Guliston davlat universiteti a. J. Bekmurodov

6.2. Musobaqaning chiqib ketish usullari 
Musobaqaning ushbu usuli bo`yicha musobaqa o`tkazish har bir jamoaning 
birinchi mag`lubiyatidan so`ng chiqib ketishi bilan yakunlanadi. o`yinlar va 
musobaqa jadvalini tuzish uchun qur`a tashlash asosida jamoani tartib 
raqami aniqlanadi. Agar ishtirok etuvchi jamoalar soni 2 ning darajasiga 
barobar bo`lsa, (ya`ni 4, 8, 16, 32 va hokazo) unda qur`a tashlash bilan 
aniqlangan jamoalar nomi (raqami) jadvalda yuqoridan pastga qarab yoziladi. 

---

[152] 
Binobarin birinchi jamoa ikkinchi bilan, uchinchi — to`rtinchi bilan va hokazo 
o`yinda ishtirok etuvchi barcha jamoalar qatnashadi. Birinchi davra g`oliblari 
yuqoridan pastga qarab «kuch sinashadi». 8 jamoa uchrashadigan davra chorak 
final, 4 jamoa uchrashadigan davra chorak final, 4 jamoa yarim final, 2 
jamoa final deb ataladi. 
8 jamoa uchun: Chorak final, yarim final, final 
1______________ 
______________ 
2______________ __________ 
3______________
_______________ 
4______________ ________________ 
5______________ 
_______________ 
6______________
7______________ __________ 
_______________ 
8______________ 
6.3. Aralash sistema 
Musobaqalar aralash sistemasi bo`yicha o`tkazilganda uchrashuvlarning bir
qismi chiqib ketish, ikkinchi qismi esa aylanma sistemasida o`tkaziladi. Bu usul 
musobaqalarda qatnashayotgan jamoalarning soni ko`p hamda ular bir birlaridan 
territorial jihatdan uzoqda joylashganlarida qo`llaniladi. Bunda hamma jamoalar 
zonalarga yoki gruppalarga bo`linadi. Musobaqalar zonalarda va gruppalarda 

---

[153] 
chiqib ketish sistemasi bo`yicha o`tkazilsa final musobaqalari esa aylanma sistema 
bo`yicha o`tkazilishi mumkin. Aksincha agar musobaqalar zonalarda va 
gruppalarda aylanma sistemasida o`tkazilsa, final musobaqalari chiqib ketish 
sistemasi bo`yicha o`tkazilishi mumkin.
Musobaqa o`tkazish sistemalarida musobaqa kalendarining har bir juftidan 
birinchi bo`lib yozilgan kamanda mezbon, ikkinchi bo`lib yozilgan jamoa mehmon 
bo`lib hisoblanadi. 
Ma`lumki o`tkaziladigan musobaqalarda uchrashayotgan jamoa a`zolarining 
sport formalari boshqa – boshqa rangda bo`lganligi ma`qul. Shuning uchun zarur 
bo`lgan paytda mezbonlar formalarini almashtirishlari kerak. Mezbonlar uchrashuv 
boshlanishidan avval mehmonlarga maydonchani tanlashga imkoniyat berishlari 
lozim.