Фирузя мяммядли

 
m,n,r,l
sonor 
samitlərindən əvvəl gələn başqa samit səsləri 
bildirən hərflərin adlarındakı 
e
xüsusi sərbəst 
üslubda qısaldılır, ya da ixtisara düşür: BeeMTe. 
KeDeeR 
akronimləri 
BeMTe, 
KeDeR 
çalarlıqlarında tələffüz olunur. 
Belə qısaltmalarda qeyri-sonor samitlərdən 
sonra gələn axırıncı samitləri, xüsusən sərbəst 
üslubda sövti əsasda tələffüz etmək olar: ŞTŞ 
(ŞeTeŞe), BŞZ (BeŞeZe) və s». (5.229) 
c) Qarışıq initsiallar. 
Bu initsialların tərkibi hərf və səs 
initsiallarından ibarət olur. Məsələn, OADKYC 
(Orduya, Aviasiyaya, Donammaya Könüllü yardım 
Cəmiyyəti). Bu akronimdə O və A səs initsalı, qa-
lan hissə isə hərf initsialı kimi bir vurğu altında 
tələffüz olunur. 
Qarışıq initsialların səs tərkibi sait və 
samitlərdən təşkil olunduğu üçün bunlar təkhecalı 
və ya iki, üç hecalı sözlər kimi tələffüz olunur. 
Məsələn, YAP, AMİP, AXCP, BƏR, BDU, AHIK 
(Azərbaycan Həmkarlar İttifaqı Konfederasiyası) 
və s. 

---

544 
Фирузя Мяммядли 
3. Müxtəlif ixtisar sözlərin üçüncü tipi
 
qarışıq ixtisarlardır.
Burada ixtisarların bir qismi 
sözün ilk ünsürlərinin (ilk hecasının), digər qismi 
isə ilk səslərin saxlanması ilə düzəldilir. Qarışıq 
akronimlərin bu növü tam ixtisarlarla (supsensiya) 
ixtisar sözlərin initsiallarının (akronimi) qovuşuğu 
kimi meydana çıxır. Məsələn, AzərTa, AzərTAC, 
AzPI və s. 
Beləliklə, 
abbreviaturalar 
sözün 
tam 
mənasında leksik yolla söz yaradıcılığının məhsulu 
olan leksik vahidlərdir. 
2. Semantik yolla söz yaradıcılığı.
 
Dilimizin semantik yolla həm söz, həm də 
ifadə yaratma imkanları olduqca genişdir. 
Semantik yolla yaranan sözlər leksik vahid 
formulasında dilin leksik - semantik qatının 
müəyyən kütləsini təşkil edir. Belə lüğəvi vahidlər 
dil vahidləri kimi lüğət tərkibinin əhəmiyyətli bir 
hissəsini tutur. 
Semantik yolla söz yaradıcılığına sözlərin