Geologiyasi
Yüklə 1,48 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5.37 rasm. Qiya burshakli aksonometrik blok diagrammani tuzish: 1, 2, 3 – blok diagramma tekisliklari
|
5.38
rasm. To’g’ri bur- chakli aksonometrik blok diagrammalarning har xil turlari (A.M.Agajdanov, 1951): I –to’g’ri burshakli izometrik proektsiya; II – to’g’ri burshakli diametrik proektsiya 5.37 rasm. Qiya burshakli aksonometrik blok diagrammani tuzish: 1, 2, 3 – blok diagramma tekisliklari (A.M.Agadjanov, 1951) 5.39 rasm. To’g’ri burshakli izometrik blok diagrammani tuzish (A.M.Agadjanov, 1958) 104
ko’rsatiladi, lekin geologik yotqiziqlar chegarasini o’tkazishda blok-diagrammadagi kvadratlar tomonlaridan va qatlam xaritasiga xatosiz tushirilgan kvadratlardan foydalaniladi. Qandaydir nuqtani tekislikka tushirishda uning masofasi kvadratlar tomonidan boshlab, bir yo’nalish bo’yicha xatosiz olinadi. Boshqa yo’nalishi bo’yicha esa dastlab qabul qilingan xatolik koeffisientiga ko’paytirib olinadi. To’g’ri burchak proektsiyasida blok-diagrammalar uch variantda (turda) tuziladi: 1) izometrik tasvirlash, bunda uch o’qning yo’nalishi bo’yicha xatolik koeffisienti bir xil bo’ladi (5.38-rasm,I); 2) diametrik tasvirlash, bunda ikki yo’nalishda xatolik koeffisientlari birday bo’lib, uchinchi yo’nalishdan farqlanadi (5.38-rasm,II); 3) trimetrik tasvirlash, bunda xatolik koeffisientlari uch yo’nalish bo’yicha bir-biridan farq qiladi. Amaliyotda izometrik tasvirlash eng ko’p, diametrik tasvirlash esa kamroq ishlatiladi. Izometrik aksonometrik blok-diagrammalar quyidagicha tuziladi. Qog’ozga gorizontal chiziq chiziladi (5.39-rasm) va shu chiziqdagi A nuqtadan AV perpendikulyar o’tkaziladi. Bu blok-diagrammaning old tomonga qaragan qirrasini ifodalaydi. Keyinchalik A nuqtadan gorizontal chiziqqa 30 0 burchak ostida parallelipiped shaklini tasvirlovchi qirralar o’tkaziladi. Bunda hamma yo’nalishlar bo’yicha xatolik koeffisienti 0,82 ga teng. Bundan keyingi tuzilishlarda AS, SS 1 va DD 1 tomonlarni bir-biri bilan o’zaro teng ekanligi inobatga olinadi. SHuningdek, VS 1 , AS, DE va D 1 B, DA, EC tomonlari ham bir-biriga teng. 5.39-rasmda tasvirlangan blok kub shaklida bo’lib, uning hamma tomonlari teng. Blok-diagrammaning qirralari chizilgandan so’ng uning hamma tomonlari kvadratlarga bo’linadi (blok-diagrammada ular romb ko’rinishida). Bular geologik kesmalardagi va xaritadagi kvadratlarga mos keladi. Kesmalardan olingan ma’lumotlar va xaritalar xatolik koeffisientini hisobga olgan holda blok- diagrammaga o’tkaziladi. |