Gidrologiya, gidrometriya va oqim hajmini


(3.12) tenglama vertushkaning tabiiy holatda ishlashini ifodalaydi



Yüklə 5,72 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə67/187
tarix13.12.2023
ölçüsü5,72 Mb.
#175402
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   187
Gidrologiya, gidrometriya va oqim hajmini rostlash Karimov S

(3.12) tenglama vertushkaning tabiiy holatda ishlashini ifodalaydi.
Shuning uchun koeffitsient к gidravlik qadam deb ataladi. Gidravlik
qadam geometrik qadamga nisbatan kattaroq qiymatga ega, chunki
74


yuqorida qayd qilingan qarshiliklar tufayli vertushkaning parragi 
nazariy aylanishga ko‘ra bir soniyada kam roq aylanadi. G idravlik 
qadam m iqdori vertushkani tarirovka qilganda tajriba yo ‘li bilan 
aniqlanadi. (3.15) form uladagi 
a
va 
b
p aram etrlari quyidagi 
form ulalar b o 'yicha topiladi:
a =
/с(0,99 — P). 
(3.16)
(3.17)
bu yerda p — param etr bo 'lib , u G.V. Jeleznyakov form ulasi 
bo'yicha hisoblanadi:
p = 
6,9v0 -
0,06 + 
yj(
2 > 0 - 0,055)2 + 0,0058 . 
(3.18)
3.14 tenglam a 
v
= f(n) egri chiziq b o g 'lanishida ikki qism dan 
iboratligini ko'rsatadi: birinchisi egri, ikkinchisi to 'g 'ri chiziq 
shaklida va bular (3.15) form ulasida o 'z ifodasini topgan. Egri 
chiziqdan to'g'ri chiziqqa o'tish nuqtasi 
m
— pastki chegara nuqtasi 
deb nom lanadi va unga tegishli tezlik 
(v )
ham da parrakning bir 
soniyada aylanm asi (n p) chegaraviy hisoblanadi.
H ar bir vertushka uchun 
v
=
kn
bo g 'lam an in g to 'g 'ri chiziq 
shaklida bo'lishi m a ’lum bir chegaragacha b o 'lad i. Keyin oqim
tezligi oshgan sari to 'g 'ri chiziq shakli egri bo'lib, ordinata o'qiga 
yo'nalgan bo'ladi (3.8-rasm). T o'g'ri chiziq shaklidan egri chiziqqa 
o 'tish nuqtasi yuqori chegaraviy tezlik 
(vm)
deb nom lan adi. Bu 
nuqtaga tegishli tezlik va p ar­
rakning bir soniyada aylan­
masi 

Yüklə 5,72 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   187




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin