Giriş. Elektron qurğularının təsnifatı. Elektronika

Məntiqi funksiyanın sintezi. 
Bildiyimiz kimi məntiqi qurğuların sintezi bir neçə mərhələdə aparılır. 
I- mərhələdə funksiya şifahi, cədvəl və digər formada verilir; bu formadan məntiqi 
ifadəyə çevrilir. 
II- mərhələdə məntiqi ifadə minimallaşdırılır. 
III-mərhələdə məntiqi elementlər bazasında (üzərində) məntiqi qurğu yığılır. 
Cədvəldə verilmiş 
funksiyasını VƏ-YOX elementi üzərində sintezini 
aparmalı. 
1.Məntiqi funksiyanı TDNF-də yazmalı. 
2.Funksiyanı Veyça kartı üsulu ilə minimallaşdıraq. 
Arqument 
Funksiya 
Funksiyalar 
0 
0 
0 
0 
0 
0 
0 
0 
1 
1 
1 
1 
1 
1 
1 
1 
0 
0 
0 
0 
1 
1 
1 
1 
0 
0 
0 
0 
1 
1 
1 
1 
0 
0 
1 
1 
0 
0 
1 
1 
0 
0 
1 
1 
0 
0 
1 
1 
0 
1 
0 
1 
0 
1 
0 
1 
0 
1 
0 
1 
0 
1 
0 
1 
0 
0 
1 
1 
0 
0 
1 
1 
1 
0 
0 
0 
1 
0 
1 
1 
 

---

Minimallaşdırılmadan alınan ifadəni – implikantı yazaq: 
3.(2) ifadəsinə uyğun məntiqi sxemi quraq. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1 
1 
1 
1 
& 
& 
& 

---

Triggerlər. Təyinatı, növləri. 
 
Rəqəm sistemlərində məntiq elementlərindən başqa, həm də 2-lik məlumatların yadda 
saxlanılması üçün yaddaş elementlərindən də istifadə olunur. Məlumatı yadda saxlama 
prinsipinə görə yaddaş elementləri 2 növə bölünür: 
1) 
Statiki yaddaş elementləri. 
2) 
Dinamiki yaddaş elementləri. 
İstərsə statiki, istərsə də dinamiki YE+nin 2 dayanıqliq vəziyyəti olur. Onlardan biri 0-a, 
digəri 1-ə uyğun gəlir. Ən sadə halda EHM+də YE kimi triggerlərdən istifadə olunur.
2 dayanıqlıq vəziyyətindən birində ola bilən və giriş 
siqnalının təsiri ilə bir vəziyyətdən digərinə keçə bilən 
qurğulara triggerlər deyilir. 
Uyğun olaraq triggerin dayanıqlıq vəziyyəti kimi 1 və 0 
götürülür və onun vəziyyəti çıxış siqnalına görə 
müəyyənləşir. 
Triggerin 2 çıxışı olur: düz 
və invers
Triggerin vəziyyəti bu çıxışlardakı gərginlik səviyyəsinə görə müəyyən edilir: əgər 
çıxışında gərginlik məntiqi 0 səviyyəsinə (
) uygundursa onda trigger 0 vəziyyətində, 
olduqda isə trigger məntiqi 1 səviyyəsində olur. 
Triggerin müxtəlif növ girişləri olur. Onlarin təyinatına baxaq: 
R – 0 vəziyyətinə gətirmədə bölücü giriş;
S –1 vəziyyətinə gətirmədə bölücü giriş; 
K – universal triggerin 0 vəziyyətinə gətirmə girişi; 
J – universal triggerin 1 vəziyyətinə gətirmə girişi; 
T – sayma girişi. 
D – triggeri girişdəki məntiqi səviyyəyə uyğun səviyyəyə gətirən informasiya girişi; 
C – sinxronlaşdırma (idarəedici) girişi. 
Triggerlərin adı onların girişinin növünə görə təyin edilir. Məsələn, RS-triggeri – R və S 
girişləri olan trigger. 
Triggerin növləri: Ən çox istifadə olunan tiggerlərin ümumi xarakteristikalarına baxaq. 
Hər bir triggeri kecid cədvəli xarakterizə edir. 
RS triggerinin kecid cədvəli aşağıdakı kimidir. 
RS triggeri keçid çədvəlinə uyğun olaraq aşağıdakı kimi işləyir. Burada 
– 
girişə aktiv siqnal verilənədək triggerin oldugu vəziyyətidir. R və S girişlərinə 
aktiv səviyyə verilməyənə kimi trigger 
vəziyyətində qalır. 
aktiv 
siqnalı triggeri 0 vəziyyətinə, 
aktiv siqnalı isə triggeri 1 vəziyyətinə 
gətirir. Cədvəldəki * işarəsi ilə qeyd olunmuş vəziyyət qadağan olunmuş 
rejimdir, çünki bu zaman triggerin hansı səviyyədə oldugunu müəyyəm etmək qeyri 
mümkün olur. 
0 0 
0 1 0 
1 0 1 
1 1 * 
S
T
R 

---

JK triggerinin kecid cədvəli aşagıdakı kimidir. 
Bu triggerlər RS triggerlərindən yalnız giriş siqnallarının qadağan olunmuş 
rejimi ilə fərqlənir. Bu triggerlərdə qadağan olunmuş rejim yoxdur. 
olduqda trigger hal hazirda olduğu
vəzziyyətinin inversi vəziyyətinə kecir 
(
).