51
mavqe orttirish vositalari yo’nalishidagi ehtiyojlar ham e’tibordan chetda
qolmagan (326).
Rahbarlarning eng asosiy ehtiyojlaridan biri rivojlanishga bo’lgan ehtiyojdir.
Bu ehtiyojni akmeologik usul faoliyatining shaxsiy ehtiyoji, ya’ni maxsus ehtiyoj
sifatida tavsiflash mumkin, masalan, ma’lum bir ishni bajarish uchun ish quroliga
bo’lgan ehtiyoj (232). Rivojlanishga bo’lgan ehtiyoj muvozanatni saqlashga
nisbatan bo’lgan ehtiyojga qarama-qarshi turadi.
Muhim ahamiyatga ega bo’lgan mo’ljal ehtiyojiy-motivatsion muhitning
holatini aniq belgilash bilan bir qatorda, mavjud holatni, borliqni rahbarlar
tomonidan tanlash asosida qabul qilishi imkoniyatini yaratadi.
Shaxs mo’ljalining psixologik asosi sezgi (130; 227), aniqlangan
ehtiyojlarning tashkiliy tuzilishi, motivlar, qiziqishlar, maqsadlar va ishonch
hisoblanadi.
Ijtimoiy asoslangan va maqsad yoki vosita sifatida ko’rib chiqish mumkin
bo’lgan munosabatlar, ya’ni mavjud borliqqa nisbatan insonning tanlov asosidagi
munosabatlarining turg’unligi bo’yicha turli xil nuqtai nazarlar, qarashlar mavjud.
Masalan, shaxsning deyarli o’zgarmas xususiyatlaridan biri hisoblangan ahamiyatli
mo’ljali hamda o’zgaruvchan xususiyatlariga nisbatan ham turli xil qarama-qarshi
fikrlar mavjud.
Rahbarlarning ahamiyatga ega bo’lgan mo’ljali yo’nalishidagi tadqiqotlar
ancha vaqtlardan beri olib borilayotgan bo’lib, o’z tarixiga ega. Mazkur hodisa
ko’pchilik olimlarning e’tiborini jalb etgan va hozirgi davrga qadar ham e’tiborda
qolmoqda, shuningdek, u “shaxs xatti-harakatining bosh yo’nalishini” belgilaydi
(118).
Akmeologik usul faoliyatidagi mavjud ziddiyatlar pedagogik jamoa
rahbarini muntazam ravishda, shaxsning turg’unlikka nisbatan tabiiy intilishlari
bilan eski tasavvurlardan voz kechish, muhim ahamiyatga ega bo’lgan tizimni
vujudga keltirish zaruriyatlaridan birini tanlashga majbur qiladi. Mazkur ziddiyat –
Dostları ilə paylaş: