GiRİŞ canliliğin tanimi

Şekil 3
-13.
Hücre zarı yapısında fosfolipit dizili
mi 

---

34 
 
Şekil 3
-14.
Lipozom ve misel yapısında fosfolipitler 
 
3-10
Streroitler 
Steroitlerin yapısında dört karbon halkası ve onlara bağlı çeşitli işlevsel yan gruplar 
bulunur. Hücre zarının yapısında bulunan steroitler hücre zarının geçirgenliğini ve 
dayanıklılığını arttırır. Sinir hücrelerinin zarlarında yalıtımı sağlar. Bazı hormonların 
yapısına katılır. Dişi eşey hormonu olan östrojen ile erkek eşey hormonu olan testosteron 
steroit yapıdadır. Ayrıca böbreküstü bezinin korteks hormonları (kortizol) da steroit 
yapıdadır. Steroitler vücut tarafından D vitamini yapımında kullanılır. Kolesterol hayvan 
hücrelerinin zar yapısına katılan bir steroit olup, bitkisel hücrelerde bulunmaz.
Kolesterol
pek çok hayvan dokusunda bulunan gerekli bir m
addedir. 
En önemli 
st
eroitlerden biridir. Hayvan hücrelerinin zar yapısına katılır. Omurgalı havanlarda eşey 
hormonları dahil bir çok steroit, kolesterol molekülünden sentezlenir.
Diğer yandan, 
atardamarları sertleştiren ve daraltan birikimlerin desteklenmesinde önemli bir role 
sahiptir. Bu durum çarpıntı ve enfarktüslere neden olabilmektedir. Tereyağı ve ette 
bulunan doymuş yağların, vücutta üretilen kolesterol miktarını arttırmaya eğilimli 
oldukları kanısı vardır. Bu yüzden sağlık uzmanları, kandaki kolestorol düzeyini düşürmek 
için, doymuş yağların tüketiminin azaltılmasını salık vermektedirler.
Şekil 3
-15. Kolester
ol molekülü 
 

---

35 
3-11
Yağların İşlevleri
 
Yağlar pek çok hayatsal faaliyet için önemlidir. 
Steroit hormon ve vitaminlerin yapısına 
katılarak düzenleyici görev görürler. Hücre yapılarının, özellikle hücre zarının bir 
bileşenidirler. Hücre zarında glikoipit ve fosfolipit gibi yağlar bulunur. 
Birikmiş bir enerji 
maddesi olarak da hizmet görürler. Aynı miktardaki karbonhidratlardan yaklaşık iki kat 
daha fazla enerji sağlarlar. 
Hücrelerde oksijenli solunumla parçalandıklarında bol 
miktarda enerji ile birlikte metab
olik su açığa çıkar. Kış uykusuna yatan memeli 
hayvanlar (ayı), uzun mesafeleri aşmak zorunda olan göçmen kuşlar (bıldırcın, 
kaz, 
ördek) ve uzun süre susuzluğa dayanabilen çöl memelileri (deve) yağ depolarlar. 
Bitkiler sıvı yağları, tohumlarında biriktirirler. Memeliler yağı, vücudu darbelere karşı 
korunduğu ve ısı kaybına karşı yalıtımın sağladığı, derinin
altına biriktirirler. 
Soğuk 
bölgelerde yaşayan hayvanlarda (balina ve kutup ayısı gibi) deri altında kalın bir katman 
oluşturacak
şekilde birikerek ısı kaybını engellerler.
İç organların
etrafında biriken yağlar, 
organları mekanik darbelere karşı korur. Hayvanlarda yağlar depolama ürünü olmakla 
birlikte, uzun süreler için saklanmazlar. Tam aksine, hazırlar sürekli yıkılarak yerlerine 
yenisi konur. Araştırmalar, örneğin, farelerin her hafta biriktirdikleri yağın yaklaşık 
yarısını yenilediklerini göstermiştir.