Fermentlarning umumiy xususiyatlari


Fermentlarning funktsiyalari



Yüklə 0,65 Mb.
səhifə16/56
tarix28.11.2023
ölçüsü0,65 Mb.
#169528
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   56
Fermentlar (Olimov M)

Fermentlarning funktsiyalari:
Fermentlar kimyoviy reaktsiyalarni iste'mol qilmasdan yoki jarayon davomida doimiy ravishda o'zgartirmasdan tezlashtirish qobiliyati bilan mashhur bo'lgan ajoyib biologik molekulalardir. Bu funktsiyalar hayot uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega va ular turli muhim rollarni o'z ichiga oladi:

  1. Reaksiyalarning tezlashishi: Fermentlar reaksiya sodir bo'lishi uchun zarur bo'lgan faollashtirish energiyasini kamaytirish orqali kimyoviy reaktsiyalarni tezlashtiradi. Bu hujayra jarayonlarini biologik jihatdan mos keladigan tezlikda davom ettirishga imkon beradi.

  2. Xususiyat: Fermentlar ajoyib o'ziga xos xususiyatga ega, ya'ni ular muayyan reaktsiyalarni aniqlik bilan katalizlaydi. Har bir ferment ma'lum substratlar bilan ishlashga mo'ljallangan bo'lib, to'g'ri hujayrali kontekstda to'g'ri reaktsiyalar sodir bo'lishini ta'minlaydi.

  3. Nizom: Hujayra gomeostazini saqlab qolish uchun ferment faolligini tartibga solish mumkin. Hujayralar teskari aloqa mexanizmlari, allosterik tartibga solish va boshqa vositalar orqali ferment faolligini boshqarishi mumkin.

  4. Metabolizm: Fermentlar metabolik yo'llarning markaziy qismidir, jumladan glikoliz, limon kislotasi aylanishi va fotosintez. Ushbu yo'llar bir molekulani boshqasiga aylantiradigan, natijada energiya va hujayra qurilish bloklarini ishlab chiqaradigan bir qator ferment-katalizli reaktsiyalarni o'z ichiga oladi

erment katalizlariga misollar:

  1. Qamish shakar inversiyasi: Oziq-ovqat sanoatida qamish shakarini (saxaroza) uning tarkibidagi shakar, glyukoza va fruktozaga aylantirish uchun invertaz kabi fermentlar qo'llaniladi. Qamish shakarining inversiyasi deb nomlanuvchi bu jarayon turli shirin mahsulotlarni ishlab chiqarish uchun zarurdir.

    • C12H22O11(oq) + H2O(l) → C6H12O6(oq) + C6H12O6(oq)

  2. Sutni tvorogga aylantirish: Sutning tvorogga aylanishi ferment ta'sirining klassik namunasidir. Laktobakteriyalar tomonidan chiqariladigan laktaza fermenti sutdagi laktozaning sut kislotasiga aylanishini katalizlaydi, bu esa sutning siqilishiga olib keladi.


  3. Yüklə 0,65 Mb.

    Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   56




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin