347
Son onilliklər ərzində orta-gəlirli ölkələr ÜDM üzrə artım tempinə görə
yüksək və aşağı gəlirli ölkələri qabaqlayırlar. 2012-ci il üçün Qlobal İqtisadi
İcmalın (“Global Economic Outlook 2012”) proqnozlarına əsasən, bu tendensi-
ya çox ehtimal ki, bundan sonra da davam edəcək. Bu ölkələrin əksəriyyətində,
ələlxüsus da Şərqi Asiyanın sürətlə inkişaf edən iqtisadiyyatlarında artımın əsas
drayverləri (aparıcı amilləri) ticarətin liberallaşdırılması və ixracatın inkişafı
olmuşdur. Bu isə dünya iqtisadiyyatında bu qrup ölkələrin mövqeyini daha da
gücləndirmişdir. Əgər 90-cı illərdə orta-gəlirli ölkələrin payına dünya ÜDM-nin
19%-i düşürdüsə, 2009-cu ildə bu pay 25%-ə qədər yüksəlmişdi. Dünya ixraca-
tında onların payı 1970-ci ildəki 12%-dən 1990-cı ildə 20%-dək və 2009-cu ildə
26%-dək artmişdır. Bundan başqa, 1990-1998-ci illərdə orta-gəlirli ölkələrin pa-
yına inkişaf edən ölkələrə şəxsi kapitalın xalis axınının ən böyük hissəsi düşür
(96%). Böhrandan sonrakı dövrdə dünya iqtisadiyyatının bərpasının təxminən
yarısı məhz orta-gəlirli ölkələrin payına düşür.
Ümumiyyətlə dayanıqlı artım bir çox orta-gəlirli ölkələrdə yoxsulluq
səviyyəsinin azaldılması, həmçinin təhsil və səhiyyə sahələrində Minilliyin İn-
kişaf Məqsədləri (MİM) istiqamətində əhəmiyyətli irəliləyişin təmin edilməsi
üçün ən mühüm amil olmuşdur. Bununla belə, bu gün 110 ölkənin daxil olduğu
bu qrup əhali, ərazi, siyasi quruluş, MİM nəticələri və insan inkişafının səviyyəsi
baxımından kifayət qədər rəngarəngdir. 2008-ci ildə BMT-nin Baş Assambleyası
orta-gəlirli ölkələrin BMT-nin mandatındakı mərkəzi mövqeyinin, onların ehti-
yacl və çağırışlarının təsdiq edildiyi qətnaməni təsdiqləmişdir .
Dostları ilə paylaş: