Hepatit a aşisi
Yüklə 57,85 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Hepatit A özellikleri : Enkubasyon ortalama 28 gün Gürültülü baĢlangıç Koyu renkli idrar,kusma,bulantı,sarılık 6 yaĢ altı %70 asemptomatik Bulgular <2 ay kaybolur Semptomatik olguların %10-15i ilk 6 ay rölaps gösterir
Hepatit A tanısı Anti HAV IgM semptomlardan 5 – 10 gün önce saptanır Anti HAV IgG infeksiyon sırası saptanır; ömür boyu yüksek kalır Anti HAV IgM 6 ayda kaybolur Total Anti HAV = IgG + IgM Fecal HAV Semptomlar ALT IgM anti-HAV Total anti- HAV Temas Sonrası Süre (Ay) T it re 0 1 2 3 4 5 6 12 24 HAV Tipik Serolojik Seyir HEPATİT A da korkulan komplikasyon olan fulminan hepatit semptomatik infeksiyondan sonra gözlenir HAV epidemiyolojisi Endemisite %80’in üzerinde anti- derecesi
HAV prevalansı Yüksek
10 yaĢına kadar Orta
25 yaĢına kadar DüĢük
50 yaĢına kadar HAV Enfeksiyonun Coğrafik Dağılımı Anti-HAV Prevalansı Yüksek Orta derecede Düşük Çok düşük www.cdc.gov Hepatit A - Türkiye’de Anti-HAV Seroprevelansı YAŞ % Akbulut Elazığ 0-1 yaş 12.1 0-18 yaş 72.5 erişkin 100 Babacan İstanbul 0-5 yaş 39.7 erişkin 75.6 Taşyaran Erzurum 3-6 yaş 33.3 7-10 yaş 78.6 Aldeniz İstanbul 0-4 yaş 15.2 5-9 yaş 36.1 10-14 yaş 57.7 erişkin 95.1 Baki Trabzon 6 ay-3 yaş 13.4 4-7 yaş 32.1 8-12 yaş 63.4 13-18 yaş 88.6 Aydoğan İzmir 0-4 yaş 7.8 5-8 yaş 38.5 9-12 yaş 40 13-16 yaş 68 HEPATİT A SEROPREVALANSI İLE SOSYO-EKONOMİK DÜZEY İLİŞKİSİ Brezilya SED iyi % 9 orta %49 kötü % 61 Zago 2005 Türkiye (izmir) SED iyi % 19.5 kötü % 75.3 Özkınay 2001 Farklı YaĢ Grupları ve Farklı Sosyo Ekonomik Çocuklarda Anti-HAV Seropozitifliğinin Dağılımı Yapıcıoğlu Y, Alhan E, Yıldızdaş D et al. J Indian Pediatr, 2002. 0 20 40 60 80 100 Düşük SED Orta SED Yüksek SED
2-6 7-12 13-16.5 yaş grupları (yıl) % A n ti -H A V HAV PREVALANSINDA DÜNYADA EPİDEMİYOLOJİK KAYMA Anti HAV pozitifliği 1979 1984 3-5 yaş 36 9 6-10 yaş 61 16 İtalya HEPATİT A Epidemiyolojik Kayma Suudi Arabistan (9 – 10 yaĢ ) 1989 %67.6
anti HAV (+) 1997
%33.7 Son epidemiyolojik veriler, HEPATİT A
geçmiş yıllara göre azalmakta olduğunu ve HAV temasının ileri yaşlara kaydığı doğal bir değişim süreci yaşandığını ortaya koymaktadır. AraĢtırmacı Yıl Merkez
YaĢ grubu Anti-HAV (%) Babacan 1990
Ġstanbul 0-5 yaĢ
39.7 Sönmez
1993 Malatya
0-6 yaĢ 35 TaĢyaran 1994 Erzurum 3-6 yaĢ 33.3 Öztürk
1996 Ġstanbul
1-3 yaĢ 17.6
Aldeniz 1998
Ġstanbul 0-4 yaĢ
15.2 Sıdal
1998 Ġstanbul
6 ay-4 yaĢ 15.1
Yapıcıoğlu 1999
Adana 2-6 yaĢ
20.8 Erdoğan
2000 Edirne
2-5 yaĢ 4.4
Ungan 2000
Ankara 4-6 yaĢ
10.9 Hacımustafaoğlu 2000 Bursa
1-6 yaĢ 13 Bu değerler, okul çağına gelmiĢ çocukların % 80-95 ’inin HEPATĠT A enfeksiyonlarına duyarlı olduğunu ve salgın riskinin arttığını göstermektedir. Epidemiyolojik Kayma Yapılan çalıĢmalar, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de hepatit A ile temas yaĢının erken çocukluktan daha ileri yaĢlara doğru kaydığını göstermektedir. HAV ile temasın ileri yaĢlara kayması hepatit A’ya duyarlı nüfusun artıĢına EriĢkinlerde morbiditeye hatta mortaliteye neden olabilecek HAV epidemisi potensiyel riskinin artıĢına yol açabilir. HEPATĠT A EPĠDEMĠYOLOJĠSĠ SOSYOEKONOMĠK DÜZEY ĠLE ĠLĠġKĠ GÖSTEREN BĠR ENFEKSĠYON HASTALIĞIDIR. Sosyoekonomik durumun ve hijyen koĢullarının iyileĢmesi DeğiĢen epidemiyoloji YÜKSEK ENDEMĠSĠTE ORTA ENDEMĠSĠTE DÜġÜK ENDEMĠSĠTE EriĢkin yaĢ gruplarında hassas kiĢilerin sayısının artması salgın riskinin artması ağır hepatit A vakalarının artması
HEPATĠT A AġISI ÖZELLĠKLERĠ : Ġlk hepatit A aĢısı 1995’te lisans aldı Inaktif bir aĢı 2 doz aĢı ( 2 - 6 ay ara ile ) Koruyuculuk % 94 - 100 Koruyuculuğun baĢlaması 15 gün - 1 ay Hepatit A AŞILARI Antijen dozu Uygulama Vaqta
25 U 0 ve 6-18 ay arası Havrix 720 ELU
0 ve 6-12 ay arası Avaxim
80 E.U 0 ve 6-12 ay arası ACIP 2006 Hepatit A aşısı önerileri Hepatit A aĢısı aĢılanan eyaletlerde insidans düĢürülmüĢtür Tüm çocuklar 1 yaĢından itibaren aĢılanmalıdır Çocuklar dıĢında Ģu kiĢiler aĢılanmalıdır : Yüksek endemik bölgeye gidenler Kronik karaciğer hastalığı Homoseksüeller ve ilaç kullananlar PıhtılaĢma bozukluğu olanlar Mesleki riski olanlar DSÖ HAV aşısı önerileri Hiperendemik: AĢıya gerek yok Orta derecede endemik: AĢı gerekli Hipoendemik: Yüksek riskliğe aĢı
DÜNYADA DEĞĠġĠK HEPATĠT A AġI UYGULAMALARI Katalonya : 12 yaĢta aĢı Ġsrail : 18 – 24 ay Avustralya: Aborijinler Arjantin :TEK DOZ
Yüksek derecede endemik bölgelerde bulunan ülkelerde hemen hemen herkes hastalıkla çocukluk çağında karĢılaĢtığından bu ülkelerde geniĢ skalalı aĢı programları önerilmez
Orta derecede endemik bölgelerde bulunan ülkelerde yaĢayan eriĢkinlerin önemli bir bölümü HAV’a karĢı duyarlı olduklarından sanitasyon Ģartlarının düzeltilmesi ve sağlık eğitiminin verilmesi yanında bu ülkelerde geniĢ skalalı aĢı programları düĢünülmelidir (ÜNĠVERSAL ÇOCUK AġILAMASI) .
DüĢük derecede endemik bölgelerde bulunan ülkelerde yaĢayan kiĢilere enfeksiyon için risk altında olduklarında (orta ve yüksek endemisiteli ülkeye seyahat) aĢı önerilmektedir (SELEKTĠF AġILAMA) .
TEMAS SONRASI PROFİLAKSİ MMWR 19 Ekim 2007 HAV ile temas eden ve HAV aşısı olmayanlarda hep A aşısı veya ımmunglobilin (0.02 mg/kg)verilmelidir. Sağlıklı 12 ay-40 yaĢ arası tek doz hepatit A aĢısı 40 yaĢ üstünde IG. Eğer bulunamıyorsa hepatit A aĢısı
hastalarında IG uygulanmalı ERİŞKİNDE AŞILAMA ÖNERİLERİ ACIP 2009 Kronik karaciğer hastalığı olanlar PıhıtılaĢma faktör konsantresi kullananlar Intravenöz ilaç alıĢkanlığı olan kiĢiler Bazı labaratuar çalıĢanları Yüksek ve orta endemik bölgelere seyahat edecekler Hepatit A’dan korunmak isteyenler ERİŞKİNDE HEPATİT A AŞILANMASI ACIP 2009 Tek antijenli preparatlar ile 2 Doz Havrix (GSK) 0-6-12 ay Vaqta (Merck) 0-6-18 ay Kombine preparatlar ile 3 veya 4 doz 0,1. ve 6. ayda 0,7 ve 21-30 gün ve 12 ayda pekiĢtirme dozu
Sonuç Hepatit A aĢısı 1 yaĢından sonra uygulanabilir Yan etkileri azdır ve uzun süre koruma sağlar Hijyen Ģartları düzelen toplumlarda Hepatit daha ileri yaĢlarda görüleceğinden daha tehlikelidir Ülkemizde bazı bölgelerde Hepatit A görülme yaĢı daha ileri yaĢlara kaymıĢtır
Yüklə 57,85 Kb. Dostları ilə paylaş:
|