Sifat darajalari
Bir predmetdagi belgini boshqa predmetdagi xuddi shunday belgiga nisbatlab
farqlash hodisasi
sifat darajalari
deyiladi.
Sifatlarda uch xil daraja mavjud:
oddiy daraja, qiyosiy daraja, orttirma daraja.
Oddiy daraja
sifatlari bir predmetgagina xos belgini ifodalaydi. Ular belgini
boshqa belgiga qiyoslamagan holda anglatadi. Oddiy daraja sifatlarida hech qanday
qo‘shimcha yoki yordamchi so‘z bo‘lmaydi. Masalan,
katta hovli, chaqqon qiz, yashil
durracha, qirmizi olma.
Qiyosiy darajada
bir predmetning belgisi boshqa predmetdagi xuddi shunday
belgiga qiyoslanadi.
Qiyosiy daraja
-roq
qo'shimchasi bilan hosil qilinadi. Bu qo'shimcha belgining
ortiq yoki kamligini ko‘rsatadi.
Masalan: Belgining ortiqligi: Alining kitobi Valining kitobidan
qiziqroq.
Oltin
kumushdan
og'irroq
. Belgining kamligi: Bu xona avvalgisidan ham
kichikroq.
Orttirma daraja
shakli yordamchi so'zlar vositasida hosil qilinadi va belgining
me’yordan ortiqligini ifodalaydi. Orttirma daraja ma’nosini ifodalovchi yordamchi
so'zlarga quyidagilar kiradi:
eng, juda, g'oyat, g'oyatda, bag'oyat, о‘ta, benihoyat,
nihoyat, nihoyatda
kabilar.
25-mashq. Berilgan so'zlarga daraja shakli ko’rsatkichlarini qo‘yib ko‘chiring.
Ular ishtirokida gaplar tuzing.
Namuna: yaxshi-yaxshiroq-eng yaxshi.
Bu yil akam «Eng yaxshi talaba» tanlovining g‘olibi bo‘ldi.
qiziq, qisqa, teran, ixcham, durust, yapaloq, yassi, ziyrak, qo‘rqoq, kuchli,
chiroyli, og‘ir, afzal, kulgili, go‘zal, bahaybat, sariq, aziz, ulug‘, baland, xira, nafis,
nam, g‘amgin, xafa, tund, sho‘x, quvnoq.
26-mashq. O’zingiz o‘qigan asarlardan sifat daraja shakllari ishtirok etgan 10 ta
gap yozing. Ularning ma’no xususiyatiarini tushuntiring.
Dostları ilə paylaş: |
