Fransiyada markazlashgan davlatning tashkil topishi

Ruslarning nemis va shved bosqinchilariga qarshi kurashi. XIII asrning boshlarida Boltiqbo‘yida yashovchi est va lit qabilalariga qarshi nemis feodallari urush olib boradi. Rim
papasi salib yurishlari deb e’lon qilgan bu urushlardan maqsad mahalliy aholini katolik diniga o‘tkazish ham edi. Nemis ritsarlari estlar yerlarini egallaganidan so‘ng, Novgorod-Pskov chegaralariga yaqinlashadi. Nemis ritsarlaridan so‘ng shved feodallari ham faollashadi. Ular 1240-yilda Neva daryosi bo‘ylab Novgorod yerlariga bostirib kiradilar.
Ushbu sharoitda Novgorod knyazi Aleksandr Yaroslavich 1240-yilning 15-iyulida Neva daryosi sohilidagi jangda shvedlar ustidan g‘alaba qozonadi. Bu g‘alaba sharafiga knyaz Aleksandrga Nevskiy nomi beriladi.
Novgorod-Pskov knyazligining mo‘g‘ullar e’tiboridan chetda qolgan boy yerlari nemis ritsarlarini ham o‘ziga jalb etadi. Nemislar qo‘shini 1240-yilda Pskovni egallaydi. O‘sha yilning qishida nemis ritsarlari Novgorod chegaralariga yaqinlashadi. Bu sharoitda Novgorod himoyasiga yana Aleksandr Nevskiy boshchilik qiladi. Knyaz Suzdal qo‘shinlari ko‘magida Pskov va uning atrofidagi yerlarni ozod qiladi. Hal qiluvchi jang 1242-yilning aprelida Chud ko‘lida bo‘lib, Aleksandr Nevskiy boshchiligidagi rus qo‘shinlari nemis ritsarlari ustidan g‘alabaga erishadi. Bu jang Rus tarixida «Muz ustida jang» nomi bilan qoladi.


4-§. RUS KNYAZLIKLARIDA MARKAZLASHISH JARAYONLARI
Markazlashish omillari. Mo‘g‘ullar istilosi natijasida Rus yerlari og‘ir talafot ko‘rgan bo‘lsa-da, iqtisodiy rivojlanish butunlay to‘xtab qolmaydi. Rus shaharlarida hunarmandchilik va savdo-sotiqning jonlanishi, turli viloyatlar orasidagi aloqalarning kuchayishi, qishloq xo‘jaligidagi siljishlar Rus yerlarining birlashishiga yordam beradi. Mamlakatning birlashishiga tashqi dushmanlarga, jumladan, Oltin O‘rda xonlariga qarshi kurash ham ta’sir etadi.