Şəkil 1.1.Yer səthinin səviyyəsindən hündürlük artdıqca atmosfer təzyiqi
(1.1)
qanunu üzrə dəyişilir, burada – nəzərdən keçirilən həcmdə havanın sıxlığıdır. (1.1) tənliyində minus işarəsi onu göstərir ki, Yer səthindən hündürlük artdıqca atmosfer təzyiqi azalır. Digər tərəfdən ideal qazın tənliyindən havanın sıxlığının qiymətini alırıq:
(1.2)
Burada - havanın kütləsi, -onun molyar kütləsi, və -müvafiq olaraq müəyyən hündürlükdə () mütləq tempratur və təzyiq, -universal molyar qaz sabiti
().
() düsturunu () düsturuna daxil edərək alırıq:
()
Tutaq ki, nəzərdən keçirilən elementar həjmdə , onda dəyişənləri ayıraraq alırıq:
()
Tənliyin sol tərəfini okean səviyyəsində atmosfer təzyiqindən, hündürlüyündə təzyiqin qiymətinə qədər , sağ tərəfini isə -dan -a qədər intervalda inteqrallasaq:
, alırıq () , yaxud () Axırıncı düstur atmosfer təzyiqinin qiymətinin hündürlüyündən asıllığını verən barometrik düsturdur. hündürlüyünə nisbətən tənliyini həll edərək alırıq:
(1.7)
hipsometrik düsturdur.
Aviasiya qurğularının əsas iş prinsiplərini analiz edəndə hava üçün qaz sabitindən -dən istifadə olunur:
tənliyini və tənliklərində nəzərə alaraq yazaq:
(1.9),
(1.10)
Dostları ilə paylaş: |