Gidravlikaning o’rganish sohasi va tarixi suyuqliklarning modellari haqida

Misollar.


1-misol
Uzunligi L=2000 m, diametri d=15 sm bo’lgan ochiq bosimli bakdan atmosferaga suvni chiqarib berayotgan quvurdagi chiqimni aniqlang. Bakdagi suv yuzasi va quvurning chiqish kesimi o’rtasidagi farq Z=10 m. Yuqotilishlar hisobga olinmasin.


Yechilishi:
Quvurning chiqish kesishishi va bakdagi suvning erkin yuzasi kesishishi o’rtasida Bernulli tenglamasini tuzamiz. Quvur tashqi kesishishidagi markaz orqali o’tayotgan gorizontal tekisligini taqqoslash tekisligi deb qabul qilamiz.

P₀ =P₁=P_atm ni hisobga olib,boshqa birliklarga qaraganda kichik bo’lganligi uchun tezlik bosimini hisobga olmaymiz, so’ngra quyidagi hosil bo’ladi:

Faraz qilamiz,bu holatda har doimgidek quvurlarda Reynoldsning katta soni bilan turbulent tartibining o’rni bor.

Demak,

K - sarf moduli
K₂ ni Manning formulasiga qo’yamiz: d=15 sm bo’lganda ga ega bo’lamiz.
Shunday qilib,
Bunda Reynolds soni R=95200 ga teng, demak hisob formulasi to’g’ri tanlangan.
Javob: Q = 11.2 l / sek


2-misol
Uzunligi L=2000m, diametri d=15sm bo’lgan ochiq bosimli bakdan atmosferaga suvni chiqarib berayotgan quvurdagi chiqimni aniqlang. Bakdagi suv yuzasi va quvurning chiqish kesimi o’rtasidagi farq Z=10 m. Yo’qotilishlar hisobga olinmasin. Quvur gidravlik xususiyatini tuzib, bu masalani grafik ravishda yechamiz.
Yechilishi:
Avval, formulasi bilan bu chiqimlarga mos bo’lgan bosim sarfini hisoblaymiz:

Hisob natijalarini jadvalga yozamiz:

Q, l/sek	0	1	3	5	7	10	15	20
, m	0	0,0797	0,717	1,992	3,905	7,970	17,932	31,880

Syngra quvurning gidravlik xususiyatini nuqtalar byyicha tuzamiz va gorizontal koordinata boshidan h=z=10 m gorizontal masofaga ytkazamiz. Ularning kesishish nuqtasi qidirilgan chiqimni aniqlaydi.