GiRİŞ canliliğin tanimi

10-4 Deri 
Deri vücudun dış çevreyle etkileşim halinde olduğu kısmıdır. Birçok farklı doku içerir ve 
atıkların atılmasını da içeren çeşitli görevler yerine getirir
(
Şekil 7
-10).
Derinin yapısı.
Deri, dışta epidermis ve içte dermis olmak üzere iki 
katmandan 
oluşur. Epidermis, sıkıca kaplanmış epitel hücre katmanlarından oluşmuştur. Epidermisin 
en alt kısmı hızlı bölünen hücrelerden oluşmuştur. Bu hücreler dermisten uzağa 
itildikçe, daha az nem alırlar ve ölürler. Ölmeden önce, keratin olarak adlandırılan
büyük miktarlarda sert ve su geçirmeyen bir protein üretirler. Epidermisin dış kısmı
bu sert ölü hücrelerden oluşur. Sürekli aşınır ve bölünme olan katmandaki
hücrelerle yer değiştirir. Sert ve su geçirmeyen epidermisin görevi deriyi korumaktır.
Şekil 
7-10. Deri 
ve deri boşaltımı
 
Dermis, epidermisin altındadır ve elastik bağ dokudan oluşur. Deriyi destekleyen kalın 
bir katmandır ve deriyi alttaki kas ve kemiğe bağlar. Dermis içinde kan damarları, lenf 
damarları, sinirler, duyu reseptörleri, yağ bezleri ve saç folikülleri vardır. Dermisin altında 
yağ veya adipoz dokusu vardır. Zayıf insanlarda bu tabakada az yağ varken, kilolu 
insanlarda bu tabaka çok kalındır. 
Yağ bezleri, deriyi ve saçları yumuşak ve esnek tutan
ve koruyucu bir tabaka sağlayan 
yağlı salgılar üretirler. Ter bezleri, deri yüzeyine por adı verilen deliklerle açılan ince 
kıvrımlı tüplerden oluşur. Ter, bu bezlerden çıkar ve çoğunlukla su (%99), biraz tuz 
- 
NaCl gibi - 
ve az miktarda üre içerir. 
Deri
nin görevleri: Deri bazı önemli görevler yerine getirir. 
Vücudun iç dokularını zarar görmekten korur ve mikroorganizmaların ve diğer yabancı 
maddelerin girişini engeller. Ayrıca vücudu kurumaktan korur. 
Deri terlemeyle küçük miktarda üre ve tuz atar. Fakat derinin boşaltım işlevi gerçekte 
çok küçüktür. 
Derideki sinir uçları acı, dokunma, baskı, sıcak ve soğuğu hisseder. 

---

85 
Deri vücut sıcaklığının ayarlanmasına katılır. Vücut çok sıcak olduğunda, fazla ısı 
iki şekilde kaybedilir. Derideki kan damarları genişler, derideki kılcal damarlara gelen 
kan artar (yüzün kızarmasına neden olur) ve ısı havaya yayılır. Ayrıca artan terleme 
de vardır. Terin buharlaşması için gerekli enerji vücut ısısından alınır. Böylece 
ter buharlaştığında vücudu serinletir. Vücut çok soğuk olduğunda, tersi meydana gelir. 
Derideki kan damarları daralır, derideki kılcal damarlara gelen kan miktarı düşer, terleme 
azalır ve vücutta daha az ısı kaybedilir. Soğuk havada titreme ve kas gerginliği kasların 
ısı üretimini arttırır ve vücut ısınır. Vücudun sabit bir sıcaklığı sağladığı mekanizma 
homeostatik kontrolün iyi bir örneğidir.