DÖLLENME, DÖLTUTMA VE GELİŞME İnsanda çiftleşme ya da cinsel ilişkide, yüz milyonlarca sperm dölyoluna
boşaltılır. Ardından, sperm serviksten ilerler, dölyatağından geçer ve yumurta
kanalına gelir. Bu anda bir yumurta dölyatağına geçiyorsa, döllenme, ya
ni bir
sperm ile bir yumurta çekirdeğinin birleşmesi meydana gelebilir. Yumurta spermi
çeken bir kimyasal salgılar. Spermlerden biri yumurtayı kuşatan zarları deler ve
sperm hücresinin çekirdeği yumurta hücresinin sitoplazmasına girer. Bu olduğunda,
yum
urtayı çevreleyen zarlar, diğer herhangi bir spermin girişini önlemek için değişir.
Sperm çekirdeği ile yumurta çekirdeği zigot denilen diploid hücre meydana getirerek
birleşir.
Döllenmeden sonra, zigot, yumurtalıktan dölyatağına doğru hareketinde dilinim
geçirir ve blastulaya gelişir. Döllenmeden yaklaşık 5 ile 10 gün sonra,
embriyo dölyatağına girer. Dölyatağında, embriyo hücrelerinin dış katmanı
dölyatağının kalın astar parçasını sindiren enzimler salgılar ve embriyo kendi kendine
bu yere bağlanır. Embriyonun dölyatağının çeperine bağlanmasına
döltutma denir. Döltutma, dölyatağında bebeğin gelişme dönemi olan
gebeliğin başladığını
gösterir.
Döltutmadan sonra, embriyo gastrulasyon geçirir. Üç başlangıç katmanı oluşur.
Gelişme ve farklılaşma ile vücudun bütün doku ve organları bu üç katmandan gelişir.
Döllenmeden yaklaşık 8 hafta sonrasına kadar gelişmekte olan insana
embriyo denir. Bu
zamandan sonra, çoğunlukla
dölüt (cenin) adını alır.
Gebelikte, aybaşı döngüsü, embriyoyu kuşatan zarlardan biri olan korion tarafından
salgılanan bir hormon tarafından baskılanır. Bu hormon corpus luteumun yıkılmasını
önler. Corpus luteus dölyatağı çeperinin kalınlaşmasını destekleyen, yüksek düzeyde
progesteron salgılamayı sürdürür.