GÜRCÜstanda türk məNŞƏLİ

Kəpənəkçi- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında kənd adı(181,113). Başqa adı Dəmirçi Həsənli (yenə orada). Bax: Dəmirçi Həsənli.

Kərək- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında kənd adı (133,410). X1X əsrin 1 yarısında kənddə Türkiyədən gəlmə yunanlar və ermənilər yerləşdirilmişdi (yenə orada).Bax:Kərkuluq.

Kərkuluq- Kutaisi quberniyasının Oltin qəzasında kənd adı(181,453).İrəvan əyalətini Dərələyəz mahalında  Kərəkəlük (bax: 6, 295). Azərbaycanda( Masallı, Naxçıvan, Xaçmaz r-nları) bir neçə  Qarqalıq  toponimləri ilə eynidir. Türk dillərində qərəqə, kərəqə (Orxon-Yenisey run yazılarında Kərəgü-126,s.300) "qışlaq yerində alaçıqlar "köçərilərin evləri" (206,111,24-25) və  “luq“ şəkilçisindən ibarətdir. Kəndin digər adı Xorsvetdir (181,267). Azərbaycanın toponimiyasının bə'zi adlarında  bu söz təhrif olunmuş şəkildə "Qarqılıq" və "Qarqalıq"  kimidir.

Kəsik- Tiflis quberniyasının Tiflis qəzasında yüksəklik adı(181,156).

Kəsəmən- Tiflis quberniyasının Siqnax qəzasında kənd adı(181,156). Qazaxların Kəsəmən tayfasının adını əks etdirir.

Kətxudalı-qışlaq-  Tiflis əyalətinin Dəmirçi Həsənli nahiyəsində qışlaq adı (34,159). Qışlaq Kəpənəkçi tayfasına mənsub olmuşdur(yenə orada).

Kəçəlqara- Dmanisi r-nunda yayla adı. Azərbaycan dilində keçəl- "seyrək bitgili" və türk dillərində “kora” (bax: Karadağ) sözlərindəndir.

Keçəltəpə- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında(indi Bolnisi r-nunda) dağ adı(34,139).  Cənubi Qafqazda mövcud olmuş 5 Keçəltəpə dağ adında) biri(yenə orada). Dağ adlarında keçəl   sözü  "ara-sıra bitkili" mə'nasındadır.

Keçəlkont- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında dağ adı(34,31). Azərbaycan dilində keçəl ("seyrək bitkili"  mə'nasında) farsca kund "təpə" sözlərindəndir. "Keçəltəpə" mə'nasındadır.

Kiasi-Kar- Borçalı distansiyasında Körpülü kəndinin qarşısında bir dağ adı (179, 1, 268). Ehtimal ki, Qiyas (şəxs adı) və ərəbcə qar "mağara" sözündəndir.

Kindəvan-  Loru sancağının Quzey nahiyəsində kənd adı (241).

Kirəbaş-  Borçalı bölgəsində kənd adı (241). Əsli Korabaş. Türk dillərində kora (bax: Karadağ) və baş sözlərindən ibarətdir.

Kirəç Muğanlı- Marneuli r-nunda kənd adı (112, 195). Gürcücə yazılışı Kiraç Muqanlo (112,195). Azərbaycanda  Kirəcbulaq (Qax r-nu, Tasmalı kəndində),  Kirəçbulaq (Zaqatala r-nunda  Ələskər kəndində) adları ilə mə'naca eynidir. Muğanlı elinin məskunlaşması nəticəsində yaranmış məntəqələrdəndir. İrəvan əyalətində Kiraşlu (Kirəcli), Qars əyalətinin Oltin dairəsində Kiraşlı - Koltəpə (dağ adı), Kiraşli göl və Batum əyalətinin Artvin dairəsində Kiraç dağ toponimləri ilə (bax: 6, 298) eynidir. Azərbaycan dilində “kirəc” sözündəndir. Azərbaycanda  Qazax qəzasında (indi Ermənistanın Noyemberyan r-nunda) Kirəşdərə qışlaq adı ilə eynidir.

Kirkitli- Bolnisi r-nunda xaraba kənd adı (22, 14).

Kirkluk- Oçamçiri r-nunda kənd adı. 1948-ci ildə kənd gürcücə Otoroncia adlandırılmışdır (112,265). Bax: Kərkiluq.

Kirtan-Çat- Tiflis quberniyasının Tiflis qəzasında dağ adı (181,134). Türk dillərində kır - "bitkisiz yüksəklik", tön - “uzunvarı təpə" və çat - "qayalı yüksəklik", "dağ qolu", "dağ çıxıntısı" (172, 608) sözlərindəndir.

Kiçik Axtala- Borçalı  bölgəsində kənd adı (241). Bax: Axtala.

Kiçik Bəylər- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında  kənd adı. Baydar kənd icmasına mənsub məntəqələrdən biri. Əsli Kiçik Beqlər. Bax: Böyük Beqlər.

Kiçik Qarakilsə- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında kənd adı (181, 64).

Kiçik Qaçağan- Tiflis  əyalətinin Ağcaqala nahiyəsində Saral tayfasının qollarından birinin adı (34, 161).Bax: Qaçaqan.

Kiçik Qoqus- Loru sancağının Güney nahiyəsində kənd adı (242).

Kiçik Qoşakilsə- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında kənd adı (181, 143).

Kiçik Dəmirçi Həsənli- Bolnisi r-nunda kənd adı. Digər adı Şindilər. Bax: Şindilər.

Kiçik Dəhnə- Tiflis əyalətinin Ağcaqala nahiyəsində kənd adı (181, 162). Bax: Böyük Dəhnə.

Kiçik Kəmərli- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında kənd adı (181, 111). Bax: Qəmərli və Kəmərli.

Kiçik Kondura - Tiflis quberniyasının Axalkalaki qəzasında kənd adı (181, 140). Türk dillərində gün-"el", "tayfa" və tura "dayanacaq" sözlərindəndir.

Kiçik Sayatlı- Tiflis əyalətini Ağcaqala nahiyəsində   Ağəhməd tayfasına mənsub elin adı (34, 162). Saatlı tayfasının adını əks etdirir. Bax: Ağəhməd.

Kiçik Soğanluq- Tiflis quberniyasının Tiflis qəzasında kənd adı (181, 227). Bax: Böyük Soğanluq.

Kiçik Təpə- Tiflis quberniyasının Tiflis qəzasında təpə adı (181, 135).

Kiçik Xançallı- Tiflis quberniyasının Axalsix qəzasında kənd adı (181, 261). İrəvan quberniyasında Xançallı və Qars əyalətində Xançallı kənd adları (181, 260) ilə mənşəcə eynidir. Bax: Xançallı.

Kiçik Xul-Daşı- Mesti r-nunda kənd adı (112, 195).

Kiçik Heydərli- Tiflis əyalətinin Ağcaqala nahiyəsində Təkəli tayfasına mənsub bir qolun adı (34, 162).

Kiçik Ulaşlı-  Tiflis əyalətinin Ağcaqala nahiyəsində Ərəbli tayfasının bir qolunun adı (34, 162) Mənbədə "Ərəbli oymağının Kiçik Ulaşlı camaatı" kimidir (yenə orada). Bax: Ulaşlı.

Kiçik Çaç-Kort- Tiflis quberniyasının Duşet qəzasında dağ adı (181, 135). Azərbaycanda Göyçay qəzasında Keş-Xurt və Şuşa qəzasında Kənt-Xurt kənd adları ilə mə'naca eynidir. Bax: Qaqı-Gort.

Kiçik Şulaver- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında kənd adı. X1X əsrin əvvəllərində Türkiyədən gəlmə ermənilər yerləşdirilmişdir. Bax: Böyük Şulaver.

Kiçxil - Taş- Kutaisi quberniyasının Leçxum qəzasında kənd adı (181, 135). Türk dillərində kiçik və taş "qara" sözlərindəndir.

Kobi- Tiflis quberniyasının Duşet qəzasında (indi Xaşur r-nunda) kənd adı (181, 135). Peçeneq-qıpçaq mənşəli Kov tayfası adının (109, 11-427) fonetik şəkli olan Kob etnonimindən və gürcü dilində "i" adlıq hal şəkilçisindən ibarətdir. Bax: Baş Kov, Azərbaycanda bir neçə Qovlar kənd adları ilə mənşəcə eynidir.

Kobi Başi- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında dağ adı (181, 135) Kovbaşı (Kov tayfasına mənsub dağ zirvəsi mə'nasında) adının təhrif formasıdır. Bax: Kovbaşı. Bəlkə də toponim Azərbaycan dilində Kobi (qobu) və başa (üstü mə'nasında) sözlərindən ibarətdir. Azərbaycanda Qobuüstü (Ağdam r-nu) və  Qobuqıraq (Xaçmaz r-nu) kənd adları ilə müqayisə oluna bilər.

Kobliançay- Tiflis quberniyasının Axalsix qəzasında çay adı (181, 135). 1944-cü ilə qədər Mesxeti (Axısqa) türklərinin yaşadıqları Adıgün qəsəbəsi içərisindən axan çayın adıdır. Əsli Kövlüyən, yə'ni Çağlayan. Bax: Kəvliyən və Kabliani.

Kodali- Tiflis quberniyasının Siqnax qəzasında da (indi Qurcaani r-nunda) kənd adı (181,137). Türk dillərində Kotal" dağ aşırımı", "dağın çətin keçilən yamacı" (172, 294), Azərbaycan dilində kətəl- "kotan tutmayan dik yer" sözündən ola bilər. Lakin XII-XIII əsrlərdə Anadoluda yaşamış və Gürcüs- tanın toponimiyasında iz qoymuş Çapar tayfası ilə yanaşı Kodal tayfasının da adı mə'lumdur. Bax: Çaparlı.

Kozman- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında qışlaq adı (181, 138) Qazax qəzasında Kozmanqışlaq (yenə orada) kənd adı ilə mə' naca eynidir.

Kozman- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında (Şınıx kəndi arxasında) Qazax r-nu ilə sərhəddə dağ suayıcısının adı (181, b 138).

Kozman-Lori- Tiflis quberniyasının Qori qəzasında kənd adı (181, 138). Borçalı bölgəsində kənd adı kimi qeyd olunur (241).

Kolaqi- Qurcaani r-nunda kənd adı (112, 196). Bax: Kalaki.

Kolaqir- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında (indidBolnisi rayonunda) kənd adı (131, 427). Yaxında kənd gürcücə Surtavi adlandırılmışdır ("Hürriyyət" qəz.1997, № 20). Yerli tələffüz forması Kolayır. Azərbaycanda Yelizavetpol (Gəncə) və Qazax qəzalarında da üç kənd Kolaqir adlanırdı. İndi Bərdə, Qazax və Xanlar rayonlarında Kolayır (əsli Kolagir) formasındadır. Gürcüstandakı Kolaqir kəndi də Gəncə bölgəsindən Talıb xanın və oğlu Ağası bəyin başçılığı ilə  köçüb getmiş Kolaqir elinə mənsub ailələrin məskunlaşması nəticəsində yaranmışdır (Bax: Ş.Həmidova...)

Kolaqıran- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında (indi Ermənistanın Quqar r-nunda) kənd adı (181, 28). Yerli əhali içərisində Kolagirən kimi tələffüz olunur. X1X əsrin ortalarında kənddə Türkiyədən  gəlmə ermənilər yerləşdiril- dikdən  sonra əhalisi  qarışıq yaşamışdır. 1918-ci ildə kəndin azərbaycanlılardan ibarət əhalisi deportasiya edilmiş və 1920-ci ildə Türkiyədən gəlmə ermənilər yerləşdirilmişdir. 1948-ci ildən kənd ermənicə Antarmut, 1978-ci ildən Dzoraqetdir. Kəndin adı Azərbaycanın Kolagirən (Kolaqıran) tayfasının adındandır. 1588-ci ilə aid türkcə mənbədə qışı Bərdə sancağının  Qəsəbə  nahiyəsində keçirən  Kolagirən adlı elin yaşadığı göstərilmişdir (239, 216). Tayfanın adı mənşəcə   qədim türkmənşəli Kola etnonimindən (...) və türk dillərində kuren "min alaçıqdaq ibarət düşərgə" sözündəndir. Orta əsrlərdə  Anadolu yarımadasšnda yaşemış Danaşmandalu - Türkmən tayfasının 24 qolundan biri də Kolagirən adlanırdı. Bu qolun özü isə, Xocalı, Həsən Abdallu, Əyyublu, Çikdamlu, Çölməkçi, Darğalı, Dadulu, Darblu və Dur Həsənlu tirələrindən idi (239, 216). Borçalı bölgəsində Kolaqiran adlı kəndlər Kolaqiran tayfasının adındandır.

Kolaqıran- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında Pələngçaya tökülən çayın adı (181, 28).

Kolaqıran- Tiflis quberniyasının Siqnax qəzasında dağ adı (181, 139).

Kolevi- Kutaisi quberniyasının Şorapan qəzasında kənd adı (181, 139). Qədim türkmənşəli Kol (Kul) tayfasının adından və qədim türk dillərində ev “dayanacaq", "düşərgə" (126, 162) sözündən ibarətdir. Cənubi Qafqazda "kol" komponentli kənd adlarının hamısının mə'nalarını aydınlaşdırmaq çətindir. Çünkü kol (kul) həm tayfa adı, həm də coğrafi termindir. Mahmud Qaşqariyə görə kol dağın təpəsindən aşağıya doğru enən və dərinin ortalarda yüksəklikdə olan yer deməkdir (Mahmud Qaşqari, 111, 134). X1X əsrə aid mə'lumata görə kol "düzən", "vadi", "çəmənlik" deməkdir (153, 175). Azərbaycanda kol həm də "kol-kosluq", xırda meşəlik mə'nasındadır. Nəhayət, X1X əsrdə  kol dedikdə həm də ailəyə məxsus torpaq sahəsi nəzərdə tutulurdu. Azərbaycanda Kolqışlaq (Ağdaş rayonu), Kolataq (Ağdərə rayonu), Kollu (Gədəbəy və Xaçmaz rayonları), Kolluqışlaq (Zəngilan rayonu) kənd adlarında "kol" sözünün müxtəlif mə'nalarını öz əksini tapmışdır. Lakin Kolevi toponimində "ev" sözünün iştirakı onun məhz Kol tayfasının adının əks etdirdiyini göstərir. Kol tayfası barədə bax: 6, 82-83.

Koleti- Tiflis quberniyasının Qori qəzasında kənd adı (181, 138). Qədim türkmənşəli Kol tayfasının adından və gürcücə yer, ərazi mə'nasında "eti" şəkilçisindən ibarətdir.

Kolun-Su- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında  çay adı (181, 139). Şimali Qafqazda Teymurxanşura dairəsində Kolun (başqa adı Ullu) kənd adı ilə (181, 139) eynidir. Ehtimal ki, türk dillərində kalın, qalın "yoğun", "böyük", (126, 411) və su   "çay" mə'nasındadır.

Kolun Taş- Tiflis quberniyasının Axalkalaki  qəzasında  dağ adı (181, 139). Kolun və taş (daş) "qaya" sözlərindən ibarətdir.

Komra Xaç- Borçalı bölgəsində kənd adı (241).

Komtiani- Tiflis quberniyasının Duşet qəzasında kənd adı (181, 139). Qazax qəzasında Komite-Vat dağ adı (yenə orada) ilə eynidir.

Kopça- Tiflis quberniyasının Tioneti qəzasında kənd adı (181, 140). Qıpçaq-peçeneqlərin Kov tayfasının adındandır. Bax: Kobi.

Korana- Tiflis quberniyasının Duşet qəzasında (indi Duşeti r-nunda) kənd adı (181, 129). Gürcücə yazılış forması Koraani (112, 197). Azərbaycanda Qaranay (Şəmkir r-nu) və Dağıstanda Dərbənd rayonunda  Karanay  toponimləri ilə mə‘naca eynidir. İlk dəfə Keraun formasında Strabon çəkmişdir. O, Qafqaz dağlarının Kaspi dənizinə yaxın hissəsinin Keraun adlandığını yazmışdır (Strabon, X1, 4, 1). Xəzərlərdə  Karanay tayfasının adını əks etdirir.

Korarx- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında (indi Marneuli r-nunda) kənd (181, 141) adı. Yerli əhali içərisində Korarxı formasındadır. Gürcücə yazılışı Qnaurarxi. "Kovurarxı" adının təhrifidir. Kovurarx ərəbcə kafir "dinsiz", "imansız", "müsəlman olmayan" və “arx“ sözlərindəndir. Alqeti adlandırılmışdır. Bax: Alqeti.

Korel Daş- Kutaisi quberniyasının Leçxum qəzasında dağ adı (181, 141). Əsli Karaul-Daş, yə'ni "Qaravul qayası". İndi  Lentex r-nunda Karul Daşı kənd adında qalmışdır (112, 169). Türk dillərində karaul sözündən yaranmış bu toponim hazırda Gürcüstanın Kerel r-nun adında saxlanılmışdır.

Korel Daş- Kutaisi quberniyasının Leçxum qəzasında çay adı (181, 141).

Korkul- Tiflis quberniyasının Axalsix qəzasında dağ adı (181, 141). Ehtimal ki, əsli Koruk-Ul. Türk dillərində koruk (qoruq) və ul- "yüksəklik" (206, 1, 594)  sözlərindəndir.

Korkul- Tiflis quberniyasının Axalsix qəzasında kənd adı (181, 141).

Korlar- Tiflis əyalətinin Ağcaqala nahiyəsində Saral tayfasının qollarından birinin adı (34, 162). İndi Axmeti r-nunda gürcücə yazılışda Korubani (112, 197).

Korsu- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında dağ adı (181, 130). Dağ oradakı "Kor Su" (Kor bulaq) bulağının adı ilə adlanmışdır.

Koroğlu- Tiflis quberniyasının Axalkalaki qəzasında dağ adı (181, 129). Cənubi Qafqazda mövcud olmuş 4 Koroğludağ və çoxlu Koroğlu kənd adlarından (181, 129) biri (bax: 6, 288-289). Bu toponimlərin çoxunun 1610-1630-cu illərdə Şərqi Türkiyədə Calalilər hərəkatının başçısı Koroğlunun (bax: 200, 53-58) adı ilə əlaqəsi yoxdur. "Koroğlu" formasını kəsb etmiş toponim- lərin, xüsusilə kənd adlarının bə'ziləri Qızılbaş tayfa- larından Zülqədər elinin Koruğlu qolunun adı ilə bağlıdır.  Mənşəcə bu el Səlcuq oğuzlarının Karıq tayfası ilə əlaqədardır. Bax: 6, 305. Koroğlu adlı qalaların bə'ziləri isə türk dillərində koruq (qorunan, keşik çəkilən, qaravul) sözündən və mənsubiyyət bildirən - lu şəkilçisindən ibarətdir. Azərbaycanda Zaqatala r-nunda Böyük Qoruq və Kiçik Qoruq dağ adları ilə mə'naca eynidir.

Koroğlu- Tiflis quberniyasının Axalkalaki qəzasında qala xarabalığının adı (181, 130).

Koroğluqalası-  Tbilisi şəhəri yaxınlığında Mesxeti r-nu ərazisində qala adı (22).

Koroğluqalası- Borçalı qəzasında (indi Ermənistanın Tumanyan r-nunda) Molla Əyyublu kəndinin şərqində qədim qalanın adı.

Koruqi- Znaur r-nunda kənd adı (112, 197).

Koruldaşi- Lentexi r-nunda kənd adı (112, 196). Qaraul-Daş adının gürcücə yazılışıdır. Bax: Qarauldaş.

Kosalar- Tetriskaro (keçmiş adı Ağbulaq) r-nunda kənd adı (112,196). Gürcücə yazılışı Kosalari.

Kosalı-  Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında (indi Marneuli r-nunda) kənd adı (181, 141). Tiflis əyalətinin Dəmirçi Həsənli nahiyəsində kiçik bir  elin adı (34, 160) idi. Kəndin digər adı Nəzərli  (yenə orada). Marneuli r-nunda Pirveli Kosalo və Meore Kosalo adını kəndlər vardır (112, 59).

Koseli- Tiflis quberniyasının Duşet qəzasında(indi Kazbeqi r-nunda) kənd adı (181, 142). Ehtimal ki, Kosalı  adından təhrifdir. Bax: Kosalı.

Kotelia- Tiflis quberniyasının Axalkalaki qəzasında kənd adı (181, 141). Azərbaycanda Cavanşir qəzasında (indi Bərdə r-nunda) Kotelparaq kənd adı (yenə orada) ilə eynidir. Türk dillərində kotel- “sıldırım yoxuş, dağlarda aşırım”, "aşırım"- dağ beli, dar keçid (199. 11, 1. 1315, və 11, 2. 1227) sözündəndir.

Kotelia- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında kənd adı(181,141).

Kotman- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında dağ adı (181, 142). Azərbaycan dilində kotman "kiçik ot tayası" sözündəndir. Kotman dağ  "tayaya bənzər dağ" mə'nasındadır.

Koxalu- Tiflis əyalətinin Pətək nahiyəsində kənd adı (34, 159). Azərbaycan dilində kovxa, kəndxuda sözündəndir.

Koxalu- Tiflis əyalətinin Ağcaqala nahiyəsində  kiçik bir elin adı (34, 162). Mənbədə "Saral ormağının Koxalı camaatı” kimidir. Azərbaycan dilində kovxa sözündəndir.

Koxalu- Tiflis əyalətinin Dəmirçi Həsənli nahiyəsində bir el adı (181, 160).

Koçulu- Qori rayonunda kənd adı (112, 197). Gürcücə yazılış forması Koçalo. Bax: Qoçulu

Koşa Teymur- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında qışlaq adı (181, 144). Türk dillərində koş- "çobanların yay dayanacağı", "yaylaqda müvəqqəti yurd" (199, 2, 11, 1304) sözündən və Teymur şəxs adındandır.

Koşkaskeli- Duşet r-nunda kənd adı. (112, 197). Türk dillərində kaşka -"təmiz", duru (172, 266) sözündəndir. Azərbaycanın Qax r-nunda Qaşqaçay hidronimi ilə mənaca eynidir.

Kömürxanadağ- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında dağ adı (181, 129). Dağ orada ağac kömürü hazırlanmasına görə belə  adlanmışdır.

Köhnə Ağtala- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında kənd adı (11, 127). Bax:Axtala.

Köhnəli- Tiflis əyalətinin Dəmirçi Həsənli  nahiyəsində qışlaq adı (34, 266). Mənbədə "Qarabayramlı" tayfasının  Köhnəli  qışlağında kənd" kimidir (yenə orada).

Köhnə Lori- Loru sancağının Güney nahiyəsində kənd adı (241).

Koşeret- Borçalı bölgəsində  kənd adı (241). Türk dillərində koş (köç) "maldar elin bir hissəsi" sözündəndir.

Koşurluk- Borçalı bölgəsində kənd adı (241). Türk dillərində koçur (kuçur) "səthində qranit (bozalt) parçaları səpilmiş nisbətən iri yüksəklik" (150, 22) sözündəndir. Ola bilsin bu toponimdə türk dillərində kucur "şoran", "duzlaq" mə‘nası  əksini tapmışdır.

Körpülü- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında kənd adı (181, 130). 1920-ci ildə Dağ Borçalının işğal olunması ilə Ermənistanın Noyemberyan r-nuna daxil olmuşdur. 1988-ci ildə əhalisi Azərbaycana deportasiya olunmuşdur.

Kötüklü- Tiflis quberniyasının Axalsix qəzasında kənd adı (181, 155). Dağlıq Qarabağda Kötüklü və Köhnə-Kötük (108, 114) və  Qax rayonunda İnqiloy Kötüklü kənd adları ilə eynidir. Türk mənşəli Katak tayfasının adını əks etdirir. Qax rayonunda Kötüklü (azərbaycanlılar), Əli Sultan Kötüklü (azərbaycanlılar) və Ləkit Kötüklü (saxurlar) kəndləri yarandı. Bax: Kataq.

Kukunaur- Adıgün r-nunda kənd adı. Axısqa türklərindən ibarət əhalisi 1944-cü ildə deportasiya olunmuş kəndlərdəndir (29). Türk dillərində rəng bildirən kök (azərbaycanca "göy") və monqolmənşəli nohur (göl) sözlərindən ibarətdir.

Kulalisi- Tiflis quberniyasının Axalkalaki qəzasında kənd adı (181, 144). Qazax qəzasında Kulali və İrəvan quberniyasınnın Novobayazid qəzasında Kulali kənd adları (yenə orada) ilə eynidir. Qədim türkmənşəli peçeneqlərin Kola (Kula) tayfasının adını əks etdirir..

Kulalisi- Tiflis quberniyasının Axalsix qəzasında (indi Axalsix  r-nunda) kənd adı (181, 147).

Kulaşi- Samtredi r-nunda kənd adı (112, 198). Xulaş (əsli Ulaş) tayfa adından  təhrifidir. Bax: Ulaşli. Kulas-bulqarlarda və xəzərlərdə bir tayfanın adı idi (73, 83-84). Zaxari Ritorun mə'lumatında (V1 əsr) Şimali Qafqazda Xəzərin sahilləri "Hun əyaləti" adlandırılır və orada başqa tayfalarla yanaşı Abdel və Kulas tayfalarının da yaşadığı bildirilir (189, 165). M.İ.Artamanova görə Kulas bulqar tayfasıdır (73, 83-84). Toponimlərdə bu tayfanın adı həm də  Xulaş, Hulaş və Ulas şəklindədir. Bax: Ulaşlı.

Kulbak- Kutaisi quberniyasının Leçxum qəzasında kənd adı (181, 148).

Kulevi- Xobi r-nunda kənd adı (112, 198). Cənubi Qafqazda  "Kul" sözü ilə düzəlmiş çoxlu toponim vardır. Kul tayfa adından və qədim türk dillərində eb, ev -"düşərgə" (126, 162) sözündəndir. Bax: Xunevi.

Kulevi- Tiflis quberniyasının Siqnax qəzasında kənd adı (181, 147). Kul tayfasının adından və qədim türk dillərində ev "düşərgə" sözündən ibarətdir.

Kuleti- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında dağ adı (181, 147). Qədim türkmənşəli Kul tayfasının adından və gürcü dilində məkan, ərazi bildirən "eti" sözündəndir.

Kulikam- Tiflis quberniyasının Axalsix qəzasında kənd adı (181, 147). Türk dillərində “kul”, “qul” sözü həm də “uçurum”, “yarğan” mə'nasındadır. Ucar rayonunda Qulabənd (kəndin ərazisində Göyçay çayı dərin yarğanlar əmələ gətirmişdir) və Quba rayonunda Qulqat (indi Qırmızı Qəsəbə, sıldırım qayanın ətəyində yerləşmişdir) toponimlərində kul -"yarğan" mə‘nasındadır.  Kulikam kul "yarğan" və kat- "dərə", "vadi" sözlərindəndir. Bu adın "kam" komponenti Albaniyada Kambisene (Kamb-İç) əyalət adındandır.

Kulikam- Tiflis quberniyasının Axalsix qəzasında  kiçik bir maldar elin (köçün) adı (181, 147).

Kuliskari- Kutaisi quberniyasının Zuqdidi qəzasında kənd adı (181, 147). Qədim türkmənşəli Kul tayfasının adından, Gürcücə "is" şəkilçisindən və həmin dildə “kari” sözlərindən ibarətdir. Kuldağ mə'nasındadır.

Kumurdo- Tiflis quberniyasının Axalkalaki qəzasında kənd adı (181, 148). Kumirdi adının gürcücə yazılışıdır. Kumur tayfasının adından və mənsubiyyət bildirən “di (li)” şəkilçisindəndir.

Kumurdo-  Axalkalaki r-nunda kənd adı

Kumurtəpə- Tiflis quberniyasının Axalkalaki qəzasında dağ adı. Azərbaycan dilində kömür (ağac kömürü) və təpə sözlərindən ibarətdir. "Ağac kömürü hazırlanan təpə (dağ)" mə'nasındadır.

Kura- Tiflis quberniyasının Axalkalaki qəzasında xaraba kənd adı (181, 149). Türk dillərində kura (kora) “qışlaqda mal-qara salmaq üçün tövlə” (150, 24) sözündəndir. Quba qəzasında Kuratəpə (181, 154) toponimi ilə mə'naca eynidir.

Kuraşet- Tiflis quberniyasının Axalkalaki qəzasında xaraba kənd adı (181, 149). Türk dillərində kura (kora) "qışlaq yerində gecələr mal-qara salmaq üçün tövlə" (150, 24) sözündəndir.

Kurbağoğlu- Tiflis quberniyasının Axalsix  qəzasında kənd adı (181, 149). Azərbaycanda Cavanşir qəzasında Kurbaçay, Şimali Qafqazda Ter əyalətinin Sunca dairəsində Kurabay, Nalçik dairəsində Kurba-Uşku dağ  (yenə orada) adları ilə səsləşir. İrəvan xanlığında  Qurabaqala və  Qurbağalı kənd adları (6, 221) vardı. Ya fars dilində qurab -"günbəzli türbə", ya da monqolca kurba -"üç" sözlərindəndir.

Kurixana- Tiflis quberniyasının Axalsix qəzasında çay adı (181, 151). Türk dillərində kura (kora) “maldar elin qışlaqda...  tövlələr”i  sözündəndir (150, 24).

Kurnək- Loru sancağının Loru qəzasında  kənd adı (241).

Kurdqelauri- Telavi r-nunda kənd adı (112, 74). Qurdqala adının gürcücə yazılışıdır.

Kurtlar- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında (indi Marneuli r-nunda) kənd adı (181, 150). Bax: Qurdlar.

Kuruoğlu- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında dağ adı (181, 151). Bax: Koroğlu.

Kutluktəpə- Borçalı bölgəsində kənd adı (241). Qədim türk dillərində Qutluq (yaxud Kutluq) şəxs adından (qutluq yaxud kutluq "həyatı qüvvəyə malik olan", "xoşbəxt" deməkdir. Bax: 126, s.473) və təpə sözündən ibarətdir.

Kuşkunla- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında kənd adı (181, 150).

Kuşşi- Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında (indi Marneuli r-nunda) kənd adı (181, 150). Cənubi Qafqazda mövcud olmuş 30 Quşçu kənd adlarından biridir. Tovuzçay sahillərində 257 ailədən ibarət Quşçu eli  yaşayırdı. Kuşçu tayfası barədə bax: 117.

Kuşi- Salqa r-nunda kənd adı (112, 199). Qədim türk mənşəli Kuşi (kuşçu) tayfasının adının bildirir.

Kuşubauri- Van r-nunda kənd adı (112, 31). Kuşoba (Quşçu obası) adının gürcücə yazılışıdır.

Kuşxevi- Tianeti r-nunda kənd adı (112, 199). Kuşi etnonimindən və gürcücə xevi- "dərə" sözündəndir.

Kültəpəli- Borçalı dairəsində kənd adı (142). Baydar kənd icmasına mənsub məntəqələrdən idi. İndi Qaş Muğanlı (Marneuli r-nu) kəndinin bir məhəlləsinin adıdır (46, 210).

Kür- Cənubi Qafqazda ən böyük çay adı. Gürcücə adı Mtkvari. "Kur" formasında gürcü mənbələrində 1X əsrdən mə‘lumdur. Mənbədə bu hidronim Kurisubani (Kürkənd mə‘nasındadır) yaşayış məntəqə adının tərkib hissəsindədir (yenə orada). (1 əsr antik müəllifi Plini Kür çayının Heniox və Koraksi dağlarından  başlandığını yazır. Plini, V1, 26). Diqqəti  cəlb edir ki, yuxarı axınlarında Kür Ərməniyədən (Strabon yazır ki, Kür mənbəyinin Ərməniyədən götürür; bu mə'lumatda Kiçik Asiyada, indi Türkiyənin şərqində qədim Armini əyaləti nəzərdə tutulur) və Gürcüstandan axsa da elə Kür adlanır. Bu çayın adı qədim türk dillərində kür- "gur (sulu)", "bol sulu", "qüvvətli", "sarsılmaz",  "məğrur" (206, 111, 106) sözündəndir. Bax: 13, 189.

Kürüstü Kəpənəkçi- Marneuli r-nunda kənd adı.

Kavurarxı- Marneuli r-nunda kənd adı. 1959-cu ildə Alqeti adlandırılmışdır (112,263). Bax: Korarx. Azərbaycan dilində kovur(ərəbcə kafir  "dinsiz", "inamsız", "atəşpərəst" , "müsəlman olmayan" sözündəndir. Kovurqala (Qəbələ qalası), Kovurqala Qəbələ r-nunda Xaçmaz kəndi yaxınlığında, Kovur dərəsi (Şamxorçay vadisində vadi, mağara və mə‘bəd yeri), Kovurqala ( Ağdam r-nu Bohəymədli  ) və  Soflu kəndlərinin ərazilərində Kovurtəpə və b. adlarla eynidir.Bax: Qiaxurarxi.