Gidravlikaning o’rganish sohasi va tarixi suyuqliklarning modellari haqida

Misollar.
1-misol
Teshik diametri 5 sm, og’irlik markazi ustidagi doimiy bosim H=1,5 m bo’lganda D=1m diametrli o’lchov bakining yupqa yon devoridagi aylana teshik orqali sarf bo’layotgan Q suvning sarfini aniqlang.
Yechilishi:
Bak va teshik kesishish maydoni nisbati

jida kam bo’lganligi uchun chiqimni aniqlash uchun

ga teng bo’lgan µ = 0,62 chiqim koeffitsiyentini qabul qilamiz;

Shunday qilib,

hosil bo’ladi.
Javob: Q=6,5l/sek


2-misol
Diametri d=8 sm bo’lgan tashqi silindr nasadka orqali doimiy geometric bosimda h=3 m bo’lgan yopiq vertikal idishdan anmosferaga suv oqib chiqayapti. Oqayotgan sarf Q=50 l/sek. gat eng bo’lishi uchun idishdagi suvning erkin yuzasida qanday bosimni hosil qilish zarurligini aniqlang.
Yechilishi:
Suyuqlik oqib chiqishi sarfi uchun ushbu formulaga tayanamiz:

Q=µ^.f ^.

va bundan quyidagi
m hosil bo’ladi.

Tashki silindr-nasadkaning chiqish koeffitsiyenti µ=0,82, nasadkaning kesishish maydonini quyidagi formula bo’yicha aniqlaymiz :

va Shunday qilib,

Bu holda

p- idish erkin yuzasidagi bosim,
r_a - (atmosfera bosimi) oqib chiqayotgan joy bosimi.
Shuninig uchun idishdagi suvning erkin yuzasidagi qo’shimcha
( ortiqcha) bosimni hosil qilish zarur:
p-p_a=γ (H-h)=1000(7,6-3)=4600 kG/m²=0,46 kG/m²,
ya'ni 0,46 atm ga teng bo’lgan.
Javob: P=0.46atm.


3-misol
Agar teshik diametri d=10 sm va sathlar farqi H=1,5m bo’lsa, ko’ndalang kesimlari F₁ =3m², F₂ =2m² bo’lgan A va B idish sathlarining tenglashish vaqtini aniqlang.

Yechilishi:
Teshik kesimining yuzasini aniqlaymiz:



va yupqa devor uchun sarf miqdori ni bilgan holda quyidagi tenglikni aniqlaymiz :

Bu yerda:
F₁ va F₂ -idishlarning ko’ndalang kesimlari,
dastlabki vaqtdagi idish sathlarining farqi.
Tenglashish uchun kerak bo’ladigan vaqtni aniqlaymiz :