Gidravlikaning o’rganish sohasi va tarixi suyuqliklarning modellari haqida

Javob: μ =0.00268/98.1 =0.00002736 kg.sek/m³


2-misol
Neft solishtirma og’irligi γ=900 kg/m³ . Engler ⁰E =5 darajasida qovushoqlikka ega. Birliklar fizik tizimidagi kinematik qovushoqlikni aniqlang.
Yechilishi:
Qovushoqlik suyuqlikning fizik xossasi bo’lib ,uning siljish va sirpanishga qarshiligi borligi bilan xarakterlanadi. nisbati suyuqlik qovushoqligi qiymatini ko’rsatadi va nisbiy qovushoqlik deb nomlanadi hamda Englerning (⁰E) shartli darajasi bilan ifodalanadi. Engler darajasi bilan o’lchangan qovushoqlikni uzatish uchun Ubellode formulasidan foydalaniladi:



v -stoksalardagi qovushoqlikning kinematik koeffitsiyenti
-Engler darajasi
T _j -qidirilayotgan suyuqlikning butun hajmi bo’yicha oqish vaqti
T -oqim vaqti 200 sm³ bo’lgan 20^o C li distillangan suv
Kinematik qovushoqlikni bevosita yuqorida ko’rsatilgan formula bo’yicha topamiz:
v=0.0731^. E- =0.0731^. 5 - = 0.353 stoks

So’ngra fizik tizimda zichlik va solishtirma og’irlikni aniqlaymiz:

γ_f -birliklar fizik tizimida suyuqlikning solishtirma og’irligi
γ_t - texnik tizimda suyuqlikning solishtirma og’irligi
γ= =882 g/sm^2. sek²

Demak,

Shundan so’ng, kinematik qovushoqlikni topish bo’yicha tenglamasi birliklar fizikaviy tizimida absolyut qovushoqlikni zichlikka bo’lganda olingan qiymat kinematik qovushoqlik koeffitsiyenti deyiladi yoki oddiy qilib, suyuqlikning kinematik qovushoqligi deyiladi va ν xarfi bilan ifodalanadi. Shunday qilib,

Javob: v=0.353 stoks μ=0.318 puaza


3- misol
Suv darajasi t=14⁰C bo’lganda sarf Q=4 l/sek bo’lsa , d=10 sm ga teng bo’lgan quvur bo’ylab oqayotgan suv harakatining barqarorlik harakatini aniqlang.
Yechilishi:
Oldindan sarf tenglamasi bilan F oqimning kesishish Q suyuqlikni sarf munosabatiga teng bo’lgan o’rtacha tezlikni v ni topamiz,ya’ni
v=

F- oqimning kesishish yuzasi. F = formula bo’yicha joylashgan, chunki quvurning ko’ndalang kesishishi doira shakliga ega.

Shunday qilib:

Endi t=14⁰C bo’lganda suvning qovushoqligini topamiz:

Reynolds suyuqligi harakati tartibini tavsiflash uchun Reynolds soni yoki kriteriy (mezon,o’lchov) deb nomlanuvchi faktorlarning ta’sirini hisobga oluvchi o’lchovsiz kriteriy kiritilgan edi:

v - suyuqlik harakatining o’rtacha tezligi
d -quvur diametri
ρ -suyuqlik zichligi
μ -suyuqlikning absolyut qovushoqligi

bu yerda ν - suyuqlikning kinematik qovushoqligi

hosil bo’lgan R qiymatni Reynolds sonining kritik qiymati bilan taqqoslab

R_kr =2300, ya'ni quvurda turbulent tartib joy olgan degan xulosaga kelamiz (43500>2300).