G‘apporov M. Ingliz tili grammatikasi

When he will arrive 
is not yet known.
Uning qachon yetib kelishi hali 
noma’lum.
The question is when 
he will arrive.
Masala uning qachon yetib ke-
lishida.
He has told me when 
he will arrive.
U menga qachon yetib kelishini ayt-
di.
DIRECT AND INDIRECT SPEECH (KO‘CHIRMA VA O‘ZLASHTIRMA GAPLAR)
1. Bir odamning gapini boshqa birovga o‘zgartirmasdan yetkazish 
ko‘chirma gap deyiladi (Direct Speech).
Bir odamning gapini to‘ldiruvchi ergash gap yordamida faqat maz munini 
yetkazish o‘zlashtirma gap deyiladi (Idirect Speech).
Ko‘chirma gap:
O‘zlahshtirma gap:
He has said: «The ship will 
arrive at the end of the week».
«Kema haftaning oxirida 
keladi», dedi u.
He has said that the ship will arrive 
at the end of the week.
U kemani haftaning oxirida ke lishini 
aytdi.

---

300
Ko‘chirma gapdagi The ship will arrive at the end of the week gapi 
mustaqil, alohida bir gapdir. O‘zlashtirma gapdagi that the ship will ar rive 
at the end of the week gapi to‘ldiruvchi ergash gap, u alohida ishlatil maydi. 
He has said bosh gap.
2. Ko‘chirma gaplardan oldin odatda vergul qo‘yiladi. Ammo uzun 
matnlardan oldin ikki nuqta qo‘yiladi. Ingliz tilida qo‘shtirnoq ko‘-
chirma gapning boshida ham, oxirida ham qatorning yuqorisiga qo‘yi-
ladi.
3. Ko‘chirma gaplar darak gaplar, so‘roq gaplar va buyruq gaplarga 
bo‘linadi.
DARAK GAPLARNI O‘ZLASHTIRMA GAPLARGA AYLANTIRISH
Ko‘chirma gaplarni o‘zlashtirma gaplarga aylantirishda quyidagi 
o‘zgartirishlar qilinadi:
1. Bosh gap bilan ko‘chirma gap o‘rtasidagi vergul va qo‘shtirnoqlar 
tushirib qoldiriladi. O‘zlashtirma gap oldida that bog‘lovchisi qo‘yiladi, 
ammo bu bog‘lovchi ko‘pincha tushib qoladi: