GiRİŞ canliliğin tanimi

PROTEİNLER
 
3-12 Proteinlerin elementer y
apısı
Proteinler karbon (C), hidrojen (H) ve oksijene (O) ek olarak azot (N) 
da içeren 
bileşikler
dir. 
Can
lıların yapısına en fazla katılan bileşiklerdir.
Bazı proteinlerde 
yan 
gruplarda 
kükürt (S), ve fosfor (P) atomları da bulunur. Hemoglobin demir (Fe) içerikli bir 
proteindir. 
Kabuklularda (kerevitte) 
oksijen taşınımına yardım eden solunum pigmenti 
hemosiyanin
iki 
bakır
(Cu) atomu 
içer
en bir proteindir. 
Proteinler hücrelerin yapı ve 
metabolik faaliyetlerinde görev aldığı gibi zorunlu durumlarda enerji verici olarak da 
kullanılabilirler.
Proteinlerin olası sayısı gerçekte sonsuzdur ve şaşırtıcı bir özellikler
dizisine sahiptirler. Bu çeşitliliğin nedenleri, proteinlerin nasıl yapıldığı incelendiğinde 
açıklık kazanmaktadır.
3
-13 Aminoasitler
 
Aminoasitler proteinlerin 
yapısal birimleridir. Bir aminoasit nispeten basit bir bileşiktir. 
Bir amino asit, 
merkezi bir karbon atomu (
C )’na bağlı:
1. Bir karboksil grup, COOH. 

---

36 
2. Bir amino grup, NH2. 
3. Bir tek hidrojen atomu, H. 
4. Her bir amino
asitte farklı olan, R harfi ile simgelenen bir 
yan zincirden
meydana 
gelir. En basit aminoasit, glisin'de yan zincir sadece d
iğer bir H 'dir. Alanin'de bu bir CH
3 
grubudur. Diğer yan gruplar daha karmaşıktır ve bazısı kükürt ve fosfor içerirler. Fakat 
amino
asit moleküllerinin hiçbiri özellikle büyük değildir. Proteinlerin temel yapı birimi
olarak bulunan 20 
farklı amino
asit vard
ır.
Şekil 3
-16.
Bir alfa aminoasidin genel yapısı.