanunlarının 
qeyri-vergi 
qanunlarından 
üstünlüyü prinsipi 
Vergi ödəyicilərin 
dövlət tərəfindən 
qeyri-qanuni 
vergilərin müdafiə 
edilməsi prinsipi 
Verginin bütün 
elementlərinin 
qanunda əks 
olunması  prinsipi 
Dövlətin və vergi 
ödəyicilərinin 
maraqlarının vəhdəti 
prinsipi 
Təşkilati 
Vergi 
sisteminin 
tamlığı 
prinsipi 
Vergitumanın 
elastikliyi 
prinsipi 
Vergi 
sisteminin 
stabilliyi 
prinsipi 
 
Vergilərin 
çoxsaylı 
olması prinsipi 
Vergilərin 
sayının 
müəyyənliyi 
prinsipi 
Tarazlıq 
prinsipi 
KitabYurdu.az 
34


 
 
Hal-hazırda  praktiki  olaraq  vergitumanın  aşağıdakı  əsas 
prinsipləri həyata keçirilir: 
- təsərrüfat müstəqilliyi və sərbəstliyi prinsipi
- ədalətlilik prinsipi; 
- tarazlılıq prinsipi; 
- vergi  ödəyicilərinin  maraq  və  imkanlarının  maksimum  uçotu 
prinsipi; 
- səmərəlilik prinsipi. 
Bu prinsiplərin hər birini ayrılıqda şəhr edək. 
Təsərrüfat müstəqilliyi və sərbəstliyi prinsipi vergi ödəyicisinin 
xüsusi  mülkiyyət  hüququna,  xüsusi  mülkiyyətin  toxunulmazlığına  və 
onun bu hüquqlarının dövlət tərəfindən qorunmasına əsaslanır. 
Ədalətlilik prinsipi. Ədalətli vergi sisteminin yaradılması hələ ki 
heç  bir  dövlətin  nail  olmadığı  bir  arzudur.  Bu  prinsipə  əsasən  ölkənin 
hər bir vətəndaşı dövlət xərclərinin maliyyələşdirilməsində öz gəlirlərinə 
və imkanlarına uyğun olaraq iştirak etməlidirlər. Bi prinsip bir tərəfdən 
nəzərdə  tutur  ki,  eyni  iqtisadi  vəziyyətdə  olan  vergi  ödəyicilərinin 
öhdəlikləri  vergilərin  məbləği  də  eyni  olmalıdır.  Lakin  bu  zaman  belə 
bir etik problem ortaya çıxır: eyni bir müəssisədə işləyən, eyni işi görən, 
eyni  əmək  haqqı  alan  iki  işçidən  birinin  ailəsi  üç  nəfər,  o  birinin  ailəsi 
isə  beş  nəfərdən  ibarətdirsə,  onların  eyni  vəziyyətdə  olan  hesab  etmək 
olarmı? 
Digər  tərəfdən  isə  iqtisadi  cəhətdən  qeyri-bərabər  vəziyyətdə  olan 
şəxslər  qeyri-bərabər  vergi  vəziyyətondə  olmalıdırlar,  yəni  kim 
dövlətdən daha çox alırsa, onun ödəyəcəyi verginin də məbləği də artıq 
olmalıdır.  Adətən  dövlət  bu  prinsipə  mütərəqqi  vergilərin  və  vergi 
güzəştlərinin tətbiq edilməsi ilə nail olmağa çalışır. 

Yüklə 1,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   179




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin