Фирузя Мяммядли
maq olar ki, öz valideynlərinin işi, onun bütün
cəhətlərini göstərməklə, aşkarlıq mövqeyindən
sərbəst mövzuda inşa yazsın.
«Quşçuluq», «toyuqçuluq» peşələri barəsində
konkret
məlumat
almaq
istəyənlər
isə
bu
təsərrüfatların
iqtisadiyyatımızdakı
rolu
və
əhəmiyyəti, bu təsərrüfatların mexanikləşdirilməsi,
quşların (qaz, ördək, hinduşka, toyuq və s.)
qidalanması, onlara qulluq, yaxşı məhsuldarlığa
nail olmaq üçün quşçuluq sahəsində ədəbiyyatları
oxumaq, quş xəstəlikləri ilə mübarizəyə qabil
olmaq, quşlara qayğı və diqqətlə yanaşmaq kimi
məsələlər barəsində söhbətlər aparmaq lazımdır.
«Məntiqi vurğu» bölməsi üzrə 221 nömrəli
çalışmada «barama qurdu» ifadəsinin məna açımı
(buna ipək qurdu da deyilir) «baramaçılıq»,
«ipəkçilik», «toxuculuq» (parça toxuculuğu) kimi
peşələr barəsində söhbət aparmağa imkan verir.
«Baramaçılıq»
«Baramaçılıq» peşəsi lap qədim peşələrdən
olub, kökünün, izinin tarixin hansı qatından gəldiyi
belə məlum deyildir. Baramaçılıq peşəsi mövsümi
peşələrdən olub ağır zəhmət və ciddi rejim tələb
edən bir işdir. Baramaçılıq xüsusi məktəblərdə
ixtisaslaşdırılmayıb, nəsildən-nəsilə təcrübə ilə
ötürülən
peşələrdəndir.
Barama
qurdunun
canlanması tut çəkillərinin yarpaqlanması ilə bir
vaxta düşür və baramaçının əsl qayğısı da bundan
sonra başlayır. Xüsusi qayğı və diqqətlə bəslənən
513
Сечилмиш ясярляри
lX
barama qurdunun verdiyi məhsul yaxşı keyfiyyətlə
qəbul olunur. Baramanın keyfiyyəti onun ağlığı,
təmizliyi,
iriliyi,
toxunuşunun
düzgünlüyü,
daşınması zamanı zibillənməyə və əzilməyə yol ve-
rilməməsi ilə ölçülür. Keyfiyyətli barama –
keyfiyyətli ipəkdir. Azərbaycanın bir sıra
rayonlarında – Xaçmazda, Dəvəçidə, Şəkidə,
Şamaxıda, Ağdaşda və s. barama qurdu saxlayan
təsərrüfatlar vardır. Vaxtı ilə barama bəsləmək
üçün həyətyanı sahədəki peyvənd tut ağaclarını
budayırdılarsa, indi baramaçılıqla məşğul olan
təsərrüfatlar bu məqsədlə xüsusi çəkilliklər – cavan
tut ağacları bağları yetişdirmişlər. Bunun bir sıra
üstünlükləri vardır: hər şeydən əvvəl, xüsusi
təsərrüfatlara zərər vurulmur. Digər tərəfdən, belə
çəkillərin yarpaqları cavan olur. Cavan yarpaqları
barama qurdu həvəslə yeyir. Budaqlarda tut ya
olmur, ya da az olur. Bu da budağı tutdan
təmizləmə zəhmətini yüngülləşdirir. Və nəhayət
budaqlar ağır olmur. Bu isə barama qurdunu
əzilmək təhlükəsindən xilas edir.
Baramaçılıq təsərrüfatı haqqında aqillərin iş
təcrübəsi
və
bioloqların
eksperimentlərinin
nəticələrini əks etdirən ədəbiyyatlar az da olsa,
mövcuddur. Maraqlananlar bu ədəbiyyatlar üzrə
əsaslı məlumat ala bilər.
«Qeyri-müəyyən şəxsli cümlə» mövzusunun
232 nömrəli çalışmasında verilmiş «qaz kəməri»
|