Giriş. Dəmiryol nəqliyyatının rolu və vəzifələri

Qrafikin əsas kəmiyyət və keyfiyyət göstəriciləri

Tərtib edilmiş hərəkət qrafiki kəmiyyət və keyfiyyət göstəriciləri ilə xarakterizə olunur. Qrafikin kəmiyyət göstəricilərinə aşağıdakılar aiddir: yükləmə və boşaltmanın həcmi; qatarların hərəkət ölçüləri; stansiyaların vaqon dövriyyələri; qatarların və vaqonların yürüşü.

Qrafikin əsas keyfiyyət göstəriciləri aşağıdakılardır: texniki, sahə və marşrut sürətləri; sürət əmsalı; lokomotivlərin orta sutkalıq yürüşü; sərnişin qatarlarının dövretmə müddəti. Bununla yanaşı növbəti keyfiyyət göstəriciləri də hesablanır: tranzit qatarların çeşidləmə və sahə stansiyalarında orta dayanma müddəti; lokomotivlərin tam və istismar dövriyyəsi.

Qrafik üzrə qatarın orta hərəkət sürəti aşağıdakı qaydada təyin edilir:

- qrafik üzrə qatar – kilometrlərin cəmidir;

- qatar –saatların cəmidir.

Hansı sürətin hesablanmasından asılı olmayaraq, - yə aşağıdakı zamanlar daxil edilə bilər: qatarların mənzillər üzrə təmiz hərəkət müddəti (hərəkət sürəti üçün); əlavə olaraq sürətlənmə- yavaşıma müddəti (texniki sürət üçün); əlavə olaraq dayanacaqların müddəti (sahə sürəti üçün).

Sahə sürətini təyin etmək üçün qatar-saatlar aşağıdakı düsturla hesablanır:

Burada - qatarların sahənin son stansiyasına qəbul edilməsi vaxtlarının cəmidir;

- qatarların sahənin başlanğıc stansiyasından göndərilməsi vaxtlarının cəmidir;

N_g – göndərmə stansiyasından saat 24-ə qədər çıxan və son stansiyaya saat 24-dən sonra çatan qatarların sayıdır.