Gidravlikaning o’rganish sohasi va tarixi suyuqliklarning modellari haqida

Javob : T = 1 min. 51 sek


4-misol
Idish yon devorida d=2.5 sm diametrli teshikdan tezligi ν=5 m/sek bilan oqib chiqayotgan suv oqimi o’z yulida yassi vertikal ko’rinishdagi to’siqqa uchraydi. Teshikdan to’siqqacha oqim kesishishini o’zgarmas deb hisoblab, og’irlik kuchini hisobga olmasdan, oqimning to’siqqa nisbatan bosimini aniqlang.
Yechilishi:
Agar suyuqlik oqimi yoki nasadka o’z yulida qattiq to’siqqa uchrasa , u bosim bilan ta’sir etadi . Bu holda bu bosim quyidagi formula orqali aniqlanadi:

Bu yerda
f-oqim kesishish maydoni
v-suyuqlikning oqish tezligi.
Shunday qilib:

Javob: P=1.25 kG


5-misol
Agar suv sathi pastki befda b=0,6m, R₁=R=0,45m, H=0,5m; h_b=0,7m bo’lsa, quvurdan o’tuvchi suyuqlik sarfi aniqlansin. Quvur devorlari yupqa va yon tomondan siqilishlar hisobga olinmasin .
Yechilishi:
To’lish shartlarini tekshiramiz:
h_b=0,6m > R=0,45m.
Beflar orasidagi farq:

z=(H+P)-h_b=(0,5+0,45)-0,7=0,25m.

Nisbiy o’zgarishi :

Quvur to’ldirilgan. Pastki befning ko’tarilish balandligi:

H_p=0,7-0,45=0,25m,

Nisbiy to’luvchanligi :

Javob: Nisbiy to’luvchanligi 0,555.


Mustaqil yechish uchun masalalar


1-masala
Ostki befning chuqurligi h_b=3,3m, suv tushirgichining balandligi R=1,2m. Ustki befda suyuqlik miqdori suv tushirgichdan N=2,5m yuqorida. Tezligi v₀=1,1m/sek va sarfi Q=35m³/sek bo’lsa, suv tushirgich kengligi aniqlansin . Suv tushirgich yoysimon shaklda.
Javob: h_p=0,25m


2-masala
Ochiq bakning tubida diametri 10 mm bo’lgan teshikdan 1 soat mobaynida 750 l suyuqlik oqib chiqadi. Suyuqlikning doimiy balandligi 900 mm. Bakning diametri 800 mm bo’lsa, sarf koeffitsiyentini aniqlang. Bakka suyuqlik quyilishi to’xtatilsa, qancha vaqtdan so’ng bak bo’shaydi.