Firuddin cəFƏrov hasil fəTƏLİyev

Simbiotik  süd  məhsulları.  Simbiotiklər  –  probiotiklərin  və 
prebiotiklərin səmərəli kombinasiyasıdır.  
“Bioprodukt”  kompaniyası  OOO  ”Felisat-Xoldinq”lə  birgə 
“Laktusan” laktuloza konsentratlı “Bifilyuks” seriyalı süd turşusu 
məhsulları işləmişlər. 
Sankt-Peterburq Aşağı Temperaturlu və Qida Texnologiyaları 
Dövlət  Universiteti  tərəfindən  bitki  mənşəli  zülal  və  bitki  yağı 
əlavə edilən pastaşəkilli, balanslaşmış tərkibli, differensiyalaşmış 
əhali qrupu tərəfindən istifadə edilən süd xammalı əsaslı məhsul 
işlənmişdir. Əsas kimi bitki yağının yağsızlaşdırılmış süd emulsi-
yası və ya bərpa olunmuş süd götürülmüşdür. Südə izolə edilmiş 
soya  zülalı  əlavə  edilmiş,  bifidobakteriya  və  asidofil  çöplərlə 
turşudulmuşdur.  Kombinələşmiş  pastaşəkilli  məhsulun  məktəb 
yaşlılar üçün istifadə olunması zülala olan gündəlik tələbatı 40%, 
yarımdoymamış yağlara tələbatı isə 25%-ə qədər ödəyir.  
Semipalatinski  Dövlət  Univerciteti  tərəfindən  süd  deserti-
pudinq işlənmişdir. Bu məhsullar bir neçə təbəqədən ibarət olub 
onların  hazırlanması üçün  2,5%  yağlılığı  olan süddən, bakteriya 
acıtması kimi bakterial preparat olan “Bifilakt A” – dan istifadə 
edilmişdir.  Pudinqi  hazırlamaq  üçün  isə  şəkər,  kartof  nişastası, 
buğda kəpəyi və jelatin məhsullarından istifadə olunur. 
Kemerovo  Qida  Sənayesi  Texnologiyası  İnstitutu  tərəfindən 
çalınmış giləmeyvə desertləri işlənmişdir. Bu məhsul bərpa olun-
muş süd əsaslı olub, ona qara üvəz, quşüzümü və onların qarışığı 
əlavə  edilmişdir.  Desertlər  terapevtik  təsirə  malik  olan,  asan 
mənimsənilən  karbohidratlara,  (saxaroza  və  laktoza),  polisaxa-
ridlərə (sellüloza, pektin), makro və mikroelementlərə malik olur.  
Pektində  sərbəst,  efirləşməmiş  karboksil  qruplarının  və  spirt 

---

185
 
hidroksidlərinin  olması  (xüsusilə  quşüzümü  pektinində),  çoxva-
lentli metal kationununa malik olan, o cümlədən toksiki, ağır və 
radiasiyaya davamlı, həll olmayan komplekslərin yaranmasına kö-
mək edir. 
Anoloji komplekslər üzvi toksinlərlə də (orqanizmə düşən və 
ya orada yaranan) əmələ gəlir. Pektinlər həm də orqanizmdə xo-
lesterinin  miqdarını  normallaşdırır  və  epitelin  əmələ  gəlməsini 
yaxşılaşdırır.