Tezliklar kesim i bilan chegaralangan bunday shakl t e z l i k l a r e p у u r a s i deb ataladi. A /
u\ 3.4-rasm. O ch iq (a) va yop iq (quvur) ( b ) kanallarda o ic h a n g a n o'rtacha suv tezliklarining taqsim lanish epyurasi. O chiq suv havzalarida suvning eng katta oqish tezligi ularning yuza qism ida bo'ladi. Suv oq im in in g tubidagi tezlik eng kichik qiymatga ega b o ‘lib, tub tezligi deb ataladi. Agar tezliklar epyurasi m aydonini hisoblab uni tiklikdagi chuqurlikka b o ‘lsak, undatiklikdagi о ‘ r t a c h a t e z l i k kelib chiqadi va u 0, bilan belgilanadi. Tiklikdagi o'rtacha tezlik quyidagi formula bilan ifodalanadi: U a) b) (З .П ) 0
68
♦
3.5-rasm. Turli sharoitda o ‘lchangan tezlik epyuralarning ko'rinishi: a — ochiq o ‘z;anlarda tiklik bo'yicha tezliklarni taqsimlanish epyurasi; b — to‘siq oldidagi tezlik epyurasi; d — oqim yo'nalishi bo'yicha (A) va oqimga qarshi (B) tezlik epyurasiga shamolning ta’siri; e — chuqurlikdan sayozlikka o'tishda tezlik epyurasining o'zgarishi;/— daryo eni bo'yicha yuza tezliklar epyurasi. K u za tish la r va n azariy ta d q iq o tla r a so sid a o c h iq suv h a v za la rid a g i tik lik d a , n o to 'g 'r i ta q sim la n ish b o 'lm a g a n taqdirda, o'rtacha tezlik suv yuziga nisbatan 0 ,6 h chuqurlikda bo'lishi tasdiqlangan. Tabiiy sharoitda tezliklar epyurasi norm al
