Geologiyasi
Yer osti suvlari tasnifi
Yüklə 1,48 Mb.
|
|
7.3.3. Yer osti suvlari tasnifi
Neft va gaz konlarining yer osti suvlari neft va gaz konlariga nisbatan geologik maydoniy joylashishiga qarab tasniflanadi. SHunga ko’ra neft konlaridagi yer osti suvlari grunt (odatda bosimsiz suvlar), bosimli qatlam va tektonik yoriqlar suvlariga ajratiladi. 181
chuqur bo’lmagan, birinchi suvto’sar qatlamda joylashadi. Ularning ishlatish rejimi gidrometeorologik sharoitlarga bog’liq. Bosimli qatlam suvlari (7.22-rasm) neftli qatlamlarga nisbatan geologik- maydoniy joylashishiga qarab quyidagicha bo’linadi (A.A. Kartsev, 1963): 1) ostki chekka (chegara) suvlar neft uyumining pasaygan joyida, ostida joylashib, uni to’liq o’rab ololmaydi; 2) ostki suvlar neft uyumi ostida joylashib, struktura bo’yicha uni to’liq o’rab oladi; 3) interval suvlar neft va gazli qalin qatlamlar ichida joylashgan singuvchi qatlardagi suvlar bo’lib, yagona ishlatish ob’ekti hisoblanadi; 4) ustki chekka suvlar neft va gaz uyumi bo’lgan qatlamlardagi suvlar bo’lib, bular uyumning ustida joylashadi; 5) ustki suvlar qatlam suvlari bo’lib, neft va gazli qatlamlar ustida yotadi; 6) qatlam ostki suvlari neft-gazli qatlam ostida yotuvchi suvli qatlamlardagi suvlar; 7) tektonik suvlar yoriq suvlari neft-gazli qatlamlarni kesib o’tgan diz’yunktiv yoriqlardagi suvlar; 8) bog’langan suvlar, asosan kapillyar suvlar qatlamning neft va gazga to’yingan qismida joylashadi; 9) sun’iy qo’shilgan suvlar neft-gazli qatlamni burg’ilashda, ta’mirlash ishlarida, qum tiqinini yuvishda qo’shiladigan suvlar. Qatlam bosimini tiklash uchun qatlamga suv haydalganda bunday suvlar qisman chekka, ostki, interval suvlar o’rnini egallashi, ba’zan mustaqil o’rin egallashi mumkin (masalan, chegara ichra suv bostirishda) (7.23-rasm). Ostki chekka suvlar mavjud bo’lganda neft-suv tutash yuzasining holati (7.24- rasm) neftlilikning tashqi (qatlamning ustki qismi bo’yicha) va ichki (qatlamning ostki qismi bo’yicha) chegarasini aniqlaydi. Neftlilikning ichki chegarasida joylashgan qatlam bo’y baravariga, ya’ni ostki qismidan ustki qismigacha neft bo’ladi. Neftlilikning ichki va tashqi chegarasi oralig’ida joylashgan qatlamning ustida neft, ostki qismida suv bo’ladi va bu chegaraoldi zonasi deb yuritiladi. Yüklə 1,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|