GiRİŞ canliliğin tanimi

ANAEROBİK SOLUNUM
 
6-
6 Solunum Çeşitleri
 
Hücre solunumu işleminde, glikoz daha basit bileşiklere yıkılır. Glikoz molekülünde 
kimyasal
bağlarda tutulan enerji açığa çıkarılır ve ADP ile 
fosfattan
ATP oluşturmak için 
kullanılır
. 
Organizmaların pek çoğunda, solunum, serbest oksijenin varlığında yürütülür. Oksijen 
havadan veya içinde çözündüğü sudan sağlanır. Bu tür solunuma 
aerobik solunum
denir. Aerobik solunumda, glikoz tamamen karbondioksit ve suya oksidize edilir ve 
kendisind
en en yüksek miktarda enerji açığa çıkarılır.
Maya ve pek çok bakteri formlarını içeren bazı bir hücreli organizmalar, oksijen 
olmadan hücre solunumu yapabilirler. Buna 
anaerobik solunum
denir. Anaerobik 
solunumda, glikoz molekülünün sadece kısmen bir yıkımı meydana gelir. Oransal olarak 
glikozdaki kimyasal enerjinin çok azı açığa çıkarılır ve ATP olarak depolanır.
Aerobik ve anaerobik solunumun ilk adımları aynıdır. Bu nedenle, önce solunum bu iki 
şeklinde ortak adımları kapsayan 
kimyasal yol incelenecektir. 
6-
7 Glikozun Yıkımı (Glikoliz) 
 
Solunumun ilk adımları fosforilasyon tepkimeleridir. Bu tepkimelerde, iki fosfat grubu 
glikoz molekülüne tutturulur. Bu adımlar enerji 
gerektirir
. Enerji ve fosfat grupları iki ATP 
molekülünün ADP 'ye yıkılmasından elde edilir. Enerjilenmiş glikoz molekülü, daha sonra 
kendisini fosfogliseraldehid (PGAL) denilen 3-
karbonlu bir bileşiğin iki molekülüne 
parçalayan bir kimyasal tepkime dizisine girer. Ardından, PGAL iki hidrojen atomu 
kaybederek oksidize olur ve 
pirüvik asi
t
(pirüvat)
denilen 3-
karbonlu başka bir bileşiğe 
değişir. PGAL 'ın oksidasyonu enerji salar. Bu enerjinin bir kısmı doğrudan iki ATP 
oluşturmak için kullanılır. Aynı zamanda, PGAL 'dan ayrılan hidrojen, NADH
2 
oluşturan 
NAD tarafından alınır. NADH
2 de daha 
sonraki bir durumda ATP oluşturmak için 
kullanılabilecek bir miktar enerji taşır. Glikoz molekülünün 3
-
karbonlu pirüvik asit 
molekülüne yıkılması işlemine 
glikoliz
denir 
(Şekil 6
-2). 
Glikoliz ile meydana gelen her bir pirüvik asit molekülüne karşılık, iki
ATP oluşturulur. 
Bir glikoz molekülü parçalandığında iki pirüvik asit molekülü meydana gelir, her glikoz 

---

62 
molekülünden toplam dört ATP oluşturulur. 
G
likoz molekülünün enerjilenmesinde iki ATP 
kullanılır. Böylece glikolizin net enerji verimi, her bir glikoz
molekülü için iki ATP 'dir.