GiRİŞ canliliğin tanimi

10-2
Boşaltımda Karaciğerin Rolü
 
Boşaltım organı olarak karaciğer vücut sıvılarının düzenini ayarlayan bir dizi işlev 
yerine getirir.
Detoksifikasyon.
Karaciğerin temel bir işlevi zararlı veya zehirli maddelerin kandan 
uzaklaştırılmasıdır. Bu maddeler karaciğerde pasifleştirilir veya daha az zehirli formlara 
dönüştürülür. Böylece karaciğer kanı temizler veya zehirli maddelerden arındırır. 
Karaciğerin ürettiği aktif olmayan maddeler kan dolaşımına karışır ve sonunda böbrekler 
tarafından dışarı atılır
(Şekil 7
-8).
Safranın atılması. Safra karaciğer hücreleri tarafından sentezlenir. Safra tuzları, 
kolesterol ve yıpranmış kırmızı kan hücrelerinin hemoglobin molekülü parçasından oluşur. 
Safra bileşenlerinin bazıları metabolik atıklar olduğundan, safra bir boşaltım ürünü olarak 
düşünülür. Safra, safra kesesinde toplanır ve safra kanalıyla yağların sindirimi ve 
emiliminde görev alacağı incebağırsağa geçer. İncebağırsağın son bölümünde neredeyse 
tüm safra tuzları tekrar kana emilir ve karaciğere geri döner. Karaciğerden tekrar 
incebağırsağa geçerler. Böylece, safra tuzları yeniden kullanılır. Safranın geriye kalanı 
kalınbağırsağa geçer ve dışkıyla vücuttan çıkarılır. 
Şekil 7
-8. 
Detoxifikasyon ve eliminasyon işlemi 
 

---

82 
Üre oluşumu.
Aminoasi
tler proteinlerin hem yapıtaşı hem de yıkım ürünüdür. Fakat 
fazla aminoasitler vücutta depolanamaz. Bunun yerine amino grubu (NH
2
) karaciğerde 
uzaklaştırılır, bu sürece 
deaminasyon
denir. Aminoasit molekülünün kalan kısmı ya 
pürivik aside dönüştürülerek hücresel solunumda enerji kaynağı olarak kullanılır ya da 
depolanmak üzere glikojen veya yağa dönüştürülürken, amino grubu amonyağa (NH
3
) 
dönüştürülür (Şekil 
7-9). 
Amonyak yüksek derecede zehirli bir maddedir ve enzimin kalatize ettiği bir dizi 
reaksiyonla çabuk bir şekilde daha az zehirli bir maddeye dönüştürülür. Üre karaciğerden 
kan dolaşımına geçerek böbreklere taşınır. Böbrekler üreyi kandan süzer ve sonra idrarla 
vücuttan dışarı atar.