Guruh talabasi Ataxonov O’tkir Ishlab chiqarish binolari va ish joylarining mikroiqlimi

3.1- chizma. Past bosimli markaziy suv bilan isitish tizimining shakli:
1 - bug‘ qozon; 2 - issiq quvur; 3 - kengaytiruvchi idish; 4- tarqatuvchi quvur; 5 - isitish jihozlari; 6 - suv qaytish quvurlari.
Yuqori bosimli suv bilan isitish tizimi mexanik suv aylanishini yuzaga keltiruvchi yopiq tizimdan tashkil topgan bo‘ladi. Yuqori bosimli isitish tizimlarining isitish jihozlarida harorat 120–135^oС ga yetadi.
Bug‘ bilan isitish tizimlari ham past bosimli (70 kPa gacha) va yuqori bosimli (70 kPa. dan yuqori bosimli) bo‘lishi mumkin. Bunda bug‘, isitish jihozlarida ma’lum haroratgacha soviydi va kondensatsiyalanadi («suvga aylanadi»). Hosil bo‘lgan kondensat esa qozonga qaytadi.
Наvо bilan isitish tizimlarida sovuq tashqi muhit havosi shamollatgichlar yordamida kaloriferlarga uzatiladi va kalorifer orqali o‘tishda isigan havo xonaga уo‘naltiriladi. Agar issiq havo oqimi xona polidan 3,5 m. balandlikdagi masofadan уo‘naltirilsa, oqimning harorati 70^oС gacha, 2,0 m balandlikdan uzatilsa 45^oС gacha bo‘lishi talab etiladi. Kaloriferlarda issiqlik generatori sifatida bug‘, qaynoq suv yoki elektr isitish jihozlaridan foydalanilishi mumkin. Наvо bilan isitish tizimlarida harorat shamollatish orqali rostlanadi.
Bug‘ va suv bilan isitish tizimlarini hisoblash
Isitish qurilmalarini hisoblash ishlab chiqarish binolaridagi barcha issiqlik sarflarini hisobga olgan holda bajariladi. Ishlab chiqarish binolarini isitishda isitish qurilmalari orqali uzatilayotgan issiqlik, binoning tashqi to‘siqlari (devorlari)ni, binoga olib kiritilgan mashina va materiallar sirtini, bino havosini isitishga hamda texnologik jarayonlarni bajarishga sarflanishi mumkin.
Binoning tashqi to‘siqlari orqali issiqlik уo‘qolishi quyidagicha aniqlanadi:
Q_o=q_oV_m(t_u-t_t),
bu yerda, q_o – binoning solishtirma issiqlik xususiyati, Vt/(m^3oC);q_o=0,52-0,75
V_t – binoning tashqi hajmi yoki isitiladigan qismining hajmi, m³; t_u – хопа havosining ichki hisobiy harorati, ^oС; t_m – уilning eng sovuq besh kuni hisobida tashqi havo harorati.
Хопа havosini isitishga sarflanadigan issiqlik miqdori:
Q_x = g_xV_t (t_u-t_t)
bu yerda, g_x – 1 m³ havoni isitishga sarflanadigan solishtirma issiqlik sarfi; ishlab chiqarish binolari uchun g_x =0,9...1,5; ma’muriy binolar uchun g_x=0,67...0,9; maishiy binolar uchun g_x =0,31...0,42.
Xonaga kiritilgan mashina va mexanizmlar hamda materiallar sirtini isitishdagi issiqlik sarfi:
Qm = kmG(tu −tn ) 1
τ 3,8
bu yerda, G – xonaga kiritiladigan mashina va materiallarning massasi, kg; k_m – mashina va materiallarning massaviy issiqlik sig‘imi, metallar uchun – k =0,4, kDj / (kg^oС); t_t – xonaga olib kirilgan mashina va materiallarni harorati (mashinalar va metallar uchun tashqi muhit haroratiga teng, sochi- luvchan materiallar uchun tashqi muhit haroratidan 20^oС, sochil- maydigan materiallar uchun esa tashqi muhit haroratidan 10^oС yuqori qilib olinadi); t_m – ushbu mashina va materiallarni xona haroratigacha isitishga sarflangan vaqt, soat.