Shovqin va titrashning odamga ta’siri va sanitariya normalari. O'lchash jihozlari. Shovqin va titrash odamning ishlash qobiliyatiga yomon ta’sir qiladi. Ishlab chiqarish korxonalarida shovqin ta’sirida diqqat-e’tiborning va reaksiya tezligining pasayishi avariyalarga olib kelishi mumkin. Yuqori chastotali shovqin va titrash ishlovchilarga ayniqsa yomon ta’sir qiladi. lntensiv shovqin (95-100 dB) uzoq vaqt ta’sir etganda ayrim ishchilaming boshi og'riydi yoki aylanadi, uning o'zi qattiq charchaydi, tez jahli chiqadi. Keyinchalik eshitish a’zolari kasallanadi (quloq bitib qoladi, eshitish qobiliyati pasayadi va hokazo). Shovqin va titrash birgalikda odamga bundan ham yomon ta’sir qiladi. Muayyan parametrli titrash uzoq vaqt ta’sir etganda ishlovchilar organizmining, asosan, periferik va markaziy nerv tizimining faoliyati buziladi. Odam holsizlanadi, qo'llarida og'riq paydo bo'ladi (ayniqsa, dam olayotganda, tunda). Barmoqlar tomiri tortishib, uyushib qolishi, sovuqda esa qo'llar ko'karib, og'rishi mumkin. Jihozlar yetarli darajada vibroizolyatsiyalanmaganda, mashinalar konstruktsiyasida kamchiliklar bo'lganda paydo bo'ladigan umumiy titrashda, ishlovchilar balandlikka chiqayotganlarida va tushayotganlarida (ayniqsa ish smenasining ikkinchi yarimida) ularda qisqa muddatli bosh og'riqlar, bosh aylanishi paydo bo'ladi, oyoqlari og'riydi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1.Hayot faoliyati xavfsizligi. Ekologiya. O.D.Raximov, I.X.Siddiqov, M.O.Murodov. Oliy taʼlim bakalavriyat yo‘nalishlari uchun darslik. T.: “Aloqachi”, 2017-332 b.
2. Hayot faoliyati xavfsizligi va ekologiya menejmenti (chizmalar, tushunchalar, faktlar va raqamlarda): darslik / A.Nigmatov, Sh.Muxamedov, N.Xasanova. – T.: Navro‘z. 2014. – 199 b.
3.Eyewitness Ecology. Written by STEVE POLLOCK. United States in 2005 by DK Publishing, Inc. 375 Hudson Street, New York, NY 10014 ISBN13: 978-0-7566-1387-7 (PLC), ISBN-13: 978-0-7566- 1396-9 (ALB).
4.Rahimov О.D. Hayot faoliyati xavfsizligi (Fanni asosiy mazmuni va test savollari to‘plami),Toshkent, 1999-у.
5.Rahimov О. D. Hayot faoliyati xavfsizligi. /Мa’ruzalar matnlari to‘plami. Toshkent, 1999-у.
6.Rahimov О.D. Mehnatni muhofaza qilish / Мa’ruzalar matnlari to‘plami, П nashri. Oliy ta’limning «Neft va gaz ishi» ta’lim уo‘nalishi uchun. Qarshi, 2003-у.
www.ziyo.net
www.arxiv.uz
1. www.lex.uz – O‘zR Adliya vazirligi sayti.
2. www.bilim.uz - O‘zR Oliy va o‘rta maxsus taʼlim vazirligi sayti.
3. www.mintrud.uz – O‘zR Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi sayti.