Geologiyasi
rasm. Kesmalar usulida tuziladigan
Yüklə 1,48 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5.21 rasm. Struktura xaritasini tuzish namunasi
|
5.20 rasm. Kesmalar usulida tuziladigan
struktura xaritasi asosi (M.A.Jdanov, 1981): 1 – tayansh gorizont ustki qismining izogipslari, m; 2 – tayansh gorizont ustki qismini buzilishlar yuzalari bilan kesishgan shiziqlarining gorizontal proektsiyasi; 3 – tektonik strukturalar o’qlari; 4 – kesmalar yo’nalishi 5.21 rasm. Struktura xaritasini tuzish namunasi (A.M.Agadjanov, 1958) 87
мм 0,5 532 587 27,5 to’g’ri keladi. Demak, 540 m li gorizontal chiziq 5-quduq markazidan (540-532)x0,5=4 mm masofada, 550 m li gorizontal chiziq 9+(10x0,5)=14 mm, 570 m li gorizontal chiziq 19 mm, va 580 m li gorizontal chiziq 24 mm masofada, ya’ni 8-quduqdan 27,5-24=3,5 mm masofada joylashadi. Bunday holatning to’g’ri aniqlanganligini 8-quduqdan 580-gorizontal belgisini aniqlab, (587-580)x0,5=3,5 mm ekanligi topiladi. Belgilarni tez topishda grafik metodidan foydalaniladi. Bunda balandlik «Arfa»si (yoki paletka) ishlatiladi. Kalka qog’ozda chizilgan va bir-biridan bir xil masofada parallel joylashgan chiziqlar «Arfa» nomi bilan yuritiladi (5.22-rasm). Eng chekkadagi to’g’ri chiziqda O-belgisi, yon tarafidagi hamma to’g’ri chiziqlar 5 va 10 ga karrali yozilgan. «Arfa»dan quyidagicha foydalaniladi. Aytaylik, balandlik belgisi 7,5 m bo’lgan 7-quduq va 32 m bo’lgan 10-quduqlar oralig’ida gorizontallarning to’g’ri chiziq bilan kesishgan joyini topish kerak. Gorizontallar kesimi (mutlaq balandliklar farqi) 5 m. Xaritaning ustiga «Arfa»ni shunday joylashtirish lozimki, bunda 7-quduqning markazi 7 va 8 m belgili to’g’ri chiziqlarning qoq o’rtasiga joylashsin. So’ngra aniqlangan nuqtani joyidan siljitmay turib, 22 m belgili to’g’ri chiziqni 10-quduqning markaziga o’rnashguncha «Arfa»ni aylantiramiz. Ikki quduqni «Arfa»ning 10, 15 va 20 m belgili to’g’ri chiziqlari bilan birlashtiradigan chiziqning kesishgan joylarida teshikchalar hosil qilib, izlanayotgan nuqtalar topiladi. Topilgan bir xil belgili nuqtalar keskin egilishlar hosil qilmay, chiziq bilan birlashtiriladi. Bunda nuqtalar soni ko’p bo’lmagan izogipsning yo’nalishi nuqtasi ko’p bo’lgan izogips chiziqlari yo’nalishiga moslab chiziladi. Nuqtalar soni kam bo’lgan uchastkalarda esa izogipslar shartli ravishda punktir (uzuq) chiziqchalar ko’rinishida chiziladi. Mutlaq balandliklarni interpolyatsiya qilish metodi bilan struktura xaritasini tuzishda, qatlamlarning buzilish chizig’ining o’rni faqat taqribiy aniqlanadi. Buzilishlar chizig’ining o’rnini aniq topish uchun kesma chiziqlariga tushirilgan quduq kesimlaridan foydalaniladi. Yüklə 1,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|