Международный
научный
журнал
№
4
(100),
часть
2
«
Научный
импульс
»
Ноябрь
, 202
1658
GEOMETRIK MASALALARNI ALGEBRAIK USULDAN FOYDALANIB YECHISH
METODIKASI
Tursinaliyeva Dilnoza Mo’minjon qizi
Nizomiy nomidagi Toshkent davlat
pedagogika unversiteti magistranti
Annotasiya:
Maqolada geometrik masalalarni algebraic usulda yechish orqali
o'quvchilarni mantiqiy fikrlashga o'rgatish haqida fikr yuritiladi
.
Kalit so'zlar:
O'quvchi, mantiqiy fikrlash, geometrik masala, maktab
O'quvchini mantiqiy fikrlashga, izlanishga, ijod qilishga, o'z navbatida mustaqil ta'lim
olishga, o'z-o'zini rivojlantirishga tayyorlash maktabning asosiy vazifasidir. Mantiqiy
fikrlashni shakllantirishga oid olib boriladigan ta'lim jarayonining asosiy mazmuni va
mohiyatini ishlab chiqish maqsadga muvofiqdir. Mantiqiylik, pedagogik tushuncha sifatida
ta'limning maqsadi va vositasiga birdek tegishlidir. Ya'ni ta'limdan maqsad, avvalo,
mantiqiy fikrlaydigan shaxsni tarbiyalashdan iborat. Ta'limning
vositasi sifatida u
o'quvchilarga taqdim etilayotgan bilimlarning mantiqiy jihatdan izchilligini ifodalaydi. Ta'lim
jarayonida mantiqiy fikrlashga harakat qiladigan o'quvchilarni tarkib toptirish maqsadida
ko'plab mutaxassislar izlanmoqdalar. Ularning fikricha, yuqoridagi masalalarni hal etishning
samarali yo'llaridan biri - bu muammoli o'qitishdir. Bunday o'qitishning vazifasi faol bilish
jarayoniga undash va tafakkurda ilmiy-tadqiqot uslubini shakllantirishdir. Muammoli
o'qitish ijodiy, faol shaxs tarbiyasi maqsadlariga mos keladi.
Muammoli darslar bilish
jarayonining samaradorligini oshiradi, bilimlarni chuqur, ongli mustahkam o'zlashtirishga,
mantiqiy fikrlash va izlanishlar natijasida o'ziga xos kashfiyotlar qilish imkonini beradi.
Bunday ta'limdan maqsad o'quvchilarda o'quv
topshiriqlarini hal etish, bilish va mantiqiy
fikrlash faoliyatini shakllantirishdir.
Geometriya materiallarini o'rganish jarayonida o'quvchilarda ziyraklik,
diqqat
rivojlanadi. Ular geometrik shakllarni tasniflash, tabaqalashtirish,
taqqoslashga
o'rganadilar. O'lchash malakalarini egallash orqali ularda mustaqillik va ishonch
rivojlantiriladi. Maktab geometriya kursining asosiy maqsadi o'quvchilarni mantiqiy
tafakkur qobiliyatini rivojlantirishga qaratilgan ekan, shu maqsadni amalga oshirish uchun
o'qish jarayonida bir qancha isbotlashga va hisoblashga doir
masalalarni yechish talab
qilinadi. Geometriya so'zi grekcha bo'lib, «geo» - yer, «metriya» -o'lchash so'zlаridаn
tаshkil topgаn. Bu «yerni o'lchаsh» degаn fikrni bildirаdi. Geometriyaning tekislikdаgi
shаkllаrining хossаlаrini o'rgаnuvchi bo'limi plаnimetriya deb аtаlаdi. Geometriya fonming
vаzifаlаridаn biri shаkllаmi o'zаro tаqqoslаsh mаsаlаsidir. Shаkllаrni o'zBro tаqqoslаshdа
ulBining chizmаlаridаn (tаsvirlаridаn) foydаlаnilаdi. Shаkllаrning
chizmаsini hosil qilishni
geometriyaning eng birinchi mаsаlаsi deb аytish mumkin. Shаkllаrning bа'zi mа'lum
хossаlаridаn foydаlаnib, uning yangi хossаlаrini o'rgаnish geometriyaning umumiy